Khi cái tôi trở thành xiềng xích
Có những người luôn muốn nắm quyền kiểm soát mọi thứ. Họ tin rằng mình hiểu biết hơn, sáng suốt hơn, mạnh mẽ hơn, và vì thế, mọi quyết định đều phải đi theo quỹ đạo mà họ vạch sẵn.
Họ đặt lên vai người khác những quy tắc cứng nhắc, bắt ép những tâm hồn tự do phải đi theo lối mòn mà họ cho là đúng.
Họ không nhận ra rằng, đôi khi, sự độc đoán không phải là sức mạnh, mà là sự sợ hãi, họ sợ mất đi quyền lực, sợ bị phản đối, sợ rằng nếu không điều khiển mọi thứ, thế giới sẽ rẽ sang một hướng khác, ngoài tầm kiểm soát của họ.
“Nhưng trên đời này, có điều gì thực sự nằm trong tay một con người? Và ai có thể nắm chắc được hết mọi thứ trong tay”
Nắng có thể mãi mãi rực rỡ? Sóng có thể ngừng xô bờ? Cuộc đời có thể đi đúng như ta mong muốn hay không?
Người độc đoán như một người cầm cương quá chặt, tưởng rằng mình có thể điều khiển con ngựa số phận, nhưng thực chất, họ đang làm nó nghẹt thở.
Đến một lúc nào đó, mọi thứ sẽ vỡ tung. Và khi ấy, họ mới nhận ra rằng mình không thực sự nắm giữ điều gì cả, ngoài sự cô độc của chính mình.
Bởi người có năng lực thật sự là một người làm gương, không phải là người áp đặt.
Người xưa có câu: “ Khắc kỷ phục lễ”, nghĩa là tự kiềm chế bản thân, khôi phục lễ nghĩa.
Một người có Đức Hạnh và Đạo Đức càng cao thì năng lực sẽ càng lớn, họ càng nghiêm khắc với bản thân, càng khoan dung với người khác. Họ sẽ rất ít khi áp đặt hay kiểm soát bất kỳ ai, mà sự chính trực của họ sẽ làm cho người khác phải khâm phục và muốn noi theo.
Những vết thương âm thầm
Sự độc đoán không chỉ là một lời nói áp đặt, một mệnh lệnh không thể chối từ, mà còn là những vết thương vô hình hằn sâu trong lòng những người bị kiểm soát.
Một đứa trẻ lớn lên dưới bàn tay độc đoán của cha mẹ sẽ học cách vâng lời, nhưng không bao giờ dám sống thật với chính mình. Nó sẽ trở thành một người trưởng thành đầy lo âu, luôn sợ hãi khi đưa ra quyết định, luôn tự hỏi liệu mình có đang làm sai điều gì không.
Một người vợ hoặc chồng sống với một người bạn đời độc đoán sẽ dần đánh mất tiếng nói, dần thu mình lại, sống một cuộc đời không phải của riêng mình, mà chỉ là cái bóng của những mệnh lệnh và kỳ vọng.
Độc đoán không tạo ra tình yêu, không tạo ra sự kính trọng, gắn kết giữa con người với nhau. Nó chỉ tạo ra sự sợ hãi – và rồi, theo thời gian, khi nỗi sợ qua đi, chỉ còn lại sự xa cách, chia ly.
Im lặng đôi khi không phải là sự kính trọng
Có một câu chuyện như thế này.
Một vị vua quyền lực, suốt đời quen với việc người khác cúi đầu trước mình. Ông ta ra lệnh, và tất cả đều nghe theo. Một ngày nọ, ông hỏi vị tướng trung thành nhất của mình:
- “Ngươi có thực sự kính trọng ta không?”
- “Bệ hạ muốn nghe lời thật lòng, hay lời khiến ngài vui tai?”
- “Dĩ nhiên là lời thật lòng.”
- “Thần không kính trọng bệ hạ. Thần chỉ sợ hãi mà thôi."
Người thật sự mạnh mẽ là người biết cách lắng nghe
Người ta thường nhầm lẫn giữa sự độc đoán và sự mạnh mẽ. Nhưng thực ra, người mạnh mẽ không phải là người luôn thắng trong mọi cuộc tranh luận, mà là người biết lùi lại một bước để hiểu người khác.
Một người có uy nghiêm thực sự không cần phải áp đặt. Họ khiến người khác kính trọng bằng trí tuệ, bằng sự thấu hiểu, bằng lòng bao dung.
Họ biết rằng mỗi con người đều có một góc nhìn riêng, một trải nghiệm riêng, một nỗi đau riêng. Họ biết rằng đôi khi, lắng nghe một ý kiến khác không phải là thua cuộc, mà là mở ra một cánh cửa mới, để họ hoàn thiện bản thân, để họ hạ mình xuống.
Họ không cố gắng điều khiển mọi thứ, bởi họ hiểu rằng cái đẹp của cuộc sống nằm ở sự đa dạng, chứ không phải ở sự đồng nhất.
Hãy là dòng sông, đừng là bức tường
Một bức tường dù cao lớn đến đâu, cũng chỉ là một vật cản.
Nhưng một dòng sông, dù hiền hòa hay dữ dội, vẫn luôn chảy, vẫn luôn mở lòng đón nhận những điều mới mẻ. Nó biết cách uốn mình qua những khúc quanh, biết cách thích nghi với những con sóng, nhưng vẫn luôn giữ được bản chất của mình.
Người khôn ngoan không phải là người dựng lên những bức tường kiên cố để cô lập mình khỏi thế giới, mà là người biết trở thành dòng sông – Vừa mềm mại, uyển chuyển, vừa mạnh mẽ, linh hoạt.
Bởi lẽ, cuộc đời này không phải sống để ai hơn ai, mà là để cùng nhau bước đi, để thấu hiểu và yêu thương.
Nguyên Tác: An Hậu
Theo: vandieuhay
