Saturday, November 16, 2024

NIỆM NÔ KIỀU-XÍCH BÍCH HOÀI CỔ - TÔ THỨC


Niệm nô kiều - Xích Bích hoài cổ

Đại giang đông khứ,
Lãng đào tận thiên cổ phong lưu nhân vật.
Cố luỹ tây biên,
Nhân đạo thị Tam Quốc Chu lang Xích Bích.
Loạn thạch băng vân,
Kinh đào phách ngạn,
Quyển khởi thiên đồi tuyết.
Giang sơn như hoạ,
Nhất thời đa thiểu hào kiệt.

Dao tưởng Công Cẩn đương niên,
Tiểu Kiều sơ giá liễu,
Hùng tư anh phát.
Vũ phiến luân cân,
Đàm tiếu gian,
Tường lỗ hôi phi yên diệt.
Cố quốc thần du,
Đa tình ưng tiếu ngã,
Tảo sinh hoa phát.
Nhân sinh như mộng,
Nhất tôn hoàn lỗi giang nguyệt.

Thời Tam Quốc, Tào Tháo đem quân đánh Ngô. Chu Du, tướng nước Ngô dùng mưu phá tan quân Tào ở sông Xích Bích. Trận đánh quãng sông này là trên bờ nam sông Trường Giang, thuộc huyện Gia Ngư, tỉnh Hà Bắc ngày nay. Còn Tô Thức ra chơi sông Xích Bích là khúc sông ở ngoài thành Hoàng Chương.


念奴嬌-赤壁懷古

大江東去,
浪淘盡千古風流人物。
故壘西邊,
人道是三國周郎赤壁。
亂石崩雲,
驚濤拍岸,
捲起千堆雪。
江山如畫,
一時多少豪傑。

遙想公瑾當年,
小喬初嫁了,
雄姿英發。
羽扇綸巾,
談笑間,
檣櫓灰飛煙滅。
故國神遊,
多情應笑我,
早生華髮。
人生如夢,
一樽還酹江月。


Niệm nô kiều - Nhớ cảnh Xích Bích
(Dịch thơ: Chi Nguyen)

Về Đông sông lớn chảy dài.
Phong lưu thiên cổ, một mai đi nhiều.
Biên Tây thành lũy liêu xiêu.
Chu Lang, Tam Quốc chịu nhiều phân chia.
Xích Bích mây loạn đá lìa.
Sóng to gió cả, bờ kia chẳng còn.
Bời bời tuyết cuốn sườn non.
Núi sông như họa, nét son sạng ngời.
Anh hùng hào kiệt một thời.
Nhớ ông Công Cẩn tuyệt vời tài ba.
Tiểu Kiều vợ đẹp như hoa.
Anh hùng tư chất, cũng là xứng đôi.
Phất quạt lông vũ một hồi.
Thế gian đàm luận, đứng ngồi theo ông
Diệt giặc bằng thế hỏa công.
Công thần cố quốc còn trông người về.
Đa tình cười nói hả hê.
Già đầu tóc bạc ủ ê phận mình.
Nhân gian giấc mộng ba sinh.
Sông trăng bầu rượu, cho mình mời nhau.


Sơ lược tiểu sử tác giả:

Tô Thức 蘇軾 (1037-1101) tự Tử Chiêm 子瞻, Hoà Trọng 和仲, hiệu Đông Pha cư sĩ 東坡居士, người đời thường gọi là Tô Đông Pha 蘇東坡, thuỵ Văn Trung 文忠, người My Sơn (nay thuộc tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc). Ông từng làm quan Thông phán, Thái thú. Cha là Tô Tuân, em là Tô Triệt, đều là các đại gia thi văn, đương thời người ta gọi là Tam Tô. Thái độ của ông rất hào sảng lạc quan, tuy ông làm quan thăng giáng nhiều lần, song ông không để ý, vẫn ưu du tự tại, đọc sách làm vui, ông là người giàu tình cảm, cho nên phản ánh tới từ của ông, vừa hào phóng lại vừa tình tứ. Ông là người có tài nhất trong số bát đại gia của Trung Hoa (từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIII, gồm có Hàn Dũ, Liễu Tông Nguyên đời Đường, Âu Dương Tu, Tô Tuân (cha Tô Thức), Tô Thức, Tô Triệt (em Tô Thức), Vương An Thạch và Tăng Củng), khoáng đạt nhất, tư tưởng và tính tình cũng phức tạp nhất.

Nguồn: Thi Viện



No comments: