Wednesday, January 17, 2018

TRUYỀN THUYẾT ĐẬU HŨ THỐI

Nhiều lần tôi có kể cho các bạn về đậu hũ thối, món mà chỉ nghe và  biết được khi qua Hong Kong, Trung Quốc hay Đài Loan. Lần đầu tiên qua Hong Kong sau khi tham quan "Tống thành", lúc đi ra dạo, tôi ngửi được mùi thúi của ống cống bể, hôi quá. Đi qua vài con đường mới thấy một xe đẩy bán đồ chiên có rất đông người xếp hàng chờ mua mà mùi thúi tỏa nồng nặc. Tôi hỏi bà xã thì được biết đó là "Tàu hũ thúi" (臭豆腐) một món ăn được nhắc nhiều lần trong phim tập HK và đúng là "danh bất hư truyền". 


Nhiều lần sau đó qua Trung Quốc, ở mọi cảnh điễm dường như có một mùi "nồng nàn" mùi "hương" đó khi đi qua những nơi bán món ăn. Qua Đài Loan, tôi mua thử vì nghe nói đó là món nhẹ mùi và ngon nhất ở Đài Loan, tôi vẫn không có can đảm cắn vào vì mùi còn nồng hơn "mắm". Vậy là cho tới bây giờ tôi vẫn chưa ăn qua "tàu hũ thúi".

Nghe nói bây giờ ở Việt Nam bắt đầu có và rất được ưa chuộng, tôi tìm được bài viết giới thiều về món này nên share cho các bạn đọc chơi nhé:


TRUYỀN THUYẾT ĐẬU HŨ THỐI


Hàng năm, Trung Quốc, Hong Kong và Đài Loan có hàng chục ngàn vụ khiếu nại dân sự, trong đó có một phần không nhỏ vụ kiện liên quan đến đậu hũ thối. Tại sao món ăn được coi là một trong những nét độc đáo nhất của ẩm thực Trung Hoa lại bị “kì thị” như vậy? Nguyên nhân chính vì mùi hương đã ngửi một lần thì không thể nào quên của nó.
 
Đậu hũ thối thường được bán ở chợ đêm hoặc quán lề đường

Đậu hũ thối (stinky tofu hoặc chou dofu theo cách gọi của người Trung Quốc) là một loại đậu được ủ lên men có mùi khá lạ. Là món ăn vặt phổ biến ở Đông Á và Đông Nam Á, đặc biệt là Hong Kong, Đài Loan, Indonesia, và Trung Quốc, đậu hũ thối thường được bán ở chợ đêm hoặc quán lề đường, nhưng cũng có lúc nó được bán trong các cửa tiệm vào buổi trưa.

Đậu hũ thối có một lịch sử phát triển khá kỳ thú. Tương truyền vào đời vua Khang Hy, có một thư sinh nghèo đi thi mấy lần mà vẫn không đỗ đạt. Lộ phí đã cạn, anh không thể về nhà và phải ở lại kinh thành để chờ kỳ thi năm sau.

Ngay từ khoảng cách rất xa, người ta đã có thể ngửi thấy mùi đậu hũ thối

Để mưu sinh, anh quyết định làm đậu hũ để bán. Tuy nhiên khi mùa hạ tới, đậu hũ bị ế nhiều khiến anh vô cùng lo lắng. Anh chợt nảy ra ý định cắt nhỏ đậu hũ, cho vào một cái chum và ướp muối.

Thật bất ngờ vài ngày sau mở ra, thấy đậu hũ toả một mùi vị khó tả, sau khi mạnh dạn nếm thử, anh cảm thấy thực sự ngon và bắt đầu mang loại đậu hũ đặc biệt đó ra bán. Kể từ đó, đậu hũ thối đã được lan truyền rộng rãi.

Đậu hũ thối có có mùi gần như là rác đang phân huỷ hoặc… phân trẻ em

Không biết truyền thuyết trên có bao nhiêu phần đúng, song tới ngày nay đúng là đậu hũ thúi đã trở thành món ăn gây nghiền cho rất nhiều người.

Ngay từ khoảng cách rất xa, người ta đã có thể ngửi thấy mùi đậu hũ thối. Sở dĩ mang tên như vậy vì đậu hũ thối có có mùi gần như là rác đang phân huỷ hoặc… phân trẻ em.

Ở mỗi vùng miền, quốc gia, đậu hũ thối lại có biến thể khác nhau

Một số người so sánh đậu hũ thối với fromage xanh (blue cheese) của phương Tây. Một số khác lại cho rằng nó có mùi thịt ôi. Nhưng đối với những người nghiền đậu hũ thối thì mùi hương này lại là tiêu chuẩn để đánh giá mức độ ngon lành của món ăn: càng nặng mùi, càng… ngon.

