Không chỉ là cộng sự trong kinh doanh, Chu Khải Toàn còn là hồng nhan tri kỷ của tỷ phú Lý Gia Thành trong cuộc sống.
Có thể nói, năm ngoái là một năm khá khởi sắc của Lý Gia Thành. Bất chấp tình hình dịch bệnh căng thẳng, cổ phiếu của Zoom mà ông đầu tư năm 2013 đã tăng vọt. Nhờ vậy, vị tỷ phú 92 tuổi này đã bỏ túi thêm 10 tỷ USD, quay trở lại ngôi vị giàu nhất Hong Kong.
10 tỷ USD tương đương ¼ tổng tài sản của Lý Gia Thành. Nói cách khác, giá trị mà cổ phiếu Zoom đem lại bằng số tiền ông kiếm được trong gần 20 năm.
Tuy nhiên, không phải ai cũng biết, người có công lớn nhất trong phi vụ này là Chu Khải Toàn - vị hồng nhan tri kỷ suốt 25 năm qua của Lý Gia Thành. Nhiều khoản đầu tư khác của ông đều do bàn tay bà thực hiện.
Năm 2006, Wall Street Journal gọi tên Chu Khải Toàn trong danh sách 10 vị nữ doanh nhân hàng đầu châu Á.
Quan hệ là chìa khóa làm nên thành công
Chu Khải Toàn sinh năm 1961 trong một gia đình thương nhân bình thường, kém Lý Gia Thành 33 tuổi.
Bà học tại trường nữ sinh Bạt Tụy – một trong những cơ sở giáo dục hàng đầu xứ Cảng Thơm, nơi nhiều tiểu thư danh giá cũng theo học. Theo lời bạn bè cùng lớp, Chu Khải Toàn hiếm khi nhắc đến gia đình, chỉ biết bà sống cùng bà ngoại.
Không sở hữu thành tích học tập chói lọi nhưng Chu Khải Toàn có nhiều tài lẻ. Bà nổi tiếng trong giới nữ sinh nhờ thành thạo khúc côn cầu, bơi lội, đóng kịch…, lại được bầu làm hội trưởng hội học sinh, trở thành thần tượng của nhiều người.
Sau khi tốt nghiệp, Chu Khải Toàn làm DJ thực tập trên đài phát thanh với nghệ danh Chu Hải Đồn. Người phụ nữ này được đánh giá là thông minh và giỏi tiếng Anh. Sau thời gian thực tập, bà còn hào phóng bao đồng nghiệp đi ăn tối ở một CLB tư nhân – nơi có phí hành viên lên đến 250.000 NDT.
Không ai biết Chu Khải Toàn tham gia CLB bằng cách nào. Tuy nhiên, nhìn cách nữ doanh nhân này xây dựng mạng lưới quan hệ từ khi còn trẻ, mọi người đều thấy được khả năng kết giao xã hội thiên phú của bà.
Sau đó, Chu Khải Toàn sang Australia, du học tại Đại học New South Wales. Trong thời kỳ này, bà rèn luyện cho mình cá tính độc lập, không dựa vào người khác, thậm chí còn cố giữ khoảng cách với mọi người.
Chu Khải Toàn (周凯旋)
Năm 1986, Chu Khải Toàn bắt đầu tập tành kinh doanh. Bà cùng ông chủ đến Tây An đàm phán về triển lãm tượng đất nung, sau đó đạt được thỏa thuận sử dụng 30 tác phẩm để trưng bày trong 2 tuần. Ngoài ra, bà cũng được phép đặt một lô quà lưu niệm ở Thiên Tân, rồi mang đến London (Anh) bán với giá cao hơn gấp chục lần, nhờ đó kiếm được khoản lợi nhuận lớn đầu tiên.
Cuối thập niên 80, Chu Khải Toàn có dịp gặp gỡ và kết bạn với vợ của đạo diễn "Hoàng Phi Hồng" Từ Khắc. Nhờ sự khôn khéo của mình, bà dần dần bước chân vào giới thượng lưu, làm quen với nhiều doanh nhân máu mặt.
Sau đó, Chu Khải Toàn kết bạn với Trương Bồi Vi – em họ của Chủ tịch Tập đoàn đầu tư OOIL Đổng Kiến Hoa. Hai người cùng nhau thành lập công ty kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng.
