Trà Phổ Nhĩ là gì?
Trà Phổ Nhĩ là một loại trà phải trải qua quá trình lên men sau chế biến, thường là trong quá trình lưu trữ. Còn đối với các loại trà thông thường thì chỉ có quá trình oxy hoá ngay trong quá trình sản xuất.
Trà Phổ Nhĩ truyền thống sau khi đã lên men thì sẽ được hấp và ép thành bánh để chuẩn bị cho quá trình ôxy hóa tự nhiên. Tuy nhiên, trong quá trình vận chuyển đường dài sẽ bị các yếu tố tự nhiên như gió, mưa, nắng, nhiệt độ, độ ẩm liên tục thay đổi đã khiến cho lá trà có phản ứng sinh học và cho ra những điểm đặc trưng chỉ Trà Phổ Nhĩ mới có.
Trà phổ nhĩ sẽ được chia làm 2 loại dựa theo quá trình lên men của trà: trà phổ nhĩ sống và trà phổ nhĩ chín. Cách pha trà phổ nhĩ sống cũng khác đôi chút so với phổ nhĩ chín, tạo ra hương vị thơm ngon khác biệt.
Nổi tiếng nhất trong dòng trà này là Trà phổ nhĩ Vân Nam có xuất xứ từ trà đạo Trung Quốc.
Quy trình chung để sản xuất ra Trà Phổ Nhĩ
Yếu tố khác biệt chính giữa hai loại này là quá trình đóng bánh và lên men. Còn lại, các công đoạn khác sẽ vẫn giống nhau. Thập đại danh trà sẽ lược tổng quan để cho bạn dễ hình dung nhé:
Trà Phổ Nhĩ Sống
Hái trà → Làm héo → Sấy diệt men → Vò → Sấy khô → Lựa trà → Mao cha Đóng bánh → Lên men dần theo thời gian
Trà Phổ Nhĩ Chín
Hái trà → Làm héo → Sấy diệt men → Vò → Sấy khô → Lựa trà → Thúc đẩy lên men trong một lần → Đóng bánh
Hái trà: Lá trà sẽ được thu hoạch tùy thuộc vào yêu cầu về chất lượng, loại trà được sản xuất
Làm héo: Lá trà sẽ được trải ra miếng vải phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc trên các khay trong nhà máy bằng hơi gió trong điều kiện thời tiết không thuận lợi, được kiểm soát nhiệt độ, nhằm giảm độ ẩm trong lá trà, giúp trà dẻo hơn trong quá trình vò.
Sấy diệt men: Trà sẽ được sấy trong máy hoặc thủ công bằng tay trên chảo để diệt men và ngăn chặn quá trình oxy hóa xảy ra
Vò: Lá trà được vò bằng tay hoặc bằng máy cán để phá vỡ các thành tế bào của lá trà, tạo hương thơm cho trà.
Sấy khô ngăn ẩm: được tiến hành trong lò sấy công nghiệp để loại bỏ 90% độ ẩm lá trà, và làm tăng hương vị của trà.
Hướng dẫn cách phân biệt trà phổ nhĩ chín và phổ nhĩ sống là quá trình lên men
Trà Phổ Nhĩ sống
Nhiều người dựa vào các yếu tố bên ngoài để có thể phân biệt trà phổ nhĩ chín và phổ nhĩ sống nhưng thực tế lại không hiểu rõ nguyên nhân chính. Yếu tố quyết định sự khác biệt của hai loại trà này là quá trình lên men.
Với Phổ Nhĩ sống, quá trình lên men sẽ được diễn ra từ từ theo năm tháng. Nên với các bánh Phổ Nhĩ sống, chúng ta thường sẽ được nghe những cụm từ như: bánh Phổ Nhĩ 10 năm, 20 năm, 30 năm. Phổ Nhĩ sống nếu để càng lâu, vị càng ngon, hương càng thơm, màu càng đẹp. Vì men Trà sẽ trở nên mặn mà hơn theo thời gian. Điều này cũng giống như các loại rượu vang, nho được ủ càng lâu thì sẽ càng ngon. Còn đối với trà Phổ Nhĩ sống, bánh trà sẽ được ủ càng lâu thì độ ngon cũng sẽ tăng dần đều theo thời gian. Quá trình này được diễn ra một cách tự nhiên.
Cách đóng bánh: Lá được hấp và nén thành bánh bằng máy ép đá truyền thống hoặc máy ép cơ giới. Sau đó sẽ được gói lại và bảo quản ở nơi có độ ẩm cao (20-30°C) để lên men từ từ.
Trà Phổ Nhĩ chín
Còn với Phổ Nhĩ chín, quá trình lên men sẽ được thúc đẩy nhanh để ra thành phẩm. Nếu như Phổ Nhĩ sống tính bằng đơn vị vài chục năm thì với Phổ Nhĩ chín sẽ được tính bằng đơn vị ngày. Quá trình thúc đẩy lên men này sẽ chỉ diễn ra trong 45-65 ngày.
Cách đóng bánh: Lá trà (hoặc bánh Trà) được đặt thành đống hoặc trải trên sàn nhà máy trong môi trường ẩm và nóng, sau đó dựng cọc và phủ khăn ẩm lên trên để thúc đẩy các khuẩn và nấm men phát triển. Thời gian thực tế phụ thuộc hoàn toàn vào sự tùy ý của chủ lên men, thường diễn ra trong 45-65 ngày.
Nhiều người nhầm lẫn rằng: Phổ Nhĩ là loại trà bánh, tuy nhiên lại không phải vậy, Phổ Nhĩ có bản chất là Trà lá rời, sau đó vì để di chuyển thuận tiện (thời xa xưa ở Trung Quốc và Mông Cổ) nên đã được đóng thành các khối khác nhau: ví dụ hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật hoặc cho vào vỏ quả quýt...với những trọng lượng khác nhau tuỳ theo nhu cầu.
Hướng dẫn cách pha trà phổ nhĩ chín và phổ nhĩ sống đúng cách
Trà cụ chuẩn bị
- Đũa trúc hoặc gỗ cứng hoặc dụng cụ tách từng lớp trà phổ nhĩ chuyên dụng
- Ấm pha trà phổ nhĩ nên chọn loại thân ấm to, tránh nhiệt độ bị hạ xuống nhanh
- Nước sôi ở nhiệt độ 80-90 độ C
Hướng dẫn cách pha trà phổ nhĩ
- Bước 1: Dùng trà cụ tách trà từ bánh trà phổ nhĩ ra, làm thật nhẹ nhàng, tránh vị vụn
- Bước 2: Cho khoảng 5-7gram trà phổ nhĩ vào ấm trà, rót một chút nước sôi vào ấm và tráng trà.
- Bước 3: Sau khi tráng trà, rót 250ml nước sôi nhiệt độ 80-95 độ C vào ấm, ủ trong 1 phút rồi rót ra tống trà và ly trà để thưởng thức.
- Bước 4: Lặp lại bước 3 để tiếp tục thưởng thức vị trà phổ nhĩ. Đối với trà phổ nhĩ lâu năm quý hiếm, bạn có thể lặp lại 8-10 lần nước vẫn giữ nguyên hương vị phổ nhĩ ngon, đậm đà.
Những mẹo hay trong cách pha trà phổ nhĩ chín và phổ nhĩ sống
- Tráng trà, tráng ấm là bước đầu tiên bạn cần làm dù pha bất kỳ loại trà lá nào để “đánh thức” trà ngủ dậy, làm dậy hương trà tự nhiên
- Mỗi lần rót trà, chỉ đổ một nửa hoặc 60% nước trà, nên để lại một chút nước trà trong ấm lại để ngâm lá trà, như vậy mùi vị hương thơm của trà mới tỏa ra hết được.
- Đợi khi nước trà trở nên trong, vị nhạt, thì cho nước sôi vào, tầm nửa tiếng sau uống, đây là nước trà cuối cùng – có vị tinh hoa trà được bật mí trong cách pha trà phổ nhĩ sống, phổ nhĩ chín của Thập đại danh trà
- Trà phổ nhĩ càng để lên men lâu năm càng ngon, càng quý có thể pha được nhiều nước hơn, cho ra nhiều hương vị thơm ngon đặc biệt của mỗi bánh trà.
- Trà phổ nhĩ sống càng để lâu năm, có vị càng cay, đắng, điểm đặc biệt của dòng trà này.
Đánh giá vị ngon của Trà phổ nhĩ chín và phổ nhĩ sống?
Nhiều người sẽ phân vân không biết nên chọn Phổ Nhĩ nào là cho phù hợp. Thập đại danh trà sẽ hướng dẫn bạn nhé.
Nhiều người sẽ phân vân không biết nên chọn Phổ Nhĩ nào là cho phù hợp. Thập đại danh trà sẽ hướng dẫn bạn nhé.
- Có thể nói, Phổ Nhĩ sống sinh ra là đã dành cho những người có tính tò mò về sự thay đổi hương vị theo thời gian của nó. Nên nếu bạn là người nhạy về mùi và hương thì khám phá điều này rất dễ. Đồng thời, cũng chính yếu tố thời gian đã đòi hỏi người uống phải kiên trì. Có thể nói mua Phổ Nhĩ Sống là chơi một “canh bạc” thật sự. Vì việc ngon hay không ngon sẽ luôn là ẩn số đến phút cuối cùng.
