Hồi nhỏ tôi có cái tật vào cầu tiêu hay đem theo tờ báo hay quyển sách vào đọc, đọc có khi mê mà quên ra. Thời đó, tôi nhớ là chỉ dùng giấy báo hay sách vở cũ vò vò cho mềm rôi chùi, sau này thì dùng giấy xúc để chùi nhưng vẫn còn cứng. Đôi khi tôi chợt nghĩ người xưa dùng gì đễ chùi, có dùng không? hay không dùng? Tôi không dám nghĩ thêm nữa vì chắc là ghê lắm và bốc mùi. Ngay cả khi xem phim cổ trang HK, người ta vào nhà xí mà không thấy không nghe nói người thời đó chùi bằng cái gì? Qua tới Úc (1979) lúc ở trong Enterprises Hostel, tôi mới biết một loại giấy cuộn "chùi đít" gọi là "toilet roll" mà thời đó vẫn chưa êm như bây giờ.
Hôm nay đọc được bài nói về đề tài này, nhớ lại lúc mới qua Úc tôi làm storeman trong xưởng giấy có tên là Bowater Scott ở Westall chuyên sản xuất và cung cấy các loại giấy vệ sinh, khăn giấy và tất cả các loại giấy dùng trong nhà hay nhà hàng và Scott là thương hiệu đầu tiên của giấy vệ sinh mà cho đến nay vẫn còn tiếp tục. Xin share với các bạn bài viết này đọc cho vui. (LKH)
LỊCH SỬ HÀNG TRĂM NĂM CỦA GIẤY VỆ SINH
Cũng giống như tivi, tủ lạnh, bóng đèn điện hay laptop, giấy vệ sinh là một phát minh không thể thiếu đối với cuộc sống hiện đại ngày nay, những ai đã từng… hết giấy khi còn trong WC chắc chắn sẽ không tranh cãi điều này.
Cùng với thời gian, giấy vệ sinh trở nên quen thuộc tới nỗi chúng ta không hề nghĩ rằng nó cũng cần hàng trăm năm phát minh cải tiến mới mang hình dạng như bây giờ.
 |
| Giấy vệ sinh xuất hiện đầu tiên có hình vuông |
Quay ngược về thời kỳ cổ đại, Người La Mã cổ đại dùng một chiếc bàn chải có cán để làm vệ sinh cá nhân sau khi đi đại tiện. Chiếc bàn chải này sau đó được ngâm vào hũ nước muối để sử dụng tiếp. Người Viking chùi bằng khăn, trong khi người thổ dân châu Mỹ thì dùng các loại lá cây trong tầm với tay, hoặc dùng lõi ngô. Các vị vua Pháp thì cao cấp hơn, họ dùng giẻ bằng vải lanh. Cá biệt hơn trong một số nền văn hóa, tay trái được dành riêng cho công việc vệ sinh này. Đến tận bây giờ người ở những nơi đó vẫn coi bàn tay trái là một vết nhơ.
Người Trung Quốc đi tiên phong trong việc sử dụng giấy làm vệ sinh cá nhân. Giấy vệ sinh xuất hiện lần đầu tiên vào thế kỉ 14 tại Trung Quốc dưới dạng khổ lớn 0.6 x 0.9m. Nhưng chỉ có hoàng đế mới được phép dùng. Mãi tới sau này, khi kỹ thuật in phát triển, giấy mới được sử dụng rộng rãi cho việc vệ sinh cá nhân (giấy báo cũ, sách cũ…).
 |
| Dù thế nào thì sách báo, tạp chí, giấy lịch cũng là tiền thân không thể chối cãi của giấy vệ sinh. |
Đến cuối thế kỉ 19 người Mỹ bắt đầu chuyển sang dùng giấy báo, giấy viết bỏ đi. Không biết đó là lý do người Mỹ ngày nay vẫn đem báo vào WC, hay chính thói quen đọc báo trong WC đã khiến giấy báo trở thành “phát minh bất đắc dĩ”?! Dù thế nào thì sách báo, tạp chí, giấy lịch cũng là tiền thân không thể chối cãi của giấy vệ sinh.
Thói quen sử dụng giấy này còn đem lại nhiều thay đổi thú vị khác trong nền văn hóa. Cuốn catalog “Sears and Roebuck” từng được biết đến với nickname “Rears and Sorebutt” (cái mông nhức nhối). “The Farmer’s Almanac” (Niên giám dành cho nông dân) thậm chí còn được đóng lỗ để người ta có thể treo lên tường và xé giấy dễ dàng hơn !!!
Giấy vệ sinh như chúng ta thấy ngày nay được Joseph Gayetty sản xuất lần đầu năm 1857 và bán rộng rãi tại Mỹ như một sản phẩm y tế – ông tẩm chúng với nước lô hội dù doanh thu không mấy thành công. Năm 1879, Công ty Giấy Scott của anh em Edward và Clarence Scott bắt đầu bán giấy vệ sinh dạng cuộn (không đục lỗ). Đến tận 1885 giấy cuộn đục lỗ mới có mặt trên thị trường nhờ Công ty Giấy gói Đục lỗ Albany (Albany Perforated Wrapping Paper Company).
Giấy vệ sinh sản xuất thời kì đầu thường chứa nhiều vụn sạn nhỏ (gỗ, bụi…). Năm 1935 công ty Northern Tissue mới quảng cáo về loại giấy vệ sinh không có vụn. Cuối cùng đến 1942 giấy vệ sinh 2 lớp cũng được sản xuất tại nhà máy giấy St. Andrew, Vương quốc Anh. Sau đó giấy vệ sinh còn trải qua hàng loạt cải tiến nhỏ khác: mẫu mã, mùi hương, thậm chí cả hình vẽ trang trí như chúng ta đã biết.
 |
| Scott – thương hiệu giấy vệ sinh đầu tiên ra đời |
Giấy vệ sinh trông thật đơn giản, quen thuộc và có phần nhàm chán. Nhưng đừng quên rằng nó cũng có một lịch sử rất hào hùng, và giấy vệ sinh bạn dùng hàng ngày chính là kết tinh của rất nhiều bộ óc sáng tạo. Hãy ghi nhận lịch sử và yêu quý nó hơn, đừng để tới lúc thiếu giấy vệ sinh rồi mới biết trân trọng nhé.
Huyền Anh
Theo: khoahoc
No comments:
Post a Comment