WHISKY - NƯỚC CỦA CUỘC SỐNG

Từ Whisky được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1736 xuất phát từ usisge beatha trong tiếng Gaelic tại Scotland hay từ uisce beatha trong tiếng Gaelic tại Ireland và có nghĩa là "nước của cuộc sống"

Các phương pháp sản xuất Whisky khác nhau rất nhiều, nhưng có một điều mà tất cả các phương pháp đều cùng chung đó là trước tiên ngũ cốc được xay thành hạt tấm và được trộn với nước ấm trong thùng kín (mash tun). Qua đó tinh bột được hóa đường. Tiếp theo đó nước mạch nha được trộn với men trong một thùng lên men (wash back hay fermenters) và được lên men.

Phân loại theo loại ngũ cốc

Whisky được bán trên thị trường dưới nhiều tên khác nhau, trong đó một phần là tên loại ngũ cốc được dùng để sản xuất Whisky:

• Malt là loại Whisky được làm từ mạch nha.
• Grain là tên loại Whisky được sản xuất từ lúa mạch mà thông thường là sử dụng thiết bị chưng cất cột được gọi là "kiểu Coffey".
• Rye là tên gọi loại Whisky chủ yếu được sản xuất từ lúa mạch đen, ít nhất là 51%.
• Bourbon là tên gọi loại Whisky chủ yếu được sản xuất từ bắp (ít nhất là 51%) và được chưng cất với tối đa là 81 phần trăm thể tích rượu, đổ vào thùng chứa với tối đa là 63 phần trăm thể tích rượu.

Phân loại theo quy trình sản xuất.

Mặt khác tên gọi một phần cũng thể hiện rõ quy trình sản xuất của từng loại Whisky:

• Single là loại Whisky có nguồn gốc chỉ từ một lò nấu rượu riêng lẻ (thường dùng cho Whisky của Scotland: Single-Malt-Whisky).
• Straight cũng là loại Whisky có nguồn gốc chỉ từ một lò nấu rượu riêng lẻ (thường dùng cho Whiskey của Mỹ) Blend là một loại Whisky đã được pha trộn. Trong lúc sản xuất (blending) nhiều loại Whisky khác nhau từ nhiều lò nấu rượu khác nhau được pha vào với nhau. Trong một số sản phẩm có đến 70 loại Whisky khác nhau.
• Pot Still là loại Whisky được sản xuất chỉ dùng loại bình nấu cổ điển (thường dùng cho một số loại Whiskey của Ireland).
• Pure Pot Still là loại Whisky được sản xuất chỉ dùng mạch nha trong các bình nấu rượu cổ điển.

Xuất xứ

-Whisky Scotch hay whisky écoss : Hai loại whisky này có xuất xứ từ hai vùng : Highlands và Lowlands . Chất lượng của whisky Scotch chủ yếu dựa trên sự tinh khiết của nguồn nước và than bùn . Những nguyên liệu ban đầu khác được sử dụng là lúa mạch đen, yến mạch & đại mạch .

Những sản phẩm chính của whisky Scotch :

• Mạch nha ( Malt ) : được tạo ra theo các bước sau :

1. Quá trình mạch nha hóa : đại mạch được thấm ướt nước nguồn rồi để nảy mầm trong vài ngày để trở thành mạch nha sau đó được sấy khô ở nhiệt độ cao và được hun khói than bùn . 
2. Quá trình lên men tự nhiên : Mạch nha ( được xay thành bột mịn ) và trộn với nước nóng ( giống như quá trình làm bia ) để thu được hỗn hợp wort , nước ép ngọt sẽ được để lên men tự nhiên với men để tạo thành dung dịch có tên là wash . 
3. Quá trình chưng cất : Dung dịch thu được sau khi lên men được chưng cất hai lần trong nồi chưng cất đúp bằng đồng được gọi là pot still ; cho chảy từng giọt rượu trong vắt với nồng độ khoảng 70 và được trung hòa bằng nước nguồn trước khi đóng vào các thùng gỗ, để hạ nồng độ độ xuống khoảng 64° .
4. Quá trình ủ : quá trình này kéo dài ít nhất 3 năm , nhưng trên thực tế rất lâu ,một sắc thái rất thú vị sẽ được tạo ra khi sử dụng các thùng gỗ vang Xérès .

Có hai loại mạch nha chính là mạch nha đơn (single malt) được sản xuất bởi một lò chưng cất duy nhất , và mạch nha tinh khiết (pure malt) , tập hợp nhiều loại mạch nha từ nhiều lò chưng cất khác nhau . Sự khác nhau cơ bản về tính chất & độ mạnh đến từ các đảo như Islay hay Skye .

• Pha trộn ( Blends ) : cũng giống như tên gọi của nó , như một chỉ dẫn , dòng whisky này đơn giản là sản phẩm thu được do sự pha trộn các loại ngũ cốc ( mạch nha từ đại mạch hay đại mạch , ngô … ) và sự hòa trộn , kết hợp của nhiều loại whisky . Dòng whisky này thường được dùng trong pha chế cocktail .

- Whisky Ai Len :

Được sản xuất từ những nguyên liệu ban đầu đặc biệt của Ai Len . Dòng whisky này được chiết suất 3 lần và được ủ 3 đến 4 năm trong các thùng gỗ sồi . Dòng rượu này được bán ra thị trường với nồng độ 40° , và mỗi loại whisky là sản phẩm thuộc một nhà máy chưng cất riêng .

- Whisky Mỹ :

Thành phần chính của whisky mỹ là bourbon (whisky ngô) , chủ yếu được sản xuất ở Kentucky . Xuất xứ của whisky bourbon thành phần cơ bản chủ yếu từ ngũ cốc : ngô ( ít nhất 51% ) và được ủ ít nhất 2 năm trong các thùng gỗ sồi . Từ 80% ngô trở lên , người ta gọi là corn whisky ( whisky ngô ). 

Dòng straight whiskey đến từ nhà máy chưng cất duy nhất hoặc quá trình chưng cất duy nhất ( gần giống với single malt – whisky đơn của Ecoss ) , trong khi đó blended whiskey là sản phẩm của sự hòa trộn nhiều loại straight whiskey ( giống như pure malt của Ecoss ) .
Trên thực tế còn tồn tại một loại whisky nữa là rye whiskey ( whisky làm từ lúa mạch đen) , trên nền đại mạch , rất ít & khó có thể tìm thấy trên thị trường , phương thức sản xuất cũng giống như các loại whiskey khác ( giống như “sour mash” – mạch nha chua) , loại nổi tiếng nhất có lẽ là Jack Daniels .

- Whisky Canada :

Cũng giống như các loại whisky đã biết , đây là dòng whisky nhẹ nhất . Tất cả các loại ngũ cốc được sử dụng , có nguồn gốc từ đại mạch , trong những thành phần thay đổi và được chiết xuất ở nồng độ rất cao . Tất cả các loại whisky bán ra thị trường đều là dòng pha trộn (blends ), sản phẩm của sự hòa trộn nhiều loại ngũ cốc , & chiết xuất trong các nồi đồng cổ thiên nga . Quá trình ủ ( ít nhất 3 năm ) được thực hiện đôi khi trong các thùng gỗ than từ Mỹ . Cuối cùng , trong quá trình đóng chai nó được cho thêm 5-10% rye whisky ( whisky làm từ lúa mạch đen )

Theo: Thế Giới Rượu