- Ngược lại, Phổ Nhĩ Chín sẽ dành cho người uống muốn có độ chắc chắn về hương vị. Bởi ngay lúc mua Trà, bạn đã có thể cảm nhận được hương vị và chọn lựa. Tuy nhiên, độ đậm đà, tươi thơm sẽ không được sánh bằng Phổ Nhĩ Sống. Vì Phổ Nhĩ Sống là sự kết tinh của đất trời và bản thân bánh Phổ Nhĩ theo năm tháng. Phổ Nhĩ chín sẽ thích hợp ăn trong các buổi DimSum của người Hoa.
Vì sao Phổ Nhĩ thường có cân nặng 357 gram?
Bên cạnh hệ thống đo lường theo chuẩn quốc tế thì có nhiều nhà Trung Quốc làm Phổ Nhĩ vẫn giữ nguyên đơn vị Thị Dụng chế cũ là Liang hoặc Jiin.
Một bánh được đóng với khối lượng 357 gram tương đương với 7 Liang. Số 7 trong tiếng Trung đọc gần giống với chữ “khởi”, tượng trưng cho khởi đầu may mắn và chữ “khí” tượng trưng cho không khí, sự sống.
Thêm vào đó, người Trung Quốc thường hay đóng 7 bánh trà thành 1 kiện và buộc chặt bằng lạt tre. Theo đó, 7 bánh được coi là 1 đồng. Khi bán cho khách, người chủ sẽ bán luôn một “đồng” chứ không bán lẻ.
Khi mua 1 “đồng” gồm 7 bánh như vậy, thì 357*7=2499, tương đương với 2,5 kg. Nếu như theo chuẩn quốc tế: 1kg = 1000 gram, thì với Thị Dụng chế: 1kg chỉ bằng 500 gram. Nên 2,5 kg theo Thị Dụng bằng 5 kg trên chuẩn Quốc Tế.
Đó là những lý do tại vì sao mà Phổ Nhĩ lại có khối lượng 357 gram. Ngày nay, Phổ Nhĩ đã được đóng đa dạng hơn với các khối lượng như 100, 200 hoặc 500 gram. Vì sau này, người ta đã không còn quan trọng vào những con số Phong Thuỷ như vậy nữa. Ở các nước phương Tây dần trở thành thị trường lớn của Trà Phổ Nhĩ cũng đã đóng trà thành số chẵn để dễ giao dịch hơn.
Cách bảo quản Trà Phổ Nhĩ tốt nhất bạn cần biết
Một trong những yếu tố khiến cho người ta mê mẩn Trà Phổ Nhĩ đặc biệt đối với Phổ Nhĩ Sống đó chính là tận hưởng sự thay đổi trong hương vị theo thời gian. Nên thật tiếc, nếu như chưa kịp cảm nhận quá trình đó mà Trà đã bị hư hỏng phải không nào?
Trà phổ nhĩ cần được bảo quản nơi khô thoáng, tránh môi trường ẩm ướt, nên sử dụng kệ đựng trà phổ nhĩ khi trưng bày.
- Nếu dùng liền: bạn nên tháo rời trà thành từng miếng nhỏ, để trong một túi giấy, để nơi khô thoáng
- Nếu để một thời gian rồi uống: giữ nguyên vẹn bánh trà nơi khô thoáng, khi uống dùng dụng cụ tách bánh trà thành từng miếng nhỏ để thưởng thức.
- Cách bảo quản trà phổ nhĩ sống: bạn không nên hút chân không, vì sẽ ảnh hưởng đến quá trình lên men tự nhiên của phổ nhĩ sống.
- Cách bảo quản trà phổ nhĩ chín: bạn có thể đựng trong hộp kín hoặc hút chân không.
- Cách bảo quản trà phổ nhĩ hoa: loại trà này rất dễ bị mọt trà (con mọt tự sinh ra trong cánh hoa) nếu ở môi trường ẩm. Bạn có thể hút chân không bánh trà phổ nhĩ hoa để bảo quản tốt hơn nhé.
Thập đại danh trà hy vọng qua bài viết trên, bạn đã có thể phân biệt được 2 loại trà phổ nhĩ chín và phổ nhĩ sống cũng như cách pha trà phổ nhĩ sống/chín. Bạn còn thắc mắc hay cần chúng tôi tư vấn kỹ thêm về trà phổ nhĩ thì hãy nhắn tin hoặc gọi ngay cho Thập đại danh trà nhé.
Nguồn: thandaidanhtra
Link tham khảo (Hoa ngữ):
No comments:
Post a Comment