Sunday, February 19, 2023

NHỮNG LOẠI GIA VỊ CÓ THỂ GÂY HẠI HƠN CẢ ĐƯỜNG VÀ MUỐI MÀ CHÚNG TA ĂN HÀNG NGÀY

Có những loại gia vị còn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm hơn cả đường và muối. Dùng nhiều nhưng đảm bảo 90% các gia đình chưa biết cách sử dụng sao cho an toàn.


Khẩu vị của người Việt Nam thiên về những món đậm đà để ăn cùng với cơm trắng, do đó trong gian bếp của các gia đình thường không thể thiếu các loại gia vị quen thuộc từ nước mắm, xì dầu, tương ớt, muối, đến các loại gia vị kém phổ biến hơn như mì chính, bột gà.

Trong đó, đường và muối là 2 loại gia vị phổ biến nhất nhưng cũng được cảnh báo nhiều nhất về nguy cơ gây hại cho sức khỏe nếu tiêu thụ quá nhiều. Chế độ ăn thừa muối sẽ làm tăng nguy cơ suy tim, suy thận, tăng huyết áp, thậm chí tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Còn việc tiêu thụ quá nhiều đường sẽ gây béo phì, giảm trí nhớ, bệnh tim, tổn thương gan…

Thế nhưng sự thật là có những loại gia vị còn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm hơn cả đường và muối. Dùng nhiều nhưng đảm bảo 90% các gia đình chưa biết cách sử dụng sao cho an toàn.

Cốt gà và bột ngọt

Bột ngọt và cốt gà là những chất điều vị được sử dụng phổ biến trong nấu ăn, để tăng mùi vị món ăn nhiều người thích cho nhiều hơn nhưng cũng có người cho rằng bột ngọt có thể gây ung thư và không ăn được nên chọn tinh chất gà… Những ý tưởng này có đúng không?

Về thành phần hóa học, cả hai đều bao gồm natri glutamate, cả hai đều có tác dụng tăng cường độ tươi và gia vị, chức năng không khác nhau nhiều.

Bột gà. – Nguồn ảnh: tokyobaby

Chỉ là hàm lượng bột ngọt trong cốt gà ít hơn bột ngọt, trên cơ sở bột ngọt còn có thêm bột thịt gà hoặc xương gà, gia vị, axit inosinic, axit guanylic, tinh chất hương gà, tinh bột và các chất khác được thêm vào để làm cho nó ngon hơn.

Bột ngọt không gây ung thư nhưng ăn nhiều cũng không có lợi

Ở nhiệt độ vượt quá 120°C, natri glutamate sẽ biến thành natri pyroglutamate, nhưng không có bằng chứng chứng minh khả năng gây ung thư của nó, nhưng nó sẽ mất đi vị umami.

Tuy nhiên, mặc dù bột ngọt không độc và vô hại, nhưng nó chứa rất nhiều muối, nếu bạn không giảm lượng hấp thụ các loại muối natri khác như muối ăn trong khi ăn bột ngọt, thì rất dễ vượt quá tiêu chuẩn natri. Chế độ ăn nhiều natri dễ dẫn đến béo phì và cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường loại 2, huyết áp cao và bệnh tim mạch vành.

Bột ngọt. – Nguồn ảnh: nguoiduatin

Nó là an toàn nếu được sử dụng một cách đúng đắn

Natri glutamate không dễ hòa tan ở nhiệt độ phòng và hòa tan tốt nhất ở 70-90°C, với vị umami nhất. Vì vậy, dù là nấu hay hầm, cũng không nên cho bột ngọt và cốt gà vào quá sớm mà nên cho vào khi vừa lấy ra khỏi nồi.

Khi nấu cá chua ngọt, sườn heo chua ngọt, bắp cải ngâm giấm và các món ăn khác, tốt nhất không nên cho bột ngọt và cốt gà vào. Bởi vì bột ngọt khi đun nóng trong thực phẩm có tính axit sẽ dễ sinh ra natri pyroglutamate, khiến món ăn có mùi vị khó chịu.

Lượng axit glutamic hấp thụ an toàn cho con người là 30 mg/kg trọng lượng cơ thể/ngày. Đối với một người lớn 60 kg, lượng này tương đương với không quá 1,8 gam mỗi ngày. Khoảng 1/3 lượng nắp chai.

Khi nấu cũng có thể cho thêm một ít nước canh gà, nấm,… để tăng độ tươi ngon, giảm bớt việc sử dụng các loại gia vị như bột ngọt.

Phụ gia thực phẩm

Để kéo dài thời hạn sử dụng, nâng cao chất lượng, tăng hàm lượng dinh dưỡng… về cơ bản các loại thực phẩm đã qua chế biến (như nước uống có ga, kem, trái cây bảo quản, kẹo trái cây, bánh mì kẹp thịt, đồ hộp…) sẽ có phụ gia thực phẩm.

