HOA SEN ĐẤT

“Hôm qua tát nước đầu đình

Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen

Nhặt được thì cho anh xin

Hay là em để làm tin trong nhà”

Nhân vật trữ tình trong bài ca dao này là một chàng trai, anh ta muốn tỏ tình với cô gái trong làng mà anh ta để ý, vì vậy anh ta đã tìm ra bối cảnh để giải bày cái tâm sự ấy. Ở đây, anh ta tìm cớ là đi tát nước ở đầu đình, và khi về thì bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen. Ta sẽ phát hiện ngay ra điểm vô lý ở đây, đó là hoa sen đâu có cành, người ta muốn vắt áo thì sẽ tìm một nơi khác chắc chắn hơn chứ không tìm một nơi yếu ớt như hoa sen, vả lại chiếc áo cũng có thể rơi xuống nước bất cứ lúc nào. Thế mới nói, ca dao là sự phản ánh rất tự nhiên, đôn hậu, như một viên ngọc không tì vết. Bởi ở trong bài ca dao này, mục đích anh ta hướng đến là hai câu thơ sau, chứ đâu có kể nể, giải bày về việc mất áo.

Mất áo là cái cớ  để tỏ tình: “Nhặt được thì cho anh xin/ Hay là em giữ làm tin trong nhà”. Chàng trai đã khẳng định là cô gái đã nhặt được cái áo, anh ta cũng bày tỏ ý định muốn xin lại, nhưng đấy cũng không phải lời nói thật lòng, chỉ là cái cớ để anh ta hỏi dò về tâm ý của cô gái đối với tấm chân tình của mình “Hay là em giữ làm tin trong nhà”, đây là một câu nghi vấn, chàng trai muốn ở cô gái một câu trả lời, một lời giải đáp cho tâm ý của anh ta. Và chỉ đến ngay câu thơ sau thôi, chàng trai đã bộc bạch hết tâm ý, cũng như tình cảm của mình đối với cô gái, nhưng cách nói rất ý nhị, kín đáo chứ không thẳng tuột.

Các bạn thấy cách phân tích bên trên về bài ca dao rất hợp lý phải không? Tôi cũng vậy, cũng nghĩ là thế trong mấy mươi năm qua. Bây giờ thì khác một cách giải thích mới có thể có nhiều người không chấp nhận nhưng mà nó hợp lý hơn và rất đúng đắn vì cảnh quan của không gian thời ấy và nhất là người ta mới biết qua một loại cây có cái tên là "Hoa Sen đất". Có bài giới thiệu về loại cây này. (LKH)

SEN ĐẤT HOA ĐẸP DÀNH CHO CHỐN LINH THIÊN

Một giống hoa tuyệt đẹp, sắc trắng tinh khôi với những cánh hoa dầy, bóng mịn màng, đường kính hoa to tới bát ăn cơm, hương thơm nồng nàn quyến rũ có tên là hoa sen đất. Người ta thường nghĩ hoa sen là loại cây trồng dưới nước, thân thảo, sen đất thật độc đáo là cây thân gỗ với dáng cao lớn.

Đặc điểm cây sen đất

Những câu ca dao quen thuộc” Hôm qua tát nước đầu đình.Bỏ quên chiếc nón trên cành hoa sen…”, ai chưa từng biết đến giống sen đất này thì nghĩ rằng đó là sen nước. Thực ra cành hoa sen là nói đến sen thân gỗ, loài sen đất này.

Cây sen đất hay sen cạn, sen núi,hạ liên sen, cây hoa mộc lan lạnh có Tên khoa học : Magnolia grandiflora, thuộc họ Mognolia – Mộc lan có xuất xứ từ Nam Mỹ, được nhân giống tới nhiều nước, trong đó có Trung Quốc rồi sang Việt Nam.

Sen đất không giống sen nước, không sống dưới bùn mà sống trên cạn, như một loại cây bóng mát cao lớn với chiều cao đạt tới 2-20m, cây có nhiều cành nhánh. Lá sen đất có hình trứng thuôn dài, hơi nhọn ở đầu, lá to bản. Lá sen đất trên mặt có màu xanh bóng, mặt dưới có lông màu vàng gỉ sắt độc đáo, đậm hơn ở mặt sau. Sen đất không rụng lá mà xanh tốt quanh năm.

