NHẠC PHÁP LỜI VIỆT: "VỀ ĐÂU HỠI NGƯỜI" CỦA NICOLE RIEU

Nhắc tới Nicole Rieu, giới yêu nhạc nghĩ đến một trong những giọng ca trong sáng mượt mà nổi tiếng vào những năm 1970, hầu như cùng thời với Jeane Manson. Nhiều bài hát tiếng Pháp ăn khách của Nicole Rieu từng được đặt thêm lời Việt, chẳng hạn như những giai điệu « Ngất ngây bên anh » hay « Về đâu hỡi người » ...

Nữ ca sĩ Nicole Rieu tại buổi hòa nhạc ở Aniche, Pháp, ngày 5 tháng 2 năm 2023. © CC / Ottaviani Serge

Sinh trưởng (1949) tại thành phố Chaumont vùng Haute-Marne, miền đông nước Pháp, Nicole Rieu từ thời còn nhỏ đã có nhiều năng khiếu âm nhạc. Cô khởi nghiệp ca hát vào giữa những năm 1960, thời Nicole gia nhập nhóm nhạc Les Spits, cho dù về mặt phong cách biểu diễn, cô không thiên về phong trào nhạc trẻ yéyé tại Pháp những năm 1960.

Sau những bước đầu không mấy thành công với ban nhạc trẻ này, dịp may lại đến với Nicole Rieu vào năm 1969, khi giọng hát của cô tình cờ lọt vào tai của ông Lucien Morisse, lúc bấy giờ là giám đốc đài phát thanh Europe 1. Nhờ vào sự dìu dắt của người đã từng gây dựng sự nghiệp cho thần tượng Dalida, Nicole Rieu có cơ hội ký hợp đồng ghi âm đầu tiên trong đời và hợp tác với hãng đĩa Barclay.

Sự nghiệp của Nicole Rieu thực sự cất cánh vào đầu thập niên 1970. Vào năm 1974, Nicole Rieu hợp tác với nhà soạn nhạc Jean-Pierre Goussaud để phát hành album đầu tiên của mình với tựa đề mang khá nhiều ý nghĩa là « Naissance » (Chào đời), album này thành công lớn về mặt thương mại và trong cùng một năm, Nicole Rieu tiếp tục cho ra mắt nhiều bản nhạc ăn khách, trong đó có nhiều giai điệu từng được dịch sang tiếng Việt như « Je m'envole » (Ngất ngây bên anh) hay « Ma maison près de l'eau » (Căn nhà bên dòng nước) do ca sĩ Khánh Hà ghi âm.

Click để nghe: "Nicole Rieu - Et Bonjour a Toi L'Artiste"

Trên đà thành công này, Nicole Rieu được chọn làm gương mặt đại diện cho nước Pháp tại cuộc thi hát truyền hình châu Âu Eurovision năm 1975 với nhạc phẩm « Et bonjour à toi l'artiste » (Chào người nghệ sĩ) của tác giả Pierre Delanoë. Cho dù Nicole Rieu không giành giải nhất năm ấy nhưng cuộc thi này lại mở ra cho cô nhiều cánh cửa, chinh phục thêm nhiều khán giả nước ngoài. Sự nghiệp quốc tế của Nicole bắt đầu từ năm 1975 trở đi, ngoài việc ghi âm trong nhiều ngôn ngữ kể cả tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Ý, Tây Ban Nha và tiếng Nhật.

Giong ca của Nicole Rieu vượt qua Đại Tây Dương, thành công tại Canada và tại Nam Mỹ nhờ những bài hát ghi âm bằng tiếng Tây Ban Nha. Thành công này mở ra giai đoạn thứ nhì trong sự nghiệp của cô ca sĩ người Pháp. Nicole Rieu quyết định ở lại Québec một thời gian để ghi âm với nhà soạn nhạc Paul Baillagon. Nhờ vào những nỗ lực hợp tác, Nicole Rieu đã giành được giải thưởng sáng tác Grand Prix de la Chanson với nhạc phẩm « La goutte d'eau » (Giọt nước), soạn theo giai điệu dân ca Ai Len « The foggy dew ».

Sau gần 10 năm thành công với hãng đĩa Barclay, Nicole Rieu quyết định tạm ngừng đi hát. Sau khi sinh con đầu lòng, cô muốn giành thời gian cho gia đình, trong khi theo hợp đồng, cô phải đi biểu diễn thường xuyên ở nước ngoài. Dù xa ánh đèn sân khấu, Nicole Rieu vẫn tiếp tục sáng tác và ghi âm, giữ mối liên lạc với người hâm mộ và trở thành một giọng ca quen thuộc trong khối Pháp ngữ.

Kể từ năm 1994 đến 2023 Nicole Rieu đã cho ra mắt 12 album, tham gia vào nhiều dự án sáng tác nhạc kịch và ca khúc thiếu nhi. Sau một thời gian vắng bóng sân khấu, Nicole Rieu xuất hiện trở lại những năm gần đây nhân vòng lưu diễn « Âge tendre et tête de bois » (Tuổi xanh cứng đầu khó bảo).

Trong số những bài hát quen thuộc của Nicole Rieu, ngoài « Căn nhà bên dòng nước » (Ma maison au bord de l'eau) và « Ngất ngây bên anh » (Je m'envole), còn phải kể đến nhạc phẩm « En courant ». Đây là bản phóng tác tiếng Pháp của nhạc phẩm « Do you know where you're going to », một bài hát ban đầu được Thelma Houston ghi âm, nhưng sau đó trở nên phổ biến nhờ giọng ca của Diana Ross, bản nhạc này được chọn làm ca khúc chủ đề của bộ phim « Mahagony », trong đó Diana Ross đóng một trong những vai chính ...

Click để nghe: "Ngất Ngây Bên Anh (Je M'envole)"

Trong tiếng Việt, bài này từng được tác giả Nhật Ngân phóng tác thành nhạc phẩm « Về đâu hỡi người » do Ngọc Lan trình bày. Ca sĩ Kiều Nga cũng có ghi âm bài này nhưng lại được ghi chép với một tựa đề khác là « Người yêu ơi ». Lời Việt thứ nhì là của ca sĩ kiêm tác giả Nguyễn Thảo, phóng tác thành nhạc phẩm « Rồi em sẽ đi về đâu ». Còn trong phiên bản tiếng Pháp, nhờ vào chất giọng rõ ràng trong sáng, Nicole Rieu tạo được thêm nhiều nét quyến rũ mơ màng, đưa người nghe nhẹ nhàng vào thế giới mộng du, say đắm dịu dàng.

Tuấn Thảo

Theo: RFI Tiếng Việt