Saturday, January 15, 2022

NẬM PỊA, MÓN ĂN ĐỘC ĐÁO CỦA DÂN TỘC THÁI TÂY BẮC

Đến vùng Tây Bắc, bạn đặt chân đến các tỉnh: Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái, du khách luôn được người dân bản địa giới thiệu một món ăn độc đáo có tên “nậm pịa”, đồ chấm phổ biến mang màu sắc hoang sơ bậc nhất núi rừng Tây Bắc nói chung.

Nậm pịa, món ăn độc đáo của dân tộc Thái Mường Lò - Yên Bái (ảnh sưu tầm)

Trong tiếng Thái, “nậm” có nghĩa là canh, “pịa” là chất sền sệt ở trong ruột non nằm giữa đoạn dạ dày và ruột già của bò, dê, trâu...

Nguyên liệu chính của món này là nội tạng các loài vật ăn cỏ bao gồm dạ dày, tiết, lòng, tim, gan, phèo, phổi… và không thể thiếu một thứ nước sền sệt từ bên trong ruột non của con bò, dê, trâu, ngựa gọi nó là “pịa” đem ninh nhừ.


Khi chế biến món này đầu tiên người ta chọn một đoạn ruột non ngon để lấy pịa, ninh xương và nội tạng của bò, dê, trâu lên để lấy nước, sau đó đổ pịa vào (có nơi còn cho thêm chút mật vào pịa). Phần ruột non sau khi lấy phải buộc chặt hai đầu, sau đó cắt thành khúc, trộn kèm rau thơm, bột hạt sẻn (một gia vị đặc trưng cho núi rừng Tây Bắc), tỏi, ớt, mùi tàu…tất cả các gia vị được băm nhỏ.


Sau khi chuẩn bị xong, đặt nồi pịa trên bếp lửa đun đến khi nồi pịa sánh, sền sệt lại là được. Món nậm pịa được múc ra bát có màu nâu đậm, nước sền sệt, ban đầu khi nếm thử ta sẽ thấy vị đắng và mùi hơi nồng. Nậm pịa không phải là món dễ ăn, nhưng rất an toàn cho những ai yếu bụng. Nậm pịa khi mới ăn có vị đắng nhè nhẹ ở cổ họng nhưng lúc sau lại thấy ngòn ngọt kèm theo những vị là lạ của mắc khén (tiêu rừng). Chính hương vị là lạ này khiến thực khách mải mê theo món ăn mà không thấy chán. Có thể dùng làm nước chấm cho các món thịt nướng, thông thường, những người dân nơi đây ăn nậm pịa cùng với thịt bò hoặc dê hấp, ăn kèm với rau chuối và bạc hà.

Đây là món ăn thường gặp trên mâm cơm của người Thái (ảnh sưu tầm)

Khi chấm những miếng thịt luộc (hoặc hấp) vào bát nậm pịa thì bạn mới cảm nhận được hương vị của các loại gia vị lan tỏa đầu lưỡi bởi vị giác chuyển từ đắng sang ngọt khiến khó ai đã nếm có thể quên được món Nậm pịa, và có thể thưởng thức trực tiếp như một loại canh, đặc biệt có tác dụng giải rượu rất tốt. Nhiều người, nhất là dân miền xuôi lên khó có thể “liều” mình ăn Nậm pịa vì mùi vị đặc trưng của món ăn này. Tuy nhiên, khi đã ăn đôi ba miếng, bỏ qua những ác cảm ban đầu về mùi vị, bạn sẽ cảm nhận sự quyến rũ của các nguyên liệu từ núi rừng.

Nậm pịa khiến những du khách phương xa nhớ mãi về một nền văn hóa ẩm thực rất độc đáo của đồng bào dân tộc nơi đây, món ăn này đã góp phần tạo nên nét văn hóa ẩm thực độc đáo của người Thái Tây Bắc.

Theo:vha.vn



No comments: