MĂNG MẠNH TÔNG

Những món ăn trong gia đình không phải lúc nào cũng đòi hỏi "cao lương mỹ vị" và cũng chưa chắc "cao lương mỹ vị" là món ăn ngon nhất. Hồi đó má tôi đôi khi mua được măng ngon, giò heo thì thường nấu măng hầm giò heo vì đây là món ba tôi thích mà dường như cả nhà đều ưa. Má tôi nói phải mua măng "Mạnh Tông" mới nấu vì nó vị ngọt và không đắng như măng tre khác.

Nghe nói gói bánh ú cũng phải dùng lá tre "Mạnh Tông" vì nó đủ lớn. Cây tre Mạnh Tông còn được gọi là:

– Tên thường gọi: Mao trúc (毛竹)

- Tên khác: Trúc sào, Tre xiêm, Trúc lông, Diệp vĩ lông, Nam trúc, Miêu đầu trúc (trúc đầu mèo), Mâu đầu trúc (trúc mũi mác), Mạnh tông trúc.

- Tên tiếng Anh: pur – ivory bamboo

- Tên khoa học: Phyllostachys pubescens Mazel ex H. de Lehaie
Thuộc họ Hoà thảo (Poaceae, phân họ Tre – Bambusoideae)

Nhưng ai cũng thích gọi là măng tre Manh Tông vì nó gắn liền với một câu chuyện trong "Nhị thập tứ hiếu" và nếu không có câu chuyện này thì nó chẳng có cái tên tre Mạnh Tông hay măng Mạnh Tông. (LKH)

CÂU CHUYỆN MẸ HIỀN CON THẢO
母慈子孝的故事

Mạnh Tông sống tại thời Tam Quốc hơn 1800 năm trước, từ nhỏ đã không có cha, chỉ dựa vào người mẹ may vá thêu thùa cho người khác mà nuôi dưỡng ông.
Mẹ của Mạnh Tông mười phần lương thiện, vô cùng yêu thương đứa con trai này, cũng thường giảng đạo lý làm người cho ông. Khi Mạnh Tông đến tuổi đến trường, Mạnh mẫu dùng tiền tiết kiệm xin cho ông học tại một học đường tư nhân nổi danh. Bởi vì học đường cách nhà rất xa, nên Mạnh Tông và các đứa trẻ hàng xóm phần lớn thời gian đều ở lại học đường.

Mạnh mẫu đan chăn cứu tế nghèo khó

Có một năm mùa đông, thời tiết đặc biệt lạnh lẽo, Mạnh mẫu dành ra vài ngày đan một tấm chăn vừa dày vừa lớn, lại để cho đứa trẻ hàng xóm chuẩn bị đến học đường mang cho con trai mình. Hàng xóm chứng kiến tấm chăn siêu lớn này, cảm thấy rất kỳ quái: “Con của chị nhỏ vậy, sao cần tấm chăn lớn thế?” Mạnh mẫu cười giải thích: “Nhà của tôi cầm không ra thứ gì tốt để chiêu đãi bạn học của Mạnh Tông, bạn học của nó phần lớn gia cảnh đều rất nghèo khó. Trong đêm mùa đông rét lạnh, có tấm chăn lớn này bạn bè cùng nhau đắp, chẳng phải sẽ ấm áp hơn sao?”

Hiếu thảo cảm động trời, khóc trúc sinh măng

Mạnh Tông từ nhỏ đã rất hiếu thảo với mẹ. Có một năm mùa đông, Mạnh mẫu bị bệnh, đã vài ngày bụng đói không ăn gì, Mạnh Tông ngồi cạnh chăm sóc mẹ rất sốt ruột mà hỏi rằng: “Mẹ ơi, chỉ cần mẹ muốn ăn, dù là món gì, con nhất định sẽ nấu cho mẹ.” Mạnh mẫu yếu ớt trả lời: “Mẹ trước kia có nếm qua một lần món măng sau núi, món đó thật đúng là ngon lắm!” Cái này quả thật là làm khó Mạnh Tông, lúc ấy trời đông giá rét, tìm đâu ra măng chứ? Việc này làm sao mới tốt đây?