Hoa sen đất có màu trắng tinh, với những cánh dầy, bóng, mịn màng. Đường kính hoa to bằng bát ăn cơm với 9-10 lớp cánh xòe rộng , lộ nhụy xanh vàng.

Hoa sen đất nở từ tháng 4-6 âm lịch,hoa rất bền đến 1 tuần mới tàn.  Không những thế hoa còn rất sai, trĩu trịt trên cành, hương hoa lại thơm mát dịu,  so với sen nước thì thơm hơn rất nhiều.  Hoa sen đất có đài nhụy cánh trắng và cánh tím xếp thành 2 tầng. Sen đất có 3 màu: hồng, vàng, trắng,trong đó sen vàng là quý nhất. Sen đất cũng có quả màu hồng nhạt với kích thước khá lớn, trông khá giống quả thông.

Ứng dụng và lợi ích cây sen đất

Sen đất thuộc loại cây bóng mát: với tán lá dầy, bản lá to, cây cao to, tán rộng cây sen đất là loại cây bóng mát vừa có tác dụng che nắng nóng, vừa đem lại không khí trong lành, mát dịu.

Hương thơm nồng nàn của sen đất lan tỏa khắp không gian tạo cảm giác yêu đời, giảm stress, thư giãn tinh thần. Trưa hè nắng nóng mắc võng dưới cành sen và hít hà hương thơm tuyệt vời ấy quả là một cách giải tỏa hiệu quả.

Sen đất không chỉ được trồng sân vườn mà hương thơm thanh thoát của cây còn được trồng ở đền, chùa, khu nghỉ dưỡng, khu đô thị… tạo cảnh quan đẹp.  Cây sen đất ở Chùa Bối Khê đã nổi tiếng trên cả nước từ rất lâu. Bông hoa sen đất trắng ngần lấp ló trên nền lá xanh mượt làm điểm nhấn thu hút cho không gian.

Cây sen đất còn được trồng chậu để tiện di chuyển, trang trí ở những nơi có diện tích hẹp như ban công nhà phố, quán cà phê, khách sạn, nhà hàng…

Không chỉ ứng dụng trong trang trí, các bộ phận của cây sen đất còn rất nhiều công dụng:

– Hoa Sen Đất để ướp trà: hương thơm đậm đà ngay cả khi khô của sen đất dùng để ướp trà đem đến cảm giác thư thái.

– Tác dụng trong y học: lá và hoa sen giúp giảm cân, chữa đau đầu, dị ứng, giảm căng thẳng, chữa hen suyễn.

Cách trồng chăm sóc cây sen đất

Cây sen đất có khả năng thích nghi tốt ở điều kiện thời tiết khác nhau như nhiệt đới và ôn đới. Vì vậy khí hậu Việt Nam hoàn toàn phù hợp để cây sinh trưởng và phát triển.

• Ánh sáng: Sen đất ưa sáng vừa phải, vì vậy khi cây nhỏ hoặc mới trồng cần che chắn để tránh cây bị cháy lá.Nhiệt độ: sen đất ưa mát, nhưng chịu nóng và lạnh khá tốt. Mùa hè nắng nóng gay gắt nên chuyển cây vào nơi râm mát sẽ tốt hơn.
  
  
• Độ ẩm: sen đất ưa ẩm trung bình.
  
  
• Đất trồng: sen đất chịu úng kém nên khi trồng cần đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Khi trồng nên để gốc cây cách mặt đất 20-25cm.
  
  
• Tưới nước: nhu cầu nước của cây nhiều khi trong giai đoạn sinh trưởng. Cây trưởng thành hầu như không phải tưới nhiều vì cây có thể tự điều tiết nước qua hệ thống rễ khỏe mạnh.
  
  
• Bón phân: Hàng tháng nên bón phân điều độ cho cây, nên bón bổ sung khi cây ra hoa, đậu quả. Nên bón bằng các loại phân đa lượng, giàu dinh dưỡng như trùn quế, vi sinh, phân hữu cơ hoai mục.

Cây sen đất ít sây bệnh, chủ yếu là sâu đục thân và bọ cánh cứng phá hoại, cần theo dõi để phòng trừ kíp thời. Phòng chống sâu đục thân bằng cách quét vôi lên thân cây hàng năm.

Nhân giống sen đất bằng chiết cành, giâm cành, gieo hạt.

(Sưu tầm trên mạng)