Tuesday, May 9, 2023

BRICS: SỰ TRỖI DẬY CỦA MỘT SIÊU CƯỜNG TOÀN CẦU MỚI?


Khi liên minh đóng vai trò dẫn dắt, bản đồ kinh tế và tài chính thế giới đang được sắp xếp lại

Ai có thể ngờ rằng các quốc gia BRICS có thể trở thành đối thủ tiềm tàng của các nước G7? Nhưng khả năng có vẻ xa vời đó giờ đây lại có những triển vọng thực sự để có thể thay đổi cán cân của nền chính trị thế giới.

BRICS là từ viết tắt của Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Nó được cho là do Nhà kinh tế trưởng của Goldman Sachs đặt ra vào năm 2001, để ám chỉ các nền kinh tế mới nổi trên thế giới. Khi đó nó được gọi là BRIC, với chữ 'S' được thêm vào sau đó, khi Nam Phi chính thức gia nhập nhóm vào năm 2010.

Hội nghị thượng đỉnh chính thức đầu tiên của BRIC diễn ra vào năm 2009. Sau đó, cuộc thảo luận dường như khá trừu tượng. Tuy nhiên, mãi đến năm 2014, BRICS mới bắt đầu thực hiện các bước nghiêm túc hướng tới hội nhập sâu hơn, khi liên minh non trẻ, hiện bao gồm cả Nam Phi, đã thành lập Ngân hàng Phát triển Mới với số tiền ban đầu là 50 tỷ USD.

Quyết định này có nghĩa là nhóm hiện đã sẵn sàng thực hiện những bước thực tế đầu tiên trong việc thách thức sự thống trị của phương Tây đối với các tổ chức tiền tệ quốc tế, cụ thể là Ngân hàng Thế giới và IMF.


Động lực đằng sau sự mở rộng

Cuộc xung đột địa chính trị toàn cầu, bắt nguồn từ cuộc chiến Nga-Ukraine, đã được chứng minh là động lực đằng sau sự mở rộng quy mô lớn đang diễn ra tại BRICS, đặc biệt là khi các quốc gia hùng mạnh về tài chính bắt đầu quan tâm đến sáng kiến ​​này. Chúng bao gồm Argentina, UAE, Mexico, Algeria và đặc biệt là Ả Rập Xê Út.

Các báo cáo tài chính gần đây cho thấy BRICS đã là khối có tổng sản phẩm quốc nội (GDP) lớn nhất thế giới, vì khối này hiện đóng góp 31,5% vào GDP toàn cầu, vượt lên trên G7, nhóm đóng góp 30,7%.

Một trong những cơ hội và thách thức lớn nhất mà BRICS phải đối mặt hiện nay là khả năng mở rộng cơ sở thành viên trong khi vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng hiện tại. Vấn đề giúp đỡ các thành viên mới duy trì độc lập kinh tế và chính trị có ý nghĩa đặc biệt sống còn.

IMF đôi khi bị nghi ngờ về việc quy định hỗ trợ tiền tệ của họ cho các quốc gia, đặc biệt là ở Nam bán cầu, theo các điều kiện chính trị. Các lý do được cho là chính đáng thường đưa ra dưới chiêu bài nhân quyền và dân chủ, mặc dù hoàn toàn liên quan đến tư nhân hóa và mở cửa thị trường cho các nhà đầu tư phương Tây.

Khi BRICS mạnh lên, nó sẽ có khả năng giúp đỡ các nước nghèo hơn mà không cần thúc đẩy một chương trình nghị sự chính trị tư lợi, hoặc gián tiếp thao túng và kiểm soát các nền kinh tế địa phương.

Một cuộc đấu tranh chính trị

Khi lạm phát đang tấn công nhiều nước phương Tây, dẫn đến tăng trưởng kinh tế chậm hơn và gây ra tình trạng bất ổn xã hội, các quốc gia ở Nam bán cầu đang sử dụng điều này như một cơ hội để phát triển nền kinh tế thay thế của riêng họ. Điều này có nghĩa là các nhóm như BRICS sẽ không còn là các thể chế kinh tế độc quyền. Cuộc đấu tranh bây giờ rất mang tính chính trị.

Vào ngày 30 tháng 3, Brazil và Trung Quốc đã công bố một thỏa thuận thương mại cho phép họ sử dụng đồng tiền quốc gia của hai nước, đồng nhân dân tệ và đồng reais. Bước đi này sẽ mang tính hệ quả, vì nó sẽ khuyến khích các quốc gia Nam Mỹ khác làm theo. Nhưng động thái đó không phải là lần đầu tiên, cũng không phải là lần cuối cùng của loại hình này.

Một trong những quyết định chính của các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sau cuộc họp ngày 30-31 tháng 3 tại Indonesia là giảm sự phụ thuộc vào đồng USD. Họ đồng ý “tăng cường khả năng phục hồi tài chính… thông qua việc sử dụng đồng nội tệ để hỗ trợ thương mại và đầu tư xuyên biên giới trong khu vực ASEAN.” Đây cũng là một công cụ thay đổi cuộc chơi.

Đặc biệt, các quốc gia BRICS đang đóng vài trò dẫn dắt và được thiết lập để đóng vai trò là người hỗ trợ sắp xếp lại bản đồ kinh tế và tài chính thế giới.

Trong khi phương Tây vẫn cảnh giác với những thay đổi đang diễn ra ở Nam bán cầu. Washington và các thủ đô phương Tây khác đang lo lắng. Sau cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và 40 nhà lãnh đạo châu Phi tại Nhà Trắng vào tháng 12 năm ngoái, rõ ràng là các nước châu Phi không quan tâm đến việc đứng về phía nào trong cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine. Do đó, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đã bay tới Châu Phi vào ngày 26 tháng 3 để gặp gỡ các nhà lãnh đạo Châu Phi.


Lập luận rằng BRICS là một nhóm kinh tế thuần túy là bỏ qua một phần lớn câu chuyện. Sự mở rộng của BRICS, bài diễn thuyết của các thành viên, các thành viên tiềm năng và các đồng minh cho thấy BRICS đã trở thành nền tảng mới của Nam bán cầu về địa chính trị, kinh tế và ngoại giao.

Mặc dù một số chính trị gia và phương tiện truyền thông phương Tây khăng khăng hạ thấp vai trò của BRICS trong việc định hình trật tự thế giới mới, nhưng sự thay đổi dường như là có thật và không thể đảo ngược.

Nguồn: Gulf news
Link tham khảo:


No comments: