HOA VÔ ƯU - HOA KHÔNG BUỒN

Chào các bạn,

Hôm nay chúng ta nói đến Hoa Vô Ưu, một loài hoa cũng được nhắc đến thường xuyên trong văn hóa Phật giáo. Hoa này thường bị nhầm với Hoa Ưu Đàm, có lẽ vì chữ “Ưu” trong tên hoa.

Hoa Ưu Đàm là phiên âm từ tiếng Phạn “Udumbara” – Ưu đàm ba là, ngắn lại là Ưu Đàm – mà chúng ta đã nói là hoa sung, mà nhiều người không hề biết là có hiện diện trên đời. Hoa Ưu Đàm còn gọi là Hoa Linh Thoại, vì đó là biểu tượng của sự xuất hiện Pháp thoại linh thiêng của Phật.

Hoa Vô Ưu

Đằng khác, Hoa Vô Ưu là từ Hán Việt. “Vô Ưu” có nghĩa là “không buồn” – “vô” là không, “ưu” là buồn. Tên này được dịch nghĩa trực tiếp từ tên tiếng Phạn là Ashoka có nghĩa là không buồn.

Hoa Vô Ưu có tên khoa học là Saraca Asoca, thuộc gia đình thực vật Caesalpaeniaceae, một gia đình thuộc họ Leguminosae. Hoa thường có màu rực rỡ, như đỏ, cam, tím đỏ, vàng… tụ thành từng cụm trên cành. Trong Phật giáo, truyền thuyết cho rằng Phật Thích Ca được sinh ra dưới tàn cây Vô Ưu, nên hoa này thường được trồng trong sân chùa và cắm trên bàn thờ Phật như là biểu tượng của an lạc, không muộn phiền.

Hoa Vô Ưu

Trong Ấn giáo, Hoa Vô Ưu cũng được xem là loài hoa linh thiêng. Hoa được gọi là Hoa Tình Yêu, dành cúng cho Thần Tình Yêu Kama Deva. Người ta tin rằng uống nước rửa Hoa Vô Ưu sẽ giúp mình gột rửa mọi muộn phiền và thành vui tươi tích cực. Người ta cũng tin rằng hoa này giúp các phụ nữ hiếm muộn có con cái.

Hoa Vô Ưu

Cây Hoa Vô Ưu

Ở Việt Nam, chẳng ngạc nhiên gì, chúng ta có một loài hoa rực rỡ rất quen thuộc, cũng nằm trong gia đình Caesalpaeniaceae. Đó là hoa phượng, tiếng Anh có tên là Flamboyant (rực rỡ) hay Royal Poinciana (Hoa Poinciana Hoàng tộc).

Hoa Phượng

Ngày trước, chúng ta có một số bài hát học trò chia tay mùa hè dưới tàn hoa phượng, như bản “Nỗi Buồn Hoa Phượng” của Thanh Sơn:

Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn,

Chín mươi ngày qua chứa chan tình thương,

Ngày mai xa cách hai đứa hai nơi,

Phút gần gủi nhau mất rồi

Tạ từ là hết người ơi!

Tiếng ve nức nở buồn hơn tiếng lòng,

Biết ai còn nhớ đến ân tình không,

Đường xưa in bóng hai đứa nay đâu,

Những chiều hẹn nhau lúc đầu,

Giờ như nước trôi qua cầu…

Hoa Phượng

Có lẽ chúng ta nên đổi mốt cho hoa phượng – gọi đó là Hoa Vô Ưu Việt Nam – dẹp bỏ tư tưởng sầu bi, và trồng quanh sân chùa làm cảnh vô ưu.

Phượng đỏ cho ta hết buồn

Phượng tươi sáng trong đời ta

Cánh Vô Ưu tâm tĩnh lặng

Nam Mô Tịnh Độ A di đà

Chúc các bạn luôn vô ưu.
Mến,

Trần Đình Hoành