Lục Bình còn được gọi với cái tên thơ mộng hơn là Bồng Bềnh Thảo, nó trôi trên những dòng sông, rạch. Hoa tím đẹp nhưng đôi lúc cũng là một tai họa cho sư giaothông trên mặt nước. Sông nước miền Nam bộ không thể thiếu Lục Bình và Lục Bình không thể thiếu sông nước. Cả hai hòa quyện vào nhau để tạo một nguồn sống nên thơ của người Nam bộ.
Mấy chục năm nay, người ta đã đem hoa Lục Bình lên bàn ăn ở thành phố cùng với những món khác như trái bần, bông so đũa, bông điên điển, bông bí,....đều được những nhà hàng ở VN gọi là đặc sản. Những món mà mấy chục năm trước ít khi thấy trong nhà hàng. Có lẽ bây giờ người ta thích những món ăn lạ và không muốn phí của trời cho trong thời buổi thích tìm cái lạ và những cái phá cách.
Hồi đó ra bến Ninh Kiều nhìn xuống sông là đã thấy đầy Lục Bình, vào những con sông nhỏ, rạch cũng thấy Lục Bình. Sông nước và Lục Bình đã dính vào nhau nhưng lúc đó mình không có một cảm giác nào hết. Ờ! Thì ra bông Lục Bình cũng đẹp lắm chứ, vậy là chấm hết.
Bên này vào Garden World, thấy có bán cây Lục Bình (mắc lắm đấy) nhưng thấy èo ọt quá không dám mua về trồng vì biết là nó chỉ thích hợp với xứ nóng còn điều kiện khí hậu ở Melbourne thì khó mà trồng cho sống được chứ đừng nói tới ra hoa.
Năm ngoái, lại nhà anh bạn người Huế nhậu, trong lúc chờ đợi ra coi hồ cá của anh, Ồ kìa ! Hoa Lục Bình đầy trên hồ cá. Mình kêu lên và anh bạn chạy ra nói anh trồng được hai năm và năm nào cũng có hoa. Mình thật sự xúc động, bây giờ mới có cảm giác mà ngày xưa mình chưa cảm được. Anh nói đợi sang năm khi nắng bắt đầu ấm lại nhà anh lấy chút giống về trồng. Mình cám ơn anh lia lịa và nói sẽ đến xin anh một ít. Bây giờ Úc đang mới vào Xuân, vẫn còn lành lạnh, chờ tháng 10 hay 11 thì xin anh bạn một ít đem về trồng xem sao.
Trong lúc chờ đến đến cuối Xuân mời các bạn đọc thử bài này, đăng trong mạng Dân Việt:(LKH)
NỔI TRÔI, ĐỜI....LỤC BÌNH !
Chiều, bước chân cao thấp bên bờ rạch miền Tây Nam bộ bao la sông nước, chàng trai nào đó buông lời hát:
"Nước chảy liu riu
Lục bình trôi líu ríu
Anh thấy em nhỏ xíu anh thương…".
Âm vang của những từ láy vần “iu” như muốn cùng người diễn tả tâm trạng tương tư. Nhưng đối tượng hữu hình hiện ra chính là những bụi lục bình trôi nổi dọc theo triền kênh, rạch, ... ở xứ này.
Lục bình, một loài cây thủy sinh trôi dạt khắp miền sông nước. Lục bình trôi tới đâu, hoa nở tới đó.
Hoa màu tim tím, thầm lặng, không cao sang, cũng không ưa quyền quý, nở bừng khi mặt trời lên và se buồn khi hoàng hôn buông xuống. Hoa này tàn, hoa khác nở, cứ thay nhau trổ bốn mùa Xuân - Hạ - Thu - Đông không bao giờ ngớt. Trai gái nghèo, phải lòng nhau, tặng cho nhau cánh hoa lục bình thay cho lời tỏ tình, bởi màu tím tượng trưng cho sự thủy chung son sắt.
Ở xóm quê nghèo, khi bắc nồi cơm lên mới lo tìm thức ăn. Khi túng ngặt thì hái bông lục bình lên rửa sạch để ráo rồi xào với tóp mỡ, chấm nước mắm ăn với cơm nóng cũng đưa cơm, ngon lành. Sang hơn, khi kho mắm, cọng lục bình được tước lấy phần non để làm rau vừa ngon miệng, vừa đỡ ngán.
Công việc nhà nông nhiều khi gặp phải chuyện đứt tay, chân, … thì rễ lục bình dạo qua trong nước cho sạch, trở thành phương thuốc cầm máu. Theo kinh nghiệm dân gian, lá lục bình còn dùng chữa những chỗ bị sưng tấy, viêm khớp ngón tay, viêm hạch...
Lá lục bình rửa sạch, thêm ít hột muối giã nát, đắp đều lên chỗ sưng rồi dùng vải quấn lại. Thường chỉ đắp một hai lần, mỗi lần trong một đêm là hết đau nhức.
Thời còn chống giặc ngoại xâm, chính những mảng lục bình phủ kín mặt sông là địa hình lí tưởng để bao nghĩa binh qua mắt giặc, sang bên kia bờ tiếp tục cuộc hành trình vệ quốc. Nhà thơ Viễn phương đã xúc động nhớ lại một thời khói lửa nhưng thật hào hùng, thật lãng mạn:
"Ngày xưa bám rễ lục bình
Theo con sóng lượn rập rình qua sông".
Nhiều nhà nuôi heo, gà vớt lục bình lên làm thức ăn cho chúng. Vừa tiết kiệm được gạo cám, mà gia súc, gia cầm vừa mạnh khỏe, mau lớn. Rễ lục bình được các nghệ nhân dân gian dùng đắp gốc kiểng, làm mát cây, thuận lợi cho việc tạo dáng, tạo hình.
Những năm gần đây, cọng lục bình còn được các bàn tay khéo léo của người nông dân tận dụng đươn bện thành thảm, giỏ, túi, bán cho khách du lịch gần xa, …
Có nơi, người ta tận dụng lục bình để trồng nấm rơm và cũng đạt hiệu quả không thua gì trồng nấm trên rơm thật.
Vùng đất sông rạch chằng chịt có biết bao loài cây hoang dại. Nhưng dưới sự sáng tạo, tận dụng từ thiên nhiên của dân gian, lục bình đã có nhiều tác dụng tích cực phục vụ hiệu quả cho chính đời sống người nông dân miền đất Cửu Long giang.
(Sưu tầm trên mạng)
No comments:
Post a Comment