SỰ KHÁC BIỆT CƠ BẢN GIỮA "THÔNG MINH" VÀ "TRÍ HUỆ" LÀ GÌ?

“Thông minh” là một loại năng lực, “trí huệ” là một loại cảnh giới. Người thông minh trên thế giới không nhiều, có lẽ 10 người có 1; nhưng những người trí huệ thì hiếm hoi hơn, 100 người cũng chưa có 1 người. Bạn xem, ngay cả người thông thái như Socrates cũng tự nhận mình là “vô tri”, nếu so với tiêu chuẩn của “trí huệ”. Trong cuộc sống thực tế, người thông minh thường không để bản thân mình chịu thiệt; nhưng người có thể chịu thiệt thòi mới là những người “trí huệ”.

“Thông minh” là một loại năng lực, “trí huệ” là một loại cảnh giới (Nguồn: Adobe Stock)

Người thông minh luôn bảo vệ lợi ích của bản thân trong mọi tình huống. Ví dụ trong kinh doanh, họ có thể kiếm đủ lợi nhuận từ mọi giao dịch; trong khi những người trí huệ lại không hề theo đuổi lợi nhuận tối đa từ kinh doanh, thậm chí họ có thể chấp nhận những giao dịch thua lỗ. Người thông minh biết mình có khả năng làm gì, còn người trí huệ có thể nhận thức rõ mình không thể làm được gì.

Người thông minh biết cách nắm bắt cơ hội và khi nào nên hành động; trong khi người trí huệ biết khi nào nên buông tay. Do đó, khả năng “nắm bắt” là sự thông minh, còn khả năng “buông bỏ” mới là trí huệ.

Người thông minh thường thể hiện khía cạnh tỏa sáng của mình, tức là nổi bật trong mắt người khác; trong khi người trí huệ để người khác thể hiện mặt sáng của họ. Ví dụ, tại một bữa tiệc, người thông minh thường nói nhiều, tựa như một cái ấm đun; trong khi người trí huệ lại lắng nghe và chú ý đến người khác, vì vậy họ giống như cốc trà. Nước trong ấm đun cuối cùng sẽ được đổ vào cốc trà.

Người thông minh chú ý đến tiểu tiết; trong khi người trí huệ lại tập trung vào tổng thể

Người thông minh thường lo âu và mất ngủ, vì họ nhạy cảm hơn so với người thông thường; trong người trí huệ có thể tránh xa lo âu, đạt được trạng thái “không vì ngoại vật mà vui, không vì bản thân mà buồn”, do đó họ có thể ăn ngon ngủ yên. Người thông minh thường mong muốn thay đổi người khác, làm cho họ tuân theo ý muốn của mình; trong khi người trí huệ thường thuận theo tự nhiên. Do đó, mối quan hệ giữa người thông minh thường dễ căng thẳng, trong khi mối quan hệ của người trí huệ thường hòa hợp hơn.

Tu dưỡng (Nguồn: Vandieuhay)

Sự thông minh trong phần lớn trường hợp là do bẩm sinh, được hưởng từ di truyền; trong khi trí huệ lại phụ thuộc nhiều hơn vào việc tu dưỡng

Sự thông minh có thể giúp con người thu thập nhiều kiến thức hơn, trong khi trí huệ khiến người ta trở nên có văn hóa hơn. Sự thông minh dựa vào tai và mắt, còn gọi là “tai thông mắt minh”; trong khi trí huệ lại dựa vào tâm hồn, còn được gọi là “tuệ do tâm sinh”. Khoa học làm cho người ta thông minh, còn triết học dạy người ta trí huệ.

Sự thông minh có thể mang lại giàu có và quyền lực, trong khi sự trí huệ có thể mang lại hạnh phúc. Bởi vì những người thông minh thường có nhiều kỹ năng hơn, trên thực tế những kỹ năng này chỉ cần một cơ hội thích hợp thì chúng có thể biến thành tài sản và quyền lực. Tuy nhiên, tài sản và quyền lực thường không tỷ lệ thuận với hạnh phúc, hạnh phúc xuất phát từ tâm hồn của con người. Do đó, nếu muốn cầu tài thì chỉ cần trí thông minh là đủ. Nếu muốn giải thoát phiền não, ắt phải trau dồi trí huệ.

Lan Chi biên dịch

Theo: vandieuhay