Tôi cũng tìm được một bài viết về chiếc nón ngưa nên post lên cùng với videoclip của Color Man để các bạn tường tận hơn với loại nón mà có cái giá 33 triệu đồng.
Nón ngựa Phú Gia
Miền Bắc có nón quai thao, xứ Huế có nón bài thơ, còn ở Phú Gia có nón ngựa.
Một bài viết của báo Tin Mới cho biết khoảng 400 năm, nón ngựa Phú Gia nổi tiếng với vẻ đẹp quý phái dành cho quan binh triều đình. Phú Gia là miền quê nhỏ xứ Bình Định, thuộc xã Cát Tường, huyện Phù Cát, nơi vẫn còn lưu giữ nghề làm nón ngựa từ thời xưa.
Nón được kết thành 10 lớp, nguyên liệu làm nón là lá kè (lá cọ) mọc tự nhiên trong rừng núi Bình Định. Ảnh: N.T
Nhờ có sự phát triển du lịch nên nhiều năm qua người làng Phú Gia sống nhờ một phần bán nón ngựa. Nón ngựa nơi đây có giá trị về mỹ thuật, văn hóa độc đáo của miền đất võ Bình Định.
Tại làng Phú Gia, ông Đỗ Văn Lan được truyền nghề và là thế hệ thứ tư trong gia đình có truyền thống làm nón ngựa. Ông nói với Tin Mới, “Nghề làm nón ngựa ở đây có khoảng 400 năm. Thời trước, nón ngựa là đồ dùng thượng phẩm của vua, quan và các vị phu nhân quyền quý. Theo thời gian, nón ngựa cũng được cải biến dần, có nhiều loại dành cho tất cả mọi người.”
Nón ngựa Phú Gia được kết cấu rất đặc biệt, vô cùng bền chắc. Nón được kết thành 10 lớp, nguyên liệu làm nón là lá kè (tức lá cọ) mọc tự nhiên trong rừng núi Bình Định, ống giang (cật), rễ dứa. Lá kè làm nón không được quá già hoặc quá non, đem phơi nắng, phơi sương để lá vừa khô vừa có được độ mềm dẻo cần thiết, rễ dứa phải là loại rễ đã nằm trong lòng đất khoảng 3 năm, có độ bền chắc, đàn hồi tốt.
Nón ngựa Phú Gia có thể có tới 5 lớp lá dày và sườn giang (hay cật) kết lại bằng rất nhiều lớp rễ dứa nhỏ. Làm nón phải trả hơn 10 công đoạn, từ tạo sườn cho đến thêu thuyền, kết lá. Hoa văn trên nón ngựa đa số là các hình ảnh mang đậm bản sắc người Việt như: đám mây, long-ly-quy-phụng, hoa sen, bầu rượu.
Ông Đỗ Văn Lan cho biết nón ngựa còn được gọi là nón Gò Găng. (Tin Mới)
Tùy vào phẩm chất, ít hay nhiều lớp lá, hoa văn mà nón ngựa Phú Gia ngày nay có giá từ $2 đến $17 một chiếc. Cũng có nón lên tới mấy chục Mỹ kim.
Theo các nghệ nhân trong làng, mỗi chiếc nón ngựa nếu làm đủ các công đoạn độ bền có thể dùng hơn 100 năm. Nhiều chiếc nón ngựa của 200 năm trước vẫn còn được lưu giữ tại làng Phú Gia để làm kỷ vật.
Chiếc nón ngựa có giá 33 triệu đồng
Ông Đỗ Văn Lan cho biết nón ngựa còn được gọi là nón Gò Găng bởi nón này thường được bày bán ở chợ Gò Găng, phiên chợ quê độc đáo chỉ họp từ 3 đến 5 giờ sáng, không có bảng hiệu, không có đèn đường, người bán kẻ mua mặc cả nhau trong ánh đèn dầu leo lét.
Ông Lan mô tả nón, “Đường nét, kiểu dáng của nón ngựa toát ra được sự mạnh mẽ, quyền uy, dứt khoát của con nhà võ. Đây cũng là nón của nghĩa quân Tây Sơn đội khi hành quân thần tốc đại phá 20 vạn quân Thanh, bách chiến, bách thắng.”
Bà Nguyễn Thị Tâm, 68 tuổi, cho rằng, nhiều nghệ nhân cao niên ở làng nón ngựa Phú Gia đang thấp thỏm trước nỗi lo thất truyền. Bởi, nón ngựa truyền thống ít được các nghệ nhân chế tác với số lượng lớn do tốn nhiều công sức nhưng hiệu quả kinh tế không cao.
Tính ra, cả ngàn gia đình làm nón năm xưa, bây giờ chỉ còn vài chục hộ cố đeo đẳng với nghề. Đa số đó là những bậc cao niên vẫn còn đam mê với nghề truyền thống, một phần cũng do cuộc sống nhàn hạ nên vẫn gắn bó với nghề nón, phần còn lại muốn níu giữ chút hồn xưa.
(Sưu tầm trên mạng)
No comments:
Post a Comment