Năm đó, thị trường bất động sản Hong Kong bùng nổ, nhiều dự án được xây dựng. Nhu cầu về xi măng rất lớn, các nhà sản xuất từ đại lục đều muốn có phần. Sau khi nghiên cứu thị trường, Chu Khải Toàn định giá cao hơn 1 triệu USD so với dự kiến, dựa vào chênh lệch xi măng giữa hai nơi và giá thành vận chuyển. Cuối cùng, giao dịch của bà đã thành công.
Cuộc gặp gỡ định mệnh giữa 2 doanh nhân
Năm 1992, các nhà phát triển bất động sản ở Hong Kong chuyển trọng tâm đầu tư sang đại lục. Ngành bất động sản ở Bắc Kinh nhanh chóng nóng lên.
Lúc ấy, Chu Khải Toàn được Đổng Kiến Hoa cử sang Bắc Kinh để tìm kiếm dự án, dù còn không hiểu tỷ lệ sàn là gì. Là người nhạy bén trong kinh doanh, bà hiểu rằng: nếu cứ tuân theo quy tắc hiện có, dù có tìm được dự án tốt cũng sẽ không đủ năng lực để thực hiện do hạn chế về tài chính.
Thấy có mảnh đất chưa được ai quan tâm, Chu Khải Toàn liền về bàn với Trương Bồi Vi. "Ta đang tìm kiếm một mảnh đất giá trị ở Bắc Kinh. Nếu anh Đổng không làm, chúng ta cứ tự làm liều, mỗi người đầu tư một nửa để thực hiện được mục đích của mình", bà mạnh dạn nói.
Tháng 8/1992, cả hai đã mua thành công 100.000m2 mặt bằng ở khu vực tiềm năng của Bắc Kinh. Điều này đã khiến giới bất động sản Hong Kong chấn động. Nhiều doanh nhân có tiếng tăm trong lĩnh vực xây dựng đã tìm tới OOIL để hợp tác, trong đó có Lý Gia Thành.
Tháng 9/1993, Lý Gia Thành lần đầu gặp gỡ Chu Khải Toàn. Ông rất ngạc nhiên khi vị quản lý đang nói chuyện với mình về dự án tỷ USD lại là một người phụ nữ 32 tuổi.
Lý Gia Thành cẩn thận nhìn Chu Khải Toàn, hỏi: "Ai sẽ chịu trách nhiệm cho việc di dời 120.000m2 mặt bằng?"
Bà đáp: "Tôi chịu."
Lý Gia Thành nói thêm: "Việc san lấp mặt bằng và hàng loạt thủ tục xây dựng không hề dễ dàng".
Chu Khải Toàn cười nói: "Ông Lý đừng lo. Tôi sẽ giao cho ông mặt bằng hoàn thiện, việc của ông chỉ là khởi công xây dựng".
Thấy Chu Khải Toàn tự tin như vậy, Lý Gia Thành tiếp tục: "Còn hoa hồng thì sao?"
Chu Khải Toàn trả lời: "2,5% tổng vốn đầu tư có được không?". Biết rằng lợi nhuận của dự án này có thể là 100% hoặc hơn, Lý Gia Thành đã đồng ý hợp tác.
Cuộc nói chuyện chưa đầy 5 phút của hai người chính là khởi điểm cho dự án phát triển bất động sản lớn nhất Bắc Kinh khi đó. Sau khi tổ hợp nhà ở – văn phòng – giải trí Oriental Plaza được hoàn thành với tổng vốn 2 tỷ USD, Chu Khải Toàn nhận 2,5% phí tư vấn. Bà dùng một nửa số tiền này đầu tư dài hạn vào Oriental Plaza.
Quá trình xây dựng dự án này tuy gặp nhiều khó khăn, nhưng Chu Khải Toàn luôn tìm được cách giải quyết vấn đề. Khả năng kinh doanh của bà đã gây ấn tượng mạnh với Lý Gia Thành.
"Cánh tay phải" đắc lực của Lý Gia Thành
Sau khi kết thúc dự án, Chu Khải Toàn được đề bạt lên làm giám đốc, nhưng lại từ chối vì đang kiệt sức. Bà nhận ra bất động sản không phải thứ mình quan tâm, nên muốn thử thách bản thân bằng một lĩnh vực mới mẻ hơn.
Năm 1995, Chu Khải Toàn học cách sử dụng email. Lúc đó bà chưa nghĩ rằng internet là cơ hội kinh doanh mà chỉ xem trọng lĩnh vực phần mềm tin tức hệ thống.
Năm 1999, Chu Khải Toàn nói với Lý Gia Thành rằng bà sẽ thâm nhập vào lĩnh vực Internet. Luôn bảo thủ với tiêu chí "không quen thì không làm", vị tỷ phú bất động sản này tin rằng ngành công nghiệp thông tin hão huyền và không thể dễ dàng tham gia.
Không nhận được sự ủng hộ, Chu Khải Toàn tìm gặp Dương Trí Viễn – đồng sáng lập Yahoo! – để nhờ ông thuyết phục Lý Gia Thành.
Ngay sau đó, Dương Trí Viễn đã cùng Lý Gia Thành đến buổi giới thiệu về trang web của Singapore, giúp Lý Gia Thành có hiểu hơn về kinh doanh trên mạng. Kết thúc bữa tiệc chiêu đãi, cựu CEO Yahoo! nói với Lý Gia Thành: "Thưa ông, chuyến đi này không phải ý tưởng của tôi mà là của người khác".
Đến lúc này, Chu Khải Toàn mới xuất đầu lộ diện.
Nhìn thấy sự bùng nổ của Internet trên thế giới, Lý Gia Thành quyết định nắm bắt cơ hội. Ông tập trung mọi nguồn lực để tham gia hệ thống thương mại điện tử, rồi thành lập công ty Internet TOM. Chu Khải Toàn cũng tham gia với tư cách cổ đông thứ hai.
Chỉ mới thành lập 4 tháng, TOM đã được niêm yết trên sàn chứng khoán. Hàng trăm nghìn người xếp hàng để tham gia đầu tư, khiến giá cổ phiếu của công ty này tăng vọt. Chu Khải Toàn cũng theo đó mà trở thành nữ đại gia ở Hong Kong.
Tuy nhiên, khoảng thời gian tươi đẹp đó không kéo dài bao lâu. Cổ phiếu của TOM dần lao dốc. Lúc này, Chu Khải Toàn tin rằng ưu tiên hàng đầu là tim một CEO có khả năng cải thiện hoạt động kinh doanh và lấy lại niềm tin của các nhà đầu tư. Bà đã tổ chức lại công ty một cách toàn diện.
Nhờ vậy, TOM đã phục hồi và trở thành "gã khổng lồ" trong giới truyền thông. Doanh thu của công ty này cũng tăng gấp 17 lần trong 2 năm.
Sau lần này, Lý Gia Thành hoàn toàn tin tưởng vào tầm nhìn và khả năng của Chu Khải Toàn. Năm 2006, ông thành lập Victoria Harbour Investment nhằm đầu tư vào các công ty công nghệ mới. Chu Khải Toàn phụ trách việc quản lý và điều hành.
Tính đến nay, Victoria Harbour Investment đã đầu tư vào hơn 80 công ty công nghệ trên khắp thế giới, trong đó có Facebook, Spotify, Siri, Zoom,… Vị thế của Chu Khải Toàn trong giới doanh nhân cũng càng thêm vững chắc. Bà chuyên săn lùng start-up công nghệ tiềm năng, sau đó tư vấn để Lý Gia Thành đầu tư.
Có Lý Gia Thành rót tiền, Chu Khải Toàn có thể toàn tâm toàn ý cho các dự án. Theo những người đã từng làm việc với nữ doanh nhân này, bà có thể quyết định đầu tư chỉ sau một buổi cà phê, không cần có chữ ký của Lý Gia Thành.
Công ty Misfit (Mỹ) từng tuyên bố rằng Chu Khải Toàn đã đưa ra quyết định đầu tư sau 24 giờ video call với họ.
Nhờ óc nhạy bén của Chu Khải Toàn, Lý Gia Thành đã liên tục thắng lớn với Facebook vào năm 2012 và với Zoom vào năm 2020.
Chỉ mới thành lập 4 tháng, TOM đã được niêm yết trên sàn chứng khoán. Hàng trăm nghìn người xếp hàng để tham gia đầu tư, khiến giá cổ phiếu của công ty này tăng vọt. Chu Khải Toàn cũng theo đó mà trở thành nữ đại gia ở Hong Kong.
Tuy nhiên, khoảng thời gian tươi đẹp đó không kéo dài bao lâu. Cổ phiếu của TOM dần lao dốc. Lúc này, Chu Khải Toàn tin rằng ưu tiên hàng đầu là tim một CEO có khả năng cải thiện hoạt động kinh doanh và lấy lại niềm tin của các nhà đầu tư. Bà đã tổ chức lại công ty một cách toàn diện.
Nhờ vậy, TOM đã phục hồi và trở thành "gã khổng lồ" trong giới truyền thông. Doanh thu của công ty này cũng tăng gấp 17 lần trong 2 năm.
Sau lần này, Lý Gia Thành hoàn toàn tin tưởng vào tầm nhìn và khả năng của Chu Khải Toàn. Năm 2006, ông thành lập Victoria Harbour Investment nhằm đầu tư vào các công ty công nghệ mới. Chu Khải Toàn phụ trách việc quản lý và điều hành.
Tính đến nay, Victoria Harbour Investment đã đầu tư vào hơn 80 công ty công nghệ trên khắp thế giới, trong đó có Facebook, Spotify, Siri, Zoom,… Vị thế của Chu Khải Toàn trong giới doanh nhân cũng càng thêm vững chắc. Bà chuyên săn lùng start-up công nghệ tiềm năng, sau đó tư vấn để Lý Gia Thành đầu tư.
Có Lý Gia Thành rót tiền, Chu Khải Toàn có thể toàn tâm toàn ý cho các dự án. Theo những người đã từng làm việc với nữ doanh nhân này, bà có thể quyết định đầu tư chỉ sau một buổi cà phê, không cần có chữ ký của Lý Gia Thành.
Công ty Misfit (Mỹ) từng tuyên bố rằng Chu Khải Toàn đã đưa ra quyết định đầu tư sau 24 giờ video call với họ.
Nhờ óc nhạy bén của Chu Khải Toàn, Lý Gia Thành đã liên tục thắng lớn với Facebook vào năm 2012 và với Zoom vào năm 2020.
Kết bạn khắp thiên hạ, tri kỷ được mấy người?
Những ai có dịp tiếp xúc với Chu Khải Toàn đều mô tả bà như sau: "Luôn nhìn vào mắt và luôn lắng nghe. Dù cho cuộc nói chuyện có đông như thế nào, cũng không hề cảm thấy bị phớt lờ".
Câu cửa miệng của bà là "những người bạn tốt của tôi". Chu Khải Toàn dùng từ này cho bất cứ ai, dù họ là doanh nhân giàu có hay chỉ là một tiếp viên hàng không thường xuyên bay cùng bà.
Chu Khải Toàn luôn cố gắng để hòa đồng với mọi người. Nhiều người cho rằng bà chỉ biết dựa vào quan hệ để thăng tiến, nhưng không phải ai cũng đủ năng lực để đạt trình độ như vậy.
Đối với Lý Gia Thành, Chu Khải Toàn không chỉ là một cộng sự, mà còn là "hồng nhan tri kỷ". Bà biết tựa vào gốc cây lớn để tận hưởng bóng râm, nhưng đủ thực tài để trở thành một cá thể riêng biệt.
Khi nói về mối quan hệ với Lý Gia Thành và Đổng Kiến Hoa, bà nói: "Tôi không phải là một phần phụ của họ, mà là một người hoàn toàn độc lập". Triết lý kinh doanh của Chu Khải Toàn chính là "đừng coi mối quan hệ là gánh nặng".
Sau khi người vợ tào khang Trang Nguyệt Minh qua đời vào năm 1990, Lý Gia Thành chỉ có một người bạn khác giới thân thiết nhất là Chu Khải Toàn. Bà là người ông hoàn toàn tin tưởng, thậm chí còn giữ chức giám đốc Quỹ Lý Gia Thành – vị trí vốn chỉ dành cho người nhà.