Ở mỗi vùng miền, quốc gia, đậu hũ thối lại có biến thể khác nhau. Chỉ nói chuyện màu sắc, tại Chiết Giang người ta chiên vàng đậu hũ thối, còn ở Hồ Nam thì đậu hũ thối lại có màu đen.

Tại Chiết Giang người ta chiên vàng đậu hũ thối, còn ở Hồ Nam thì đậu hũ thối lại có màu đen

Đậu hũ thối của Trường Sa và Thiệu Hưng cùng được ưa chuộng như nhau (đây cũng là món ăn hợp khẩu của Mao Trạch Đông lúc sinh thời), nhưng lại rất khác nhau về phương pháp chế biến cũng như hương vị.


Bí quyết của các cửa tiệm đậu hũ thối nổi tiếng nhất Trường Sa là chọn đậu nành thật tốt, làm ra thứ đậu hũ mềm, mịn tuyệt hảo, ủ với nước cốt được chế biến từ măng tre, nấm đen… trong 6 tháng, rồi vớt ra để ngoài không khí trong 6 giờ (nếu vào mùa hè) và 2 ngày (nếu vào mùa đông) cho tới khi đậu hũ nổi mốc và chuyển thành màu xám.

Sau đó, người ta rửa sạch đậu hũ bằng nước tinh khiết, để khô tự nhiên trong không khí và bắt đầu mang ra bán. Thứ đậu hũ “thiên hạ đệ nhất thối” này được chiên ngập trong chảo dầu và dùng kèm với nước tương (được hâm nóng) và cải bắp muối.

Người phương Tây cũng tỏ ra thích thú với món đậu hũ thối này

Mùi vị khi thưởng thức khác hẳn với đậu hũ thối bán tại Thiên Tân (chủ yếu được chế biến theo kiểu Nam Kinh), có mùi hương nhẹ hơn.

Đậu hũ thối là một món ăn khoái khẩu của nhiều người dân Hong Kong

Tại Hong Kong, đậu hũ thối là một món ăn khoái khẩu của nhiều người, tương tự như bong bóng cá và phi-lê bò. Người Hong Kong thích thưởng thức đậu hũ thối theo phong cách đường phố với cách chế biến khá đơn giản, chỉ cần chiên giòn và rưới 2-3 loại tương lên, rồi vừa đi dạo vừa ăn.

Đậu hũ thối ở đây được bán theo xiên, bỏ vào túi giấy tiện lợi, tuy nhiên các bác sỹ thường khuyến cáo không nên dùng quá độ vì chứa khá nhiều dầu mỡ.

Ai đã ăn là nghiền

Đậu hũ thối được ưa chuộng ở Hong Kong tới nỗi có quá nhiều người chọn nó để buôn bán. Điều này dẫn đến hệ lụy là người bán thường bị khiếu nại hoặc bị phạt tiền vì tội làm… ô nhiễm không khí.

Nguyên liệu chế biến ra đậu hũ thối là những gia vị tươi ngon nhất

Trong khi đó tại Đài Loan, đậu hũ thối được coi là một đặc sản bình dân, có thể tìm thấy dễ dàng ở quán lề đường hoặc chợ đêm. Đậu hũ thối ở Đài Loan cũng thường được chiên giòn (ăn kèm với các loại tương và rau cải muối chua), nướng hoặc cắt nhỏ làm nguyên liệu cho một số món ăn Tứ Xuyên.

Đậu hũ thối có 15 loại vi khuẩn có lợi cho sức khỏe

Đài Loan còn là “quê hương” của loại đậu hũ thối chay nổi tiếng, với thành phần là đậu hũ ủ với nước cốt gồm lá mù tạt tươi, măng tre và hơn 10 các loại thảo dược Trung Quốc.

Nước cốt ủ đậu hũ thối được chế biến từ măng tre, nấm đen… 

Mách nhỏ: - Đậu hũ thối trông bề ngoài có vẻ tầm thường, nhưng nguyên liệu chế biến ra nó thì lại là những gia vị tươi ngon nhất, nên giá thành không quá rẻ.

- Đậu hũ thối thậm chí trở thành một đề tài nghiên cứu khoa học quen thuộc của các sinh viên, giảng viên chuyên ngành hoá học ở Trung Quốc.

- Trường Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) đã tiến hành xét nghiệm một mẫu đậu hũ thối trong phòng thí nghiệm và phát hiện hơn 15 loại vi khuẩn có lợi trong thành phần của nó, tương tự như các loại vi khuẩn tìm thấy trong sữa chua (yogurt).

- Còn các nhà nghiên cứu Hong Kong thì tìm được 21 loại hợp chất hóa học vô hại trong đậu hũ thối, chỉ có duy nhất một loại không tốt cho sức khoẻ nhưng không đáng kể.

Lâm Trang



No comments: