NHÂN VÔ THIÊN NHẬT HẢO, HOA VÔ BÁCH NHẬT HỒNG

Nhân vô thiên nhật hảo, hoa vô bách nhật hồng

人無千日好，花無百日紅

Câu ngạn ngữ này khuyên chúng ta: Đường đời chẳng thể mãi thuận lợi, sẽ luôn gặp phải những điều trắc trở, không may. Vì thế chúng ta nên trang bị những nhận thức đúng đắn để có thể đối diện với trắc trở với một thái độ lạc quan.

Hôm nay, tôi đọc được một bài thơ của thi hào Nguyễn Du (阮攸), ông lấy ý đó gói ghém trong bài thơ chữ Hán sau đây:

行樂詞其二 (阮攸)

山上有桃花， 

綽約如紅綺。 

清神弄春妍， 

日暮著泥涬。 

好花無百日， 

人壽無百歲。 

世事多推移， 

浮生行樂事。 

席上有妓嬌如花， 

壺中有酒如金波。 

翠管玉簫緩更急， 

得高歌處且高歌。 

君不見王戎牙籌手自捉， 

日日會計常不足。 

三公臺傾好李死， 

金錢散作他人福。 

又不見馮道晚年稱極貴， 

歷朝不離卿相位。 

鐘鳴鼎食更還空， 

千載徒留長樂敘。 

眼前富貴如浮雲， 

浪得今人笑古人。 

古人墳塋已纍纍， 

今人奔走何紛紛。 

古今賢愚一丘土， 

生死關頭莫能度。 

勸君飲酒且為歡， 

西窗日落天將暮。

Hành lạc từ kỳ 2 (Nguyễn Du)

Sơn thượng hữu đào hoa, 

Xước ước như hồng ỷ. 

Thanh thần lộng xuân nghiên, 

Nhật mộ trước nê trĩ. 

Hảo hoa vô bách nhật, 

Nhân thọ vô bách tuế. 

Thế sự đa suy di, 

Phù sinh hành lạc sự. 

Tịch thương hữu kỹ kiều như hoa, 

Hồ trung hữu tửu như kim ba. 

Thuý quản ngọc tiêu hoãn cánh cấp, 

Đắc cao ca xứ thả cao ca. 

Quân bất kiến Vương Nhung nha trù thủ tự tróc, 

Nhật nhật cối kê thường bất túc. 

Tam công đài khuynh hảo lý tử, 

Kim tiền tán tác tha nhân phúc. 

Hựu bất kiến Phùng Đạo văn niên xưng cực quý, 

Lịch triều bất ly khanh tướng vị. 

Chung minh đỉnh thực cánh hoàn không, 

Thiên tải đồ lưu "Trường lạc tự". 

Nhãn tiền phú quý như phù vân, 

Lãng đắc kim nhân tiếu cổ nhân. 

Cổ nhân phần doanh dĩ luỹ luỹ, 

Kim nhân bôn tẩu hà phân phân. 

Cổ kim hiền ngu nhất khâu thổ, 

Sinh tử quan đầu mạc năng độ. 

Khuyến quân ẩm tửu thả vi hoan, 

Tây song nhật lạc thiên tương mộ.

Hành lạc từ kỳ 2 (Dịch thơ: Trần Nhất Lang)

Triền non rợp bóng hoa đào 

Đẹp xinh như lụa đỏ mầu thắm tươi. 

Sáng xuân hoa mỉm miệng cười 

Chiều hôm rơi rụng nằm nơi đất lầy. 

Đời hoa không quá trăm ngày 

Trăm năm, nhân thế mấy ai tuổi này. 

Việc đời luôn vẫn đổi thay 

Phù sinh một kiếp, cứ say thỏa lòng. 

Tiệc vui người đẹp hoa nhường 

Trong vò rượu quí ánh vàng long lanh 

Dập dìu tiêu sáo chậm nhanh 

Dịp vui hiếm có, thỏa tình hát ca. 

Vương Nhung lo đếm thẻ ngà 

Ngày ngày tính toán, biết là đủ đâu? 

Đài nghiêng mận chết từ lâu 

Bạc vàng tiêu tán người sau hưởng phần. 

Họ Phùng tuổi lão giầu sang 

Mấy triều khanh tướng còn vang tiếng đời 

Đỉnh chung rồi cũng buông xuôi 

Duy bài “Trường Lạc” để đời ngàn năm. 

Công danh tiền bạc phù vân 

Người nay lấy chuyện cổ nhân gẫm cười. 

Tha ma kẻ trước chôn vùi 

Bây giờ thiên hạ ngược xuôi nhọc lòng 

Ngu, hiền một nấm mồ nông 

Tử, sinh muốn tránh cũng không được nào. 

Vui chơi dăm chén rượu đào 

Hoàng hôn bên cửa rót vào hiên tây.

(Sưu tầm trên mạng)