Từ xa xưa, giới văn nhân đã thích sưu tầm những thứ lâu đời, hay gọi là đồ cổ, đặc biệt là thư pháp và tranh vẽ các danh nhân lịch sử. Tục ngữ có câu “Thời thịnh thế trữ đồ cổ, thời loạn thế mua vàng kim”, kể từ thời nhà Tấn, người ta thích sưu tầm đồ cổ trong thời thịnh của mỗi triều đại.
Triều đại Bắc Tống có thể nói là đã đạt đến đỉnh cao, người Tống không chỉ sưu tầm thư pháp và tranh vẽ danh nhân trong lịch sử, đồ cổ mà còn bắt đầu sưu tầm đồ cổ bằng vàng. Điều mà người dân thời Tống không ngờ tới là ngày nay, hàng nghìn năm sau, thư pháp và tranh vẽ của họ cũng đã trở thành đồ cổ, là di vật văn hóa cổ có giá trị cực cao.
Đặc biệt, một trong số đó, có một bức tranh từng lọt vào top 10 tác phẩm hội họa đắt giá nhất Trung Quốc, bức tranh có tên “Tử mẫu hầu đồ” (子母猴图 Mẹ con nhà khỉ) đã khiến rất nhiều người phải thắc mắc khi mới tìm hiểu về bức tranh này.
Bức tranh “mẹ con nhà khỉ” (子母猴图), một trong những bức tranh từng được bán với giá cao nhất tại Trung Quốc. Ảnh soundofhope
Vào năm 2011, trong một buổi đấu giá tại Bắc Kinh, bức tranh “Mẹ con nhà khỉ” đã được bán với giá kỷ lục 360 triệu NDT (khoảng 1.300 tỷ VNĐ). Trái với hình dung của nhiều người, tác phẩm này không đến từ một danh họa nổi tiếng, thậm chí đến tận ngày nay, người ta vẫn chưa biết được danh tính thực sự của bức tranh. Trên tranh không ký tên và sử sách cũng không có tài liệu đáng tin cậy để xác định được người họa sĩ vô danh này.
Đây là bức tranh lụa được vẽ vào khoảng thời nhà Tống, tức khoảng 700 năm về trước. Tranh vẽ bằng mực bút lông, có chiều dài 92cm, rộng 46cm. Đúng như tên gọi, tranh vẽ 2 mẹ con nhà khỉ một cách rất sống động. Khi phân tích kỹ, ta sẽ thấy khỉ mẹ đang ngồi trên mặt đất với đôi mắt trầm ngâm nghiêm nghị, như thể nó đang theo dõi thế giới. Còn khỉ con thì trèo lên lưng khỉ mẹ, tinh nghịch quay đầu nhìn xung quanh. Bối cảnh xung quanh chỉ là những nét phác thảo cây cối, ngọn núi,… Dù chỉ sử dụng bút lông khô mực dày để vẽ, tác giả vẫn khắc họa được gương mặt, những sợi lông của mẹ con khỉ vô cùng chi tiết, sắc nét.
Thế nhưng, dù vẽ sinh động cách mấy, thì với mức giá 1.300 tỷ đồng vào thời điểm đó đã gây chấn động thế giới trong một thời gian, và nhiều người phân vân rằng tại sao bức tranh vô danh hàng nghìn năm trước này lại có thể có được mức giá cao ngất ngưởng như vậy. Giá trị thực sự của bức tranh nằm ở đâu?.
Một chuyên gia đã giải thích điều này rằng: Bạn hãy nhìn vào con dấu! Hóa ra giá trị thực của bức tranh cổ này thực sự là những con dấu nằm trên bức tranh.
Như vậy bí mật thực sự lại không nằm trong hình ảnh 2 con khỉ. Khi phóng to các góc cạnh của bức tranh lụa, người ta mới chỉ ra được giá trị thực sự của bức tranh nằm ở đâu. Đó chính là xung quanh nó có 11 con dấu cổ, thể hiện tên và chủ quyền của những người chủ nhân từng sưu tập “Mẹ con nhà khỉ” trong hơn 700 năm qua.
Khi đọc lên những cái tên này lần đầu, chuyên gia của cả giới sử học, khảo cổ lẫn giới hội họa đều phải kinh ngạc. Lý do là vì tất cả chúng đều thuộc về những nhà sưu tầm hàng đầu trong lịch sử Trung Quốc.
Cụ thể, trong đó bao gồm dấu ấn của Nguyên Văn Tông – hoàng đế thứ 8 và thứ 10 của nhà Nguyên, dấu của nội phủ Minh Hồng Vũ thời nhà Minh hay dấu thẩm định của họa sĩ Lương Thanh Biểu – bậc thầy thư pháp, hội họa thời Thanh,… Điều đó có nghĩa là trong dòng chảy lịch sử, tác phẩm của họa sĩ vô danh này đã được những nhân vật sành sỏi nghệ thuật hoặc có địa vị nhất trong xã hội đánh giá cao, sở hữu và sưu tập.
Những con dấu trên tranh. Ảnh soundofhope
Người hiện đại đặc biệt coi trọng quyền tác giả của tác phẩm, nhưng không ai biết tên tác giả thực sự của bức tranh “ Mẹ con khỉ”, tuy vậy bức tranh này đã rất được coi trọng ở các triều đại nhà Nguyên, nhà Minh và nhà Thanh.
Chính vì bức tranh đã từng là tuyệt tác được đánh giá cao qua nhiều thời đại đến vậy thì không có lý gì những nhà sưu tầm hiện đại không dốc túi mang tác phẩm này về để “sánh vai” với cổ nhân. Thêm vào đó, chính những dấu ấn cổ này cũng tự mang giá trị lịch sử và văn hóa cực kỳ cao vì hiếm có.
Vương Duy một họa sĩ nổi tiếng thời nhà Đường, đã từng nói: “Nếu bạn không biết nguồn gốc của những bức tranh, đừng bận tâm điều đó, hãy kiểm tra các dấu ấn trên tranh”. Quả đúng vậy, nếu các chuyên gia không tìm ra những con dấu quý báu này, bức tranh mẹ con khỉ mặc dù tính nghệ thuật rất cao cũng không bao giờ được bán với giá cao như vậy.
Ngày nay khi đánh giá giá trị thực của một bức tranh cổ thì những con dấu do các nhà sưu tầm tiền nhân để lại cũng trở thành một yếu tố quan trọng để xác định tính xác thực và giá trị của thư pháp và hội họa.
Khải Minh biên tập
Nguồn: soundofhope
Link tham khảo:
No comments:
Post a Comment