Những ai có dịp tiếp xúc với Chu Khải Toàn đều mô tả bà như sau: "Luôn nhìn vào mắt và luôn lắng nghe. Dù cho cuộc nói chuyện có đông như thế nào, cũng không hề cảm thấy bị phớt lờ".
Câu cửa miệng của bà là "những người bạn tốt của tôi". Chu Khải Toàn dùng từ này cho bất cứ ai, dù họ là doanh nhân giàu có hay chỉ là một tiếp viên hàng không thường xuyên bay cùng bà.
Chu Khải Toàn luôn cố gắng để hòa đồng với mọi người. Nhiều người cho rằng bà chỉ biết dựa vào quan hệ để thăng tiến, nhưng không phải ai cũng đủ năng lực để đạt trình độ như vậy.
Đối với Lý Gia Thành, Chu Khải Toàn không chỉ là một cộng sự, mà còn là "hồng nhan tri kỷ". Bà biết tựa vào gốc cây lớn để tận hưởng bóng râm, nhưng đủ thực tài để trở thành một cá thể riêng biệt.
Khi nói về mối quan hệ với Lý Gia Thành và Đổng Kiến Hoa, bà nói: "Tôi không phải là một phần phụ của họ, mà là một người hoàn toàn độc lập". Triết lý kinh doanh của Chu Khải Toàn chính là "đừng coi mối quan hệ là gánh nặng".
Sau khi người vợ tào khang Trang Nguyệt Minh qua đời vào năm 1990, Lý Gia Thành chỉ có một người bạn khác giới thân thiết nhất là Chu Khải Toàn. Bà là người ông hoàn toàn tin tưởng, thậm chí còn giữ chức giám đốc Quỹ Lý Gia Thành – vị trí vốn chỉ dành cho người nhà.
Hai người không ngần ngại thể hiện tình cảm thân thiết trước công chúng. Khi đi du lịch cùng Chu Khải Toàn ở Rome (Ý), Lý Gia Thành đã tự tay chụp ảnh cho bà. Nữ doanh nhân cũng chuyển đến sống gần biệt thự của tri kỷ và cả hai thường xuyên đi ăn sáng cùng nhau.
Nói về cách kết thân với Lý Gia Thành, Chu Khải Toàn đã tổng kết: "Thông minh như cáo, giản dị như thỏ". Bà kém vị tỷ phú này tới 30 tuổi, nên luôn cố tình làm tóc và trang điểm trông già dặn để nhìn phù hợp với ông.
Chu Khải Toàn sẵn lòng cúi xuống để giúp Lý Gia Thành buộc dây giày, cũng như gọi điện thoại nhắc ông giữ gìn sức khỏe. Suốt 25 năm sánh vai bên nhau, bà chưa từng đòi hỏi Lý Gia Thành phải khen ngợi công lao hay cho mình một danh phận.
Hơn ai hết, Chu Khải Toàn hiểu rõ tình nghĩa son sắt mà Lý Gia Thành dành cho người vợ đã mất. Thậm chí, chính bà còn đề xuất thay đổi tòa nhà giảng dạy mà ông xây dựng từ "Tòa nhà Trang Nguyệt Minh" thành "Tòa nhà Lý Trang Nguyệt Minh". Đây là hành động thể hiện sự kính trọng với vị phu nhân quá cố.
Suốt nhiều năm liền, Chu Khải Toàn luôn đứng ở vị trí thứ 2 trong danh sách những phụ nữ giàu nhất Hong Kong. Nổi tiếng là vậy, nhưng nữ doanh nhân này không thích bị truyền thông chú ý. Bà bảo: "Họ chỉ ngày càng quan tâm đến việc tôi mặc trang phục gì, của thương hiệu nào".
Người ta luôn thấy Chu Khải Toàn xuất hiện trong những bộ vest chuyên nghiệp. Bà không muốn nhận đặc quyền hay bị phân biệt chỉ vì mình là phụ nữ. Nữ doanh nhân này luôn tâm niệm một điều: Giới tính không phải là cái kìm hãm thành công, cũng không phải là chìa khóa của thành công.
(Theo Zhihu)
Ngọc Hà
Theo Trí thức trẻ
