Friday, November 1, 2024

TÔ MẠC GIÀ - PHẠM TRỌNG YÊM


Tô mạc già - Phạm Trọng Yêm

Bích vân thiên,
Hoàng diệp địa.
Thu sắc liên ba,
Ba thượng hàn yên thuý.
Sơn ánh tà dương thiên tiếp thuỷ.
Phương thảo vô tình,
Cánh tại tà dương ngoại.

Ảm hương hồn,
Truy lữ tứ,
Dạ dạ trừ phi hảo mộng lưu nhân thuỵ.
Minh nguyệt lâu cao hưu độc ỷ.
Tửu nhập sầu trường,
Hoá tác tương tư lệ.


蘇幕遮 - 范仲淹

碧雲天,
黃葉地。
秋色連波,
波上寒煙翠。
山映斜陽天接水。
芳草無情,
更在斜陽外。

黯鄉魂,
追旅思,
夜夜除非好夢留人睡。
明月樓高休獨倚。
酒入愁腸,
化作相思淚。


Tô Mạc Già
(Dịch thơ: Lương Trọng Nhàn)

Trời đầy mây biếc, lá vàng
Mùa thu cảnh sắc lẫn sang nước hồ,
Sóng sương lạnh biếc nhấp nhô.
Trời chiều phủ bóng non mờ tiếp sông.
Cỏ thơm không hiểu nỗi lòng,
Mọc lan tới tận cuối dòng chân mây.

Nhớ nhà rầu rĩ tháng ngày,
Nỗi lòng đất khách tràn đầy xót xa,
Hằng đêm mộng đẹp quê nhà,
Để còn chợp mắt một vài trống canh.
Lầu cao trăng sáng long lanh,
Người sao vẫn lẻ bóng đành tựa trông.
Rượu vào trong dạ sầu đong,
Hoá thành giọt lệ nhớ nhung đêm ngày.


Sơ lược tiểu sử tác giả:

Phạm Trọng Yêm 范仲淹 (989-1054) tự Hy Văn 希文, thuỵ Văn Chính 文正, người Ngô Huyện (nay thuộc tỉnh Giang Tô, Trung Quốc). Ông là người chính trực có khí tiết, từng nói: “Kẻ sĩ phu phải lo trước thiên hạ mà vui sau thiên hạ”. Ông từng trấn thủ biên cương rất có uy vọng, người Khương gọi ông là Long đầu lão tử, không dám xâm phạm biên cương. Bài từ của ông không nhiều song với nhiệt tình ái quốc và khâm hoài hào tráng đó, thực đã khai thác cảnh giới cho Tô Đông Pha, và Tân Khí Tật vậy. Từ của ông rất hào hùng.

Nguồn: Thi Viện



BÍ ẨN VỀ ĐỀN ĐÔI TỌA TRÊN ĐỈNH NÚI DỰNG ĐỨNG

Đến nay, đáp án cho câu hỏi làm thế nào để xây được hai ngôi đền trên chóp đá cheo leo vẫn còn bỏ ngỏ.


Nằm trên Phạm Tịnh Sơn (Fanjingshan) tỉnh Quý Châu, Trung Quốc là hai ngôi đền nhỏ được xây dựng trên đỉnh một chóp đá chẻ đôi. Chóp đá chẻ tự nhiên này có tên gọi là Hồng Vân Kim Đỉnh (nghĩa là đỉnh núi vàng mây đỏ). Ảnh: Costfoto/Barcroft Media


Hai ngôi đền Phật giáo đã nằm ở đó hơn 500 năm, từ thời nhà Minh, nối với nhau bằng một cây cầu hình vòm qua hẻm Kiếm Vàng, xung quanh là thiên nhiên hùng vĩ. Ảnh: Costfoto/Barcroft Media


Ngôi đền nằm về phía nam thờ Phật Thích Ca Mâu Ni - tượng trưng cho hiện tại, ngôi đền còn lại ở phía bắc thờ Phật Di Lặc, đại diện cho tương lai. Ảnh: Costfoto/Barcroft Media


Điều khiến đền đôi nổi tiếng và trở thành điểm hành hương hút khách bậc nhất chính là bí mật về quá trình xây dựng. Đến nay chưa có tài liệu nào ghi chép rõ ràng về cách vận chuyển vật liệu lên núi đá dựng đứng này. Ảnh: Costfoto/Barcroft Media


Quần thể tâm linh trên dãy núi bên dưới đỉnh Phạm Tịnh. Ngày nay, đền đôi được trùng tu, gia cố bằng các vật liệu chắc chắn hơn để chống lại sức gió mạnh, môi trường khắc nghiệt trên cao. Tuy nhiên, công trình mà du khách thấy ngày nay vẫn giữ nguyên kiến trúc ban đầu. Ảnh: VCG


Để đến được chốn thiên đường này, trước tiên du khách phải leo hơn 8.000 bậc thang để đến ngôi đền ở phía nam, sau đó đi bộ qua cầu để tới thăm công trình còn lại ở phía bắc - như hành trình từ hiện tại tới tương lai. Ảnh: Keitma/Shutterstock


Khi leo lên hàng nghìn bậc theo các vách đá, du khách có thể chiêm ngưỡng những dòng chữ cổ có từ triều nhà Minh - Thanh, chứng minh đây là điểm hành hương linh thiêng từ rất lâu. Ảnh: VCG


Khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đến địa điểm kỳ diệu này để tận hưởng khung cảnh tuyệt đẹp của khu bảo tồn Thiên nhiên Quốc gia Fanjingshan. Nơi đây là nhà của hơn 2.000 loài thực vật và hàng trăm động vật quý hiếm. Ảnh: VCG


Hàng trăm triệu năm trước, núi Phạm Tịnh từ từ nhô lên khỏi đáy đại dương. Những cảnh quan tuyệt đẹp như vách đá dốc đứng, thung lũng sâu và thác nước hình thành từ 1 đến 1,4 tỷ năm trước còn tồn tại nguyên vẹn đến nay. Toàn bộ dãy núi Phạm Tịnh là một trong năm ngọn núi thiêng trong Phật giáo, được người dân Trung Quốc coi là bồ đề của Phật Di Lặc. Nhiều tài liệu lịch sử cho thấy núi là nơi có nhiều chùa Phật giáo xây từ thời cổ đại. Tuy nhiên, phần lớn đều bị phá hủy trong thế kỷ 16, ngày nay còn lại ít nhất 50 ngôi chùa. Ảnh: Clkraus/Shutterstock

Anh Minh / Theo: VnExpress