Thursday, December 12, 2024

TỐ TRUNG TÌNH - LỤC DU


Tố trung tình - Lục Du

Đương niên vạn lý mịch phong hầu,
Thất mã thú Lương Châu.
Quan hà mộng đoạn hà xứ,
Trần ám cựu điêu cừu.
Hồ vị diệt,
Mấn tiên thu,
Lệ không lưu.
Thử sinh thuỳ liệu,
Tâm tại Thiên Sơn,
Thân lão thương châu.


訴衷情 - 陸遊

當年萬里覓封侯,
匹馬戍梁州。
關河夢斷何處,
塵暗舊貂裘。
胡未滅,
鬢先收,
淚空流。
此生誰料,
心在天山,
身老滄洲。


Tố trung tình
(Dịch thơ: Nguyễn Chí Viễn)

Năm nao muôn dặm kiếm phong hầu
Trên ngựa thú Lương Châu
Mộng quan hà tan vỡ
Bụi phủ xạm điêu cừu
Hồ chưa diệt
Tóc màu thu
Lệ tuôn sầu
Kiếp này đâu tưởng
Tâm ở Thiên Sơn
Mình lão thương châu


Sơ lược tiểu sử tác giả:

Lục Du 陸遊 (1125-1209) tự Vụ Quan 務観, hiệu Phóng Ông 放翁, người Sơn Âm, Việt Châu (nay thuộc Nhạn Môn đạo, tỉnh Sơn Tây), thời Nam Tống. Ông đã trải các chức quan Tri châu, Tri phủ, Quốc sử biên tu, và là một vị thi nhân ái quốc. Sống vào thời kỳ hai hai triều Tống - Kim đánh nhau, Lục Du trở thành một người rất trăn trở vì mất nước. Khi đó người Nữ Chân (vương triều Kim) đã đánh chiếm xuống phía nam, đất nước chia năm xẻ bảy, dân tình ly tán loạn lạc. Ông đã từng vào đất Nam Trịnh (Tứ Xuyên hiện nay) theo phong trào chống Kim, đã từng mặc giáp cưỡi ngựa vượt qua sông Vị cùng những toán kỵ mã yêu nước, ban đêm đột kích quân Kim nhiều lần. Ông có Kiếm nam từ chuyên tập lưu truyền đến nay.

Nhưng thời tuổi trẻ ông đã bị một bi kịch về chuyện hôn phối. Năm 20 tuổi ông kết hôn với người em cô cậu tên Đường Uyển 唐婉. Mẹ Lục Du không thích Đường Uyển và cũng không tán thành cuộc hôn nhân này, đã cưỡng ép chia cách họ. Mười năm sau hai người gặp lại nhau ở Thẩm Viên, Lục Du viết lên tường một bài từ rất bi phẫn là Thoa đầu phụng 釵頭鳳. Không lâu sau, Đường Uyển chết, Lục Du vẫn còn lưu luyến mãi, viết bài thơ tình nổi tiếng Thẩm viên 沈園 được truyền tụng đến nay.

Nguồn: Thi Viện