Mạnh Tông thật sự không nghĩ ra biện pháp gì, đành phải đến rừng trúc sau núi thở dài. Nghĩ đến mẹ đang suy yếu trên giường, Mạnh Tông hai tay ôm trúc, không khỏi khóc lớn lên. Hiếu tâm của ông cảm động trời đất, chỉ chốc lát sau, mặt trời đã mọc, ánh mặt trời ấm áp hòa tan lớp tuyết dưới chân Mạnh Tông, lộ ra bùn đất; lại qua chốc lát, truyền đến âm thanh bùn đất vỡ ra lèo xèo. A! Từ khe nhỏ bên trong chỗ đất nứt, lộ ra một cái măng non. Mạnh Tông vô cùng vui vẻ, lập tức hái măng chạy vội về nhà, nấu chén cháo măng, cũng tự tay đút cho mẹ ăn. Nhắc tới cũng thật thần kỳ, Mạnh mẫu ăn hết chén cháo măng thì bệnh cũng khỏi.

Hóa ra người xưa khi đó chỉ biết mùa xuân mới có măng, bởi vì mùa xuân măng đều sinh trưởng trên mặt đất, rất dễ dàng đào lấy. Mà măng mùa đông, chúng ta sau này gọi là “măng mùa đông”, là chôn ở dưới mặt đất. Từ khi Mạnh Tông “khóc trúc sinh măng”, mọi người mới biết mùa đông cũng có măng, chỉ cần đào lớp bùn đất là có thể tìm được.

Mạnh mẫu dạy con làm quan thanh liêm

Mạnh Tông sau khi trưởng thành, làm một chức quan nhỏ trong quân đội. Có một lần mẹ ông đến thăm hỏi ông trong quân doanh, buổi tối nổi cơn mưa to, bởi vì bọn ông ở trong phòng vô cùng cũ nát, nóc nhà rỉ nước, khiến mẹ con ông không thể nào ngủ được. Mạnh Tông cảm thấy rất có lỗi với mẹ, lại để cho mẹ đi theo mình chịu khổ, buồn quá khóc lớn lên. Mạnh mẫu nói: “Sao có thể vì nghèo khó mà khóc chứ! Con nên lấy điều này để động viên mình càng thêm cố gắng mới đúng!”

Không lâu sau Mạnh Tông được thăng chức quản lý ngư nghiệp và muối nghiệp. Một ngày, ông nhìn đàn cá vui đùa trong hồ nước, nghĩ thầm nếu có thể cho mẹ nếm mùi món cá ngon này hẳn là rất tốt! Thế là, ông đan một tấm lưới đánh cá, bắt lấy cá trong hồ, bỏ cá và dưa muối cho vào trong bình, sai người mang về biếu mẹ.

Mạnh mẫu thấy cá muối, rất không vừa ý, đem cả bình cá ươn trả lại, cũng để người chuyển lời cho Mạnh Tông: “Con làm trưởng quan muối nghiệp, lại bắt cá ngâm dưa muối cho mẹ dùng. Mẹ vẫn luôn dạy con làm quan cần phải thanh chính liêm khiết, tận lực vì dân mới tốt.” Mạnh Tông nghe xong vô cùng áy náy, đem đàn cá thả vào trong ao, coi đây là giới, làm một vị quan tốt, thanh thanh bạch bạch, đường đường chính chính. Mà Mạnh mẫu vì để kiên định quyết tâm của con, trong ba năm Mạnh Tông làm trưởng quan muối nghiệp, bà kiên quyết không ăn cá.

Tại lời nói và hành động của mẹ tác động, Mạnh Tông làm quan thanh liêm, tận lực vì quốc gia, vì dân chúng làm việc tốt, sau được thăng đến Tể tướng, tương đương với Thủ tướng hoặc Ngoại trưởng bây giờ. Mà câu chuyện mẹ con Mạnh Tông mẹ hiền con thảo và măng ngon mùa đông cũng đã được lưu truyền cho đến tận hôm nay.

(Sưu tầm trên mạng)