Tuy nhiên, những phụ gia thực phẩm như vậy, miễn là không vượt quá phạm vi cho phép, theo giới hạn quy định và về cơ bản là vô hại đối với sức khỏe con người.

Tuy nhiên, một số chất phụ gia có trong nhiều loại thực phẩm và chúng vô tình được sử dụng quá mức.

Siro fructose ở khắp mọi nơi

Từ trà sữa, bia, nước ép trái cây, đến sốt cà chua, bánh mì, bột yến mạch ăn liền, đâu đâu cũng thấy siro fructose, có thể nói là thực sự ở đâu cũng có.

Đường ngô giàu Fructose. – Nguồn ảnh: bachhoaxanh

Siro fructose có đặc tính lạnh và ngọt, độ hòa tan cao, đầy hương thơm trái cây, chống ăn mòn và chi phí thấp, vì vậy nó có một vị trí không thể lay chuyển trong lĩnh vực chế biến thực phẩm. Nhưng ăn quá nhiều là chất có hại nhất trong tất cả các chất phụ gia!

Gây nhiễm mỡ gan và bệnh tiểu đường

Siro fructose trong thực phẩm và đồ uống là fructose lỏng, sẽ được cơ thể hấp thụ với tốc độ nhanh nhất sau khi ăn. Hơn nữa, siro fructose rất dễ được gan hấp thụ, ăn nhiều sẽ thúc đẩy gan tổng hợp một lượng lớn chất béo, lâu ngày dễ dẫn đến gan nhiễm mỡ, người béo phì dễ bị kháng insulin và mắc bệnh tiểu đường.

Gây ra bệnh gút

Fructose được chuyển hóa ở gan để tạo ra nhóm purin, sản phẩm cuối cùng của purin là axit uric, axit uric tích tụ và kết tinh quá mức sẽ hình thành cục tophi. Do đó, tiêu thụ lâu dài thực phẩm có chứa chất phụ gia siro fructose cũng có thể gây tăng axit uric máu và làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.

Chất phụ gia bảo quản thực phẩm axit propionic ngoại sinh

Các sản phẩm từ sữa, xúc xích dăm bông, bánh mì, bánh ngọt, mì ăn liền, những thực phẩm quen thuộc này đều không tránh khỏi việc cho thêm một số chất bảo quản do nhu cầu sản xuất, bảo quản, vận chuyển và bảo quản hương vị, và axit propionic là loại chất bảo quản được sử dụng phổ biến nhất.

Các vi sinh vật trong ruột kết của con người có thể phân hủy chất xơ để tạo ra axit propionic và là một axit béo chuỗi ngắn, nó có thể điều chỉnh khả năng miễn dịch, cải thiện tình trạng viêm toàn thân và giảm tổn thương tim mạch do huyết áp cao gây ra.

Acid Propionic – Ứng dụng chống Vi sinh vật trong sản xuất thực phẩm. – Nguồn ảnh: foodnk.

Tuy nhiên, tác dụng của axit propionic ngoại sinh được bổ sung trong thực phẩm đối với cơ thể con người là hoàn toàn khác nhau. Một báo cáo đăng trên tạp chí “Science Translational Medicine” của Mỹ cho biết axit propionic ngoại sinh có thể dẫn đến béo phì và kháng insulin, có thể hoạt động như một “chất gây rối loạn trao đổi chất”, có khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và béo phì ở người.

Chất béo chuyển hóa

Chất béo chuyển hóa có khả năng chịu nhiệt độ cao hơn, không dễ hư hỏng, có thể kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm và tăng vị giòn của thực phẩm, vì vậy chúng được sử dụng rộng rãi trong nguyên liệu làm các loại bánh quy và bánh ngọt, bao gồm cả bơ thực vật, dầu trộn salad, chất thay thế bơ ca cao, v.v…

Và các chất béo chuyển hóa “nhân tạo” này là một loại chất béo không thiết yếu đối với cơ thể con người, nếu hấp thụ quá nhiều sẽ gây hại rất lớn cho sức khỏe!

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí quốc tế “Neurology” cho thấy chất béo chuyển hóa có thể một yếu tố nguy cơ gây ra chứng mất trí nhớ do mọi nguyên nhân và bệnh Alzheimer. Ngoài ra, nó sẽ làm tăng độ nhớt của máu, dễ gây xơ vữa động mạch và huyết khối.

Vì vậy, bạn nên chọn thực phẩm tự nhiên, chưa qua chế biến và kiểm soát lượng dùng.

Tịnh Yên biên dịch
Nguồn: aboluowang
Link tham khảo: