TẤT CẢ ĐỀU CÓ QUYỀN SỐNG?

Hôm qua, ở một lớp 4 của trường tiểu học Whittier, tôi đã đọc cho các em nghe chương 3 tác phẩm Dũng cảm đương đầu với Mr. O (Standing Up to Mr. O) của Claudia Mills, bọn trẻ đặt câu hỏi: “Phải chăng mọi thứ đều có quyền sống?”

Hầu hết các em ban đầu đều trả lời rằng các em nghĩ mọi thứ đều có quyền được sống.

Sau đây là một phần buổi trò chuyện của chúng tôi: “Nếu mọi thứ đều có quyền sống thì có phải là nếu cô đập chết một con muỗi vì nó cắn cô thì cô đã làm một việc trái đạo đức không?”, tôi hỏi.

“Dạ có thể là vậy”, một em đáp: “Ý con là nếu con muỗi cắn cô thì nó cũng chẳng thể giết chết cô được, và vì thế thì có vẻ không công bằng khi con muỗi phải chết để cô không bị cắn nữa”.

“Nhưng mà nếu cô ở một đất nước mà cô có thể chết nếu bị muỗi cắn thì sẽ khác”, một em khác nói. “Ví dụ cô có thể bị bệnh sốt rét hay gì đấy”.

“Có điều muỗi cần cắn người ta để sống”, em thứ ba nhận xét. “Nếu bạn phải làm điều gì đó để tồn tại thì dường như hậu quả của việc đó sẽ ít tiêu cực hơn là nếu bạn làm tổn thương người khác chỉ để cho vui”.

“Con nghĩ mọi thứ đều có quyền sống, nhưng không phải mọi quyền sống đều ngang bằng như nhau”, một học sinh khác phát biểu.

“Ý con là sao?”, tôi hỏi.

“Con nghĩ rằng mọi thứ khởi đầu đều có quyền sống. Tất cả sinh vật đang sống đều có quyền sống. Nhưng không phải tất cả mọi quyền đó đều ngang bằng như nhau. Nó phụ thuộc vào việc bạn quan trọng như thế nào với toàn thể môi trường. Người ta nghĩ rằng con người là quan trọng nhất nhưng có thể không phải vậy”.

“Mình đồng ý với bạn”, một học sinh đáp. “Nếu tất cả con người đều chết hết thì chắc hẳn sẽ gây tổn hại cho môi trường nhiều hơn nếu tất cả loài muỗi đều chết. Nhưng điều đó không có nghĩa là chẳng có gì quý giá hơn con người”.

“Mình nghĩ rằng con người là quan trọng nhất nhưng đó chỉ là vì chúng ta là con người”, một học sinh khác nêu ý kiến.

“Mình đồng ý”, một học sinh nói. “Bạn luôn nhìn mọi thứ từ quan điểm của chính mình. Ý mình là, loài muỗi chắc chắn cũng nghĩ chúng là những sinh vật quan trọng nhất trên hành tinh này. Tưởng tượng xem nếu ta sống ở một hành tinh mà chúng ta đều bé xíu còn những con muỗi thì khổng lồ và luôn đập chúng ta bất cứ khi nào ta đến gần chúng. Chúng ta sẽ không nghĩ rằng chỉ vì ta nhỏ hơn và yếu ớt hơn mà những con muỗi khổng lồ đó có quyền sống nhiều hơn chúng ta đâu”.

“Những gì bạn nghĩ về những sinh vật quan trọng nhất thật sự phụ thuộc vào những gì gắn liền với bạn. Chúng ta nghĩ con người, chó, mèo và những con thú nuôi khác quan trọng hơn muỗi, nhưng đó chỉ là vì chúng ta có mối quan hệ với chúng. Nếu ai đó nuôi muỗi làm thú cưng thì họ hẳn sẽ nghĩ khác”.

Ca Dao chuyển ngữ

(Sưu tầm trên mạng)

DOES EVERYTHING HAVE A RIGHT TO LIVE?

In a fourth grade class at Whittier Elementary School yesterday, we read chapter 3 of Standing Up to Mr. O by Claudia Mills, and the children asked the question, "Does everything have a right to live?" Most of the children responded initially that they thought that everything did have a right to life.

Here is an excerpt from our conversation:

"If everything has a right to life," I asked, "does that mean that if I swat and kill a mosquito because it's about to bite me, I'm doing something that's morally wrong?"

"Well maybe," one child replied. "I mean, if you get bit by a mosquito it's not going to kill you, and so it seems unfair that a mosquito should die so that you won't get bit."

"But if you were in a country where mosquito bites could kill you it would be different," another child noted. "Like it you could catch malaria or something."

"And mosquitos need to bite humans to live," observed a third child. "If you have to do something to survive, it seems like there should be less negative consequences than if you just want to hurt someone else for fun."

"I think everything has a right to life, but every right to life is not equal," suggested another student.

"What do you mean?" I asked.

"I think that everything starts off with a right to life. All creatures that are alive have a right to life. But not all of these rights are equal. It depends on how important you are to the whole environment. People think human beings are the most important, but we might not be."

"I agree," replied a student. "If all the humans died, it probably would cause greater harm to the environment than if all the mosquitos were gone. But that doesn't mean that nothing is more valuable than people."

"We think that people are the most important," put in another student, "but that's just because we're people."

"I agree," said a student. "You always see things from your own perspective. I mean, mosquitos probably think they're the most important beings on the planet. Imagine living on a planet where we were tiny and there were these giant mosquitos that were constantly swatting at us whenever we got near them. We wouldn't think that just because we were smaller and less powerful, that the giant mosquitos had more of a right to life than we did."

"What you think about which creatures are the most important," responded a student, "really depends on your attachments. We think people, and dogs and cats and other pets, are more important than mosquitos, but that's just because we have relationships with them. If someone had a mosquito for a pet, they would probably see it differently."

(philosophyforchildren.blogspot.com.au)

(from the internet)