Nam Thiên Nhất Trụ - chùa Một Cột được khai sơn ngày 8 tháng 4 năm 1958 bởi Hòa thượng Thích Trí Dũng và một đệ tử tục danh Đỗ Thị Vinh (pháp danh Đức Hiển nay đã xuất gia) đã yểm trợ ngài tạo lập nên.
Chùa Nam Thiên Nhất Trụ ở TP.HCM được xây dựng mô phỏng theo kiến trúc và kiểu dáng chùa Diên Hựu thế kỉ XI. Tương truyền vào đời vua Lý Thái Tông (năm 1049), một đêm vua nằm chiêm bao thấy đức Phật Quan Âm hiện trên đài hoa sen ở một hồ nước hình vuông phía tây thành Thăng Long, tay bế đứa bé trai đưa cho nhà vua. Tỉnh dậy, vua bèn đem chuyện kể cho bầy tôi. Nghe xong, sư Thiền Tuệ khuyên vua làm chùa, dựng cột đá ở giữa như đã thấy trong mộng. Quả nhiên, ít lâu sau, hoàng hậu sinh được người con trai như mong muốn của nhà vua.
Chùa Một Cột ở miền Nam được xây dựng theo kiến trúc của các chùa chiền cổ ở miền Bắc, từ rui kèo, trính, xuyên, mái ngói... đến những đường nét hoa văn bài trí cũng như cách bố trí thờ phượng. Trụ chùa Một Cột đúc vĩnh cửu bằng xi măng cốt thép; mái lợp ngói uốn cong như chùa Một Cột Hà Nội, nhưng thấp và nhỏ hơn.
Ngôi chùa được đặt trên một cột cao khoảng 12m. Trên mặt hồ, ngôi chùa vươn lên với ý niệm cao cả, vừa tạo nét gần gũi tinh khiết, vừa tạo nên không gian thanh tịnh.
Từ những chi tiết nhỏ nhất như các họa tiết, đầu đao, rồng phượng đều được miêu tả chân thật giống hệt với phiên bản ở Thủ đô Hà Nội
Bàn thờ Phật phía trong ngôi chùa Một Cột trời Nam
Mặc dù được khởi công vào năm 1958, thế nhưng do kiến trúc độc đáo với bản vẽ của kiến trúc sư Nguyễn Gia Đức nên gần 20 năm sau tính từ năm bắt đầu xây dựng, Nam Thiên Nhất Trụ mới hoàn thành, đó là vào năm 1977. Từ đó đến nay, Nam Thiên Nhất Trụ đã trải qua nhiều đời trụ trì, chùa khang trang, bề thế hơn.
Tổng thể Nam Thiên Nhất Trụ bao gồm: Chùa Một Cột dựng giữa hồ Long Nhãn, Chánh điện, các tôn tượng Phật Thích Ca, Phật A Di Đà, Bồ tát Di Lặc, Quan Âm Bồ tát, Địa Tạng Vương Bồ tát, Nhà tưởng niệm Hòa thượng Thích Trí Dũng, Tăng đường,…
Không gian chánh điện hệt với kiểu kiến trúc chùa chiềng tại miền Bắc
Gian thờ Phật phía trong chánh điện
Nhà bia lưu niệm, kể lại quá trình thành lập nên chùa Nam Thiên Nhất Trụ
Đến với chùa Một Cột Thủ Đức, du khách, phật tử sẽ vừa tham quan chiêm ngưỡng vẻ đẹp của chùa, vừa thả hồn theo tiếng chuông mõ ngân vang. Trút bỏ hoàn toàn những g ánh nặng của cuộc sống xô bồ, cảm nhận tâm hồn mình như lạc vào cõi thần thiên Phật pháp.
Theo: Đức Nam- Hữu Nhật / PLO
