Wednesday, July 23, 2025

NGƯỜI SOI SÁNG ĐỜI TA, PHIÊN BẢN LỜI VIỆT CỦA NHẠC PHIM "YOU LIGHT UP MY LIFE"

Đôi khi, có những giai điệu nghe rất quen thuộc, nhưng người yêu nhạc không còn nhớ rõ người soạn ca khúc là ai. Nhạc phẩm « You light up my life » với tiết tấu du dương nhẹ nhàng, thuộc vào hàng ca khúc vượt thời gian, cho dù sau đó cuộc đời của tác giả bài hát đã kết thúc trong hoàn cảnh khá bi đát. Trong tiếng Việt, bài này từng được phóng tác thành nhạc phẩm « Người soi sáng đời ta ».

Ảnh minh họa : Danh ca Whitney Houston biểu diễn tại Freiburg, Đức, ngày 03/10/2009. ASSOCIATED PRESS - JOHANNES EISELE

« You light up my life » là ca khúc chủ đề của bộ phim tình cảm lãng mạn cùng tên năm 1977 do Joseph Brooks đạo diễn, nói về những khó khăn trong đời nghệ sĩ, đằng sau ánh đèn sân khấu. Ngoài đời, đạo diễn Joseph Brooks chẳng những viết kịch bản và quay phim, ông còn sáng tác luôn giai điệu chủ đề cho bộ phim của mình. Người đầu tiên ghi âm bài này là ca sĩ Kasey Cisyk. Phiên bản gốc từng được sử dụng trong phim, nhưng giữa cô ca sĩ và anh đạo diễn, lại nảy sinh bất đồng, cho nên đến khi cho ra mắt bộ phim, đạo diễn Joseph Brooks lại bỏ hẳn bản gốc và thuê một ca sĩ khác là Debby Boone ghi âm lại bài hát này để phát hành dưới dạng đĩa đơn.

Bản thân Debby Boone không có nhiều kinh nghiệm thu thanh, nhưng cô là con gái ruột của Pat Boone, một ca sĩ nổi tiếng là sùng đạo, ăn khách vào những năm 1950 với số người hâm mộ trung thành, đông đảo. Ngoài ra, sở dĩ Debby Boone được chọn là vì cô có một giọng ca rất gần giống với ca sĩ bản gốc Kasey Cisyk. Chỉ có những người nào có đôi tai thật tinh tường mới có thể nhận ra nét khác biệt giữa phiên bản thu sau của Debby Boone và bản gốc được sử dụng trong phim. Vì lý do nào đạo diễn Brooks không sử dụng bản ghi âm của Kasey Cisyk làm đĩa đơn, vẫn chưa ai biết rõ. Bản thân cô ca sĩ Kasey Cisyk đã qua đời sớm vì bệnh ung thư (1998) ở tuổi 44, cho nên chưa bao giờ kể lại câu chuyện của người trong cuộc. Theo gia đình ca sĩ quá cố, đạo diễn Brooks đã muốn trả đũa Cisyk Kasey vì cô đã nhiều lần từ chối lời tán tỉnh của nhà đạo diễn.


Bài hát phổ biến ở Mỹ nhân ngày tân hôn

Dù gì đi nữa, bản nhạc « You light up my life » về mặt doanh thu là một trong những tình khúc ăn khách nhất năm 1977, chiếm hạng đầu thị trường Mỹ trong 10 tuần lễ liên tục, trước khi nhường ngôi vị quán quân lại cho môt bản nhạc phim khác là « How deep is your love » của nhóm Bee Gees, nhạc chủ đề của bộ phim « Saturday Night Fever ». Một năm sau, thành công của bài hát này đã đem về cho đạo diễn Joseph Brooks 4 giải thưởng lớn là giải Grammy, Oscar, Quả cầu vàng và giải ASCAP của Hiệp hội các nhà soạn nhạc, tác giả và nhà xuất bản Mỹ dành cho Bài hát hay nhất trong năm.

Đây là bản nhạc ăn khách duy nhất (one hit wonder) của Debby Boone, nhưng trong nhiều thập niên liền lại trở thành bài hát rất phổ biến ở Mỹ nhân ngày tân hôn. Debbie Boone cho biết cô không còn nhớ mình đã biểu diễn bài này bao nhiêu lần trong các tiệc cưới. Về phần đạo diễn Joseph Brooks, sự nghiệp làm phim và viết nhạc của ông kéo dài trong suốt thập niên 1980, rồi chìm dần vào quên lãng.

Joseph Brooks, ảnh:hollywoodreporter.com

Vào mùa hè năm 2009, Joseph Brooks xuất hiện trở lại trước ống kính truyền hình nhưng lần này trong chuyên mục điều tra hình sự. Đạo diễn Brooks bị nhiều phụ nữ tố cáo về tội chuốc thuốc mê và lạm dụng tình dục. Gần hai năm sau, vào mùa xuân năm 2011, trước khi phiên tòa xét xử được ấn định, bạn thân của ông mới phát hiện đạo diễn Joseph Brooks đã tự kết liễu cuộc đời, để lại một bức thư tuyệt mệnh dài ba trang.

Trong gần nửa thế kỷ qua, bài hát « You light up my life» này đã được rất nhiều nghệ sĩ ghi âm lại, trong số các phiên bản nổi tiếng có Kenny Rogers, Leann Rimes, nhóm Westlife, thần tượng Whitney Houston và nhất là phiên bản phúc âm « thần sầu » của nữ hoàng nhạc soul Atrretha Franklin.

Trong tiếng Việt, « You light up my life » đến thời điểm này đã có khá nhiều phiên bản phóng tác khác nhau. Lời thứ nhất « Anh soi sáng đời em » của tác giả Phạm Duy do Thanh Mai trình bày, lời thứ nhì «Tình anh nắng hồng» được cho là của tác giả Nhật Ngân do Kiều Nga ghi âm. Ngoài ra, bài này còn có thêm nhiều bản lời Việt khác như « Chiếu sáng đời em » của Thúy Vi, « Người soi sáng đời ta » của Khánh Hà hay « Người đến thắp sáng đời tôi » của tác giả Nguyễn Hoàng Đô qua phần ghi âm của ca sĩ Thùy Dương.

Click để nghe "Người đến thắp sáng đời tôi" - Ca sĩ Thùy Dương

« Đêm khuya ngồi bên khung cửa, đợi người khẻ cất tiếng hát, cho ta nghe bao giấc mơ, thầm kín sâu thẳm tâm hồn. Giờ đây không sợ bóng tối, khi người thắp sáng cuộc đời, cho ta bao niềm hy vọng, hoài công mong đợi hết rồi. Ngỡ mình thất lạc trên biển, dạt trôi giấc mộng sông hồ, ta về giữa muôn ngõ lối, người đi soi sáng trọn đời »….

Tuấn Thảo
Theo: RFI Tiếng Việt