KHOẢNH KHẮC TỐC VÁY CỦA MARILYN MONROE

Hình ảnh một người phụ nữ tốc váy bao giờ cũng hấp dẫn. Hẳn khi cái váy ấy tốc lên trong gió khoe đôi chân trần, hoặc tốc lên cao tí nữa thì luôn luôn gợi sự tò mò... Cái váy ấy chỉ được tốc lên khi họ nổi cơn tam bành, khi họ giận dữ vì... mất con gà mà chửi. Họ tốc váy mà chửi. Có lẽ để hạ hỏa thì phải tốc váy, hay là cái dáng khi đang phùng mang trợn mắt, hai tay tốc váy lên, dáng nàng lúc ấy như con công xòe bộ cánh kiêu sa, những tiếng chửi sẽ uy vang ngàn phần làm đối phương, hàng xóm... phải kinh hãi? Mọi người tất nhiên kinh hãi với khuôn mặt xấu vì giận dữ, vì dáng nàng tốc váy lúc ấy. Đó là hình ảnh nàng tự tốc váy. Còn trường hợp nàng bị tốc váy, do một ngọn gió tinh quái thốc lên. Ôi chao ngượng lắm! Nàng hẳn đỏ mặt đến chín người, xấu hỗ thiếu đường muốn chui xuống đất. 

Ấy vậy mà vào ngày 15 tháng 9 năm 1954, nghĩa là cách đây hơn 60 năm, khi một số nàng gái quê của mình còn mang chiếc váy đen dài lết đất, thì ở New York cái váy màu trắng tinh của cô đào Marilyn Monroe bị tốc lên khi nàng đứng trên tấm lưới thông gió subway. Nàng không xấu hổ, nàng không ngượng trân bối rối. Trái lại nàng cười thật tươi và còn gởi đến người xem vây quanh những nụ hôn gió. Gió ở dưới đất thổi tung váy lên, nàng phải dùng tay chặn váy lại với chút khép nép. Không cần che kín cái váy thì nàng cũng đã là hiện thân của cái đẹp hoàn mỹ, từ mái tóc vàng hoe óng ả, đôi mắt xanh lơ tròn xoe, làn môi đầy đặn quyến rũ, giọng nói đầy rung cảm đến ngây thơ, cho đến thân hình cao ráo, cân đối tuyệt hảo như một chuẩn mực vàng cho cái đẹp; đẹp rực rỡ khiêu gợi no tròn và căng mắt ở vòng 1 và vòng 3, cái eo nhỏ xíu như dáng chiếc đồng hồ cát. Huống chi cái váy trắng của nàng bị gió thổi tung lên, nàng dường như yêu thích ngọn gió từ dưới subway thổi lên lắm, nàng cười tươi chu môi đỏ mọng khiêu gợi và ưỡn ẹo cái vòng 3 vờn xoay trên ngọn gió tinh nghịch. Lúc ấy là 1 giờ khuya, ở góc đường 52 và Lexington Avenue, khoảng chừng 2,000 người xem hiếu kỳ vây quanh và họ phấn khích trầm trồ mỗi khi váy nàng thổi tung lên. Họ không phải thất vọng khi chừng 100 nam nhiếp ảnh gia bấm máy, Marrilyn Monroe phải tạo dáng như vậy 14 lần trong suốt 3 tiếng đồng hồ để có được những thước phim cảnh nàng bị tốc váy. Đó là một đoạn trong cuốn phim Seven Years Itch (tạm dịch là Bảy Năm Ngứa Ngáy).

Khoảnh khắc tốc váy của Marrilyn Monroe trở thành một biểu tượng nổi bật nhất trong lịch sử nghệ thuật điện ảnh. Nhưng trước tiên trước khi lan man về iconic moment này, hảy nói về một chút hệ lụy của nó và cuộc đời tình ái của Marilyn Monroe. Sau khi quay cảnh này cho cuốn phim 7 Năm Ngứa Ngáy, một cuốn phim hài nói về chàng Richard Sherman (Tom Ewell) 38 tuổi đơn độc trong căn hộ ở New York khi vợ và con đi nghỉ hè, chàng làm quen với cô láng giềng (Marilyn Monroe) nóng bỏng tóc vàng 22 xuân xanh. Nàng ở trong căn hộ phía trên. Chàng thì đang đọc cuốn sách về "7 năm ngứa ngáy" nói về những xu hướng đổ vỡ, ngoại tình của hôn nhân sau 7 năm chung sống. Chàng Richard mời nàng đến phòng uống tí rượu sau khi cô nàng vô tình làm rơi chậu cây cà chua, suýt đụng vào đầu chàng. Là người làm trong ngành xuất bản sách, tâm hồn chàng mơ mộng và trước cô láng giềng nóng bỏng xinh đẹp, chàng tưởng tượng đến những phút giây fantasy lãng mạn ướt át với nàng, cũng như tưởng tượng rằng vợ mình ngoại tình trong khi đi nghỉ hè với người khác...

Theo các nhà tâm lý học và thống kê thì một cặp vợ chồng sau 7 năm chung sống, khả năng ly dị rất cao. Ngay cả trong công việc hãng xưởng hay mua một cái nhà để ở thì sau 7 năm, hạnh phúc và sự thỏa mãn hài lòng với công việc và ngôi nhà đang ở càng giảm dần đáng kể. Người ta còn cho rằng cứ trung bình 7 năm sẽ có biến chuyển lớn lao trong đời sống tâm sinh lý của con người: 7 tuổi là bắt đầu có hiểu biết. 14 tuổi thì dậy thì. 21 tuổi là tràn trề yêu đương sung mãn. 28 tuổi là đến lúc lập thân. 35 tuổi phải lập sự nghiệp. 42 tuổi chín chắn lẽ đời và "49 chưa qua 53 đã tới" là bắt đầu đại hạn khi con người bước vào giai đoạn mãn kinh, khủng hoảng trung niên (midlife crisis) và từ đó tuột dốc đời như xe mòn thắng.

Trở lại cảnh tốc váy tuyệt vời của Marilyn Monroe thì chính cảnh quay này là một trong những nguyên nhân đưa đến đổ vỡ trong hạnh phúc hôn nhân của nàng và chồng là Joe DiMaggio một ngôi sao bóng chày. Theo nhiếp ảnh gia George S Zimbel nhớ lại thì lúc ấy Joe DiMaggio ghen tuông với cảnh nàng tốc váy trong phim và giận dữ bỏ trường quay ra về, Marilyn Monroe thì không chấp nhận chồng đối xử như vậy với mình trước công chúng, sau khi bay về California một trận gây gổ tơi bời tại khách sạn, nàng làm đơn ly dị với lý do " tinh thần bị hành hạ" (mental cruelty) sau 9 tháng chung sống.

Một vài chi tiết về cảnh quay này thiết nghĩ cũng làm bạn đọc thích thú. Thực sự thì cảnh quay trong phim đã phải quay lại ở California trong phim trường của Fox. Lý do là sau 14 lần dàn dựng và bấm máy ở New York, tiếng ồn của các cánh quạt gió làm trở ngại đoạn phim. Hình ảnh đáng yêu của nàng tốc váy ở subway New York chỉ được dùng cho quảng cáo thương mại về sau này, trong cuốn phim chỉ có một cảnh ngắn khoe đôi chân nàng trên vỉ sắt thông gió ở vỉa hè New York. Marilyn cũng dè dặt chu đáo khi không muốn "phơi bày" nhiều, nàng đã mặc đến 2 chiếc quần lót trắng. Và nàng đã lấy tay đè phía trước của váy xuống khi gió "tinh quái" thổi lên từ phía dưới đất. Kết quả tuyệt vời cho dáng đứng và nét đẹp có một không hai này là váy bay phơi phới, lồng lộng ngỏ sau. Chiếc áo đầm trắng này gần đây được bán đấu giá 4.6 triệu mỹ kim từ chủ nhân của chiếc áo lúc ấy là Debbie Reynolds mua năm 1971 với giá 200 đô la.

Ảnh hưởng nghệ thuật về chiếc váy trắng tốc gió của nàng không dừng lại ở con số tiền bạc và văn hóa nước Mỹ. Ở Nhật, người ta đã ái mộ nàng đến mức bằng cách làm một hình ảnh của nàng tốc váy trên một thửa ruộng rộng hơn 100 mét vuông, bằng 9 loại lúa khác màu. Trong khi đó ở New Jersey bức tượng Forever Marilyn do Seward Johnson thiết kế được dựng lên vào tháng 5 năm 2014 cao 7.9 mét, nặng 34.000 lbs. Sau khi được trưng bày trước đó July 2011 tại Chicago và Palm Spring California 2012.

Bức tượng được du khách yêu thích và trở thành điểm chụp hình lý tưởng không riêng gì nam giới. Người ta hôn chân nàng, ngước nhìn lên bên trong váy nàng, trầm trồ nhìn quần lót khổng lồ của nàng và dĩ nhiên bắt chước dáng đứng khiêu gợi, kiêu sa bất hủ của nàng. Dù vậy bức tượng cũng nhận được vài vệt sơn đỏ quậy phá bôi bác vì vài người Mỹ bảo thủ không thích biểu tượng tình dục và khiêu gợi của Marilyn Monroe.

Ảnh hưởng về nghệ thuật, thời trang, chuẩn mực về cái đẹp và những thực hư về đời sống tình cảm nóng bỏng mà sớm tàn lụi 35 xuân thì của Marilyn Monroe thật là to lớn. Từ chiếc áo dạ hội satin màu hồng trong phim “Diamonds Are a Girl's Best Friend” (Kim cương là bạn đời của phụ nữ), đến chiếc áo đầm trắng xẻ ngực, hở vai, lồng lộng gió trong 7 Năm Ngứa Ngáy đến chiếc áo đầm bó sát thân hình, lóng lánh hạt cườm nàng mặc khi hát chúc mừng sinh nhật tổng thống Kennedy...Thời trang và phong cách của Marilyn Monroe đã ảnh hưởng ngập tràn từ Madona, Lady Gaga đến Adele... Sẽ tốn biết bao giấy mực và tháng năm dài chuyện trà dư tửu hậu về nàng, từ những trang Playboy ngồn ngộn thịt da và những chuyện tình huyền thoại với 2 anh em dòng họ Kenedy danh giá, cũng như cái chết bí ẩn của ngôi sao sớm tàn này...

Ở tại Trung Quốc, người ta tìm thấy một phiên bản "nhái" của nàng trong bải thu nhặc rác ở Guigang, sau 6 tháng trưng bày ở một khu thương mại. Có lẽ đất nước này không ưu ái đến những biểu tượng của cái đẹp nhục thể, cái đẹp tự do phơi phới tung váy của phương Tây. 60 năm sau cái chết non trẻ của một biểu tượng cho cái đẹp của người phụ nữ, cái đẹp làm no mắt những đấng nam nhi, làm ghen tị phái quần hồng. Marilyn Monroe luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho nghệ thuật, âm nhạc và thi ca. Ca khúc tuyệt vời Candle In The Wind (Ngọn đèn trước gió) của Elton John vẫn làm mềm lòng người, ngay cả khi được hát để tưởng nhớ Công Nương Diana (người viết sẽ viết tiếp cho chủ đề này kỳ tới) Riêng Trung niên thi sĩ họ Bùi nhà mình thì phải nói là đắm đuối mê say Marilyn Monroe còn hơn cả người viết và bạn ngàn lần:

Ngày sau Thượng Đế hỏi anh

Ở trần gian có thấy đành lòng không

Thưa rằng: rất có và không

Vì chưng nửa cuộc Nường Mông vội gì

Hỏi: rằng giờ có muốn đi

Về Thiên Đường ngó mấy Dì Tiên Nga ?

Thưa rằng: thà ở với ma

Miễn là được thấy lại Tòa Mông Rô. (Ngày sau)

Nường Mông là nàng Monroe, Tòa Mông Rô là gì chắc bạn hiểu. (Rõ màu trong ngọc trắng ngà. Rành rành sẵn đúc một tòa thiên nhiên. Truyện Kiều) Xin bái phục cụ Bùi Giáng. Chắc cụ đã toại nguyện gặp nàng Mông ở miền mây trắng bay. Và xin kết thúc bài viết ở đây, vì dư âm của cái đẹp và dư ảnh của người đàn bà tốc váy sẽ còn rất dài, miên viễn tới ngày sau.

Sean Bảo