ĐỘC LẠ PHIÊN CHỢ ÂM DƯƠNG BẮC NINH, NƠI "MUA MAY BÁN RỦI"

Ở làng Xuân Ổ, phường Võ Cường, thành phố Bắc Ninh có phiên chợ chỉ họp duy nhất một lần trong năm vào đêm mùng 4 tháng Giêng Âm lịch, đó là phiên chợ Âm Dương độc nhất vô nhị ở Việt Nam.

Chỉ họp duy nhất một lần trong năm, chợ Âm Dương mang màu sắc huyền bí, là hình thức sinh hoạt văn hóa, sinh hoạt tín ngưỡng dân gian rất có ý nghĩa của người dân nơi đây.

Phiên chợ Âm Dương. Ảnh: bacninhtv.vn.

Theo sử sách, năm Nhâm Dần (năm 43) sau Công nguyên, nhà Hán lệnh cho Mã Viện đem quân sang đánh Hai Bà Trưng. Giặc đánh đến trấn Vũ Ninh, huyện Tiên Du đã gặp quân của Hai Bà Trưng và hai bên quyết chiến với nhau, nhiều quân lính đã hy sinh.

Ánh đèn từ nến mờ ảo. Ảnh: Bích Lộc/Báo Lao động.

Sau trận chiến, thân nhân của những người lính về tìm kiếm người thân vào dịp Tết Nguyên đán. Dần dần, người dân quan niệm, cửa âm phủ một năm chỉ mở một lần vào đêm mùng 4, rạng sáng mùng 5 tháng Giêng cho người dưới âm lên gặp người thân của mình. Từ đó, phiên chợ Âm Dương ra đời.

Đốt vàng mã cho người âm. Ảnh: Bích Lộc/Báo Lao động.

Do đó trong dân gian vẫn quan niệm rằng, hòa trong dòng người đến phiên chợ này sẽ có cả những người thân đã chết, trở về thăm gia đình, bạn bè. Đi chợ cũng là hình thức động viên nhau vượt qua nỗi buồn mất mát người thân.

Hàng cháo trắng. Ảnh: Báo Tiền phong.

Chợ hoàn toàn không sử dụng đèn cao áp sáng mà chỉ có những ngọn nến soi hàng khiến không gian chợ mờ ảo hơn bao giờ hết. Những người đi chợ tuyệt nhiên không nói cười ồn ào vì sợ những linh hồn hoảng sợ, nên họ chỉ mua bán, trao đổi thầm thì với nhau càng tạo thêm vẻ liêu trai.

Nhiều người già trong làng mặc trang phục truyền thống xưa. Ảnh: Báo Tiền phong.

Người đến chợ Âm Dương phần nhiều chỉ để cầu may, không quá quan tâm đến việc buôn bán. Vì thế thường không có những lời mặc cả của người mua hoặc những lời thách giá từ người bán. Theo dân gian, người ta sẽ đặt một chậu nước ở đầu chợ để thử tiền âm hay dương.

Mua bán lặng lẽ. Ảnh: VOV.

Nếu tiền nổi lên thì là tiền âm phủ, còn tiền chìm là tiền của người dương. Nhiều câu chuyện truyền tai nhau rằng nhiều người bán sáng hôm sau kiểm lại tiền hàng thì thấy trong túi chỉ toàn vỏ hến, lá dong…

Hát quan họ cùng nhau. Ảnh: VOV.

Chợ Âm Dương chủ yếu bán hàng mã, hương dùng để đốt cho người đã khuất, ngoài ra còn bán rượu, trầu cau, muối và hoa quả cúng trên bàn thờ như đu đủ, táo…

Gà đen rất đắt hàng. Ảnh: VOV.

Vui chơi sau phiên chợ. Ảnh: Báo Tuổi trẻ online.

Có một loại hàng rất đặc biệt bán ở chợ là gà đen, biểu tượng của sự thần bí, của tâm linh. Chỉ những người nào may mắn mới có thể chen chân và chọn lấy cho mình một con gà đen. Vì thế hàng bán gà đen bao giờ cũng đông đúc, nhộn nhịp, người ra kẻ vào liên tục.

Ảnh: Báo Tuổi Trẻ online.

Giữa ngã ba chợ, người ta bày một mâm cháo cúng với ý nguyện cho người âm được no đủ. Chợ tan, nhiều người mời nhau uống nước, ăn trầu, hát quan họ. Những người đi chợ trở về đều vui vẻ vì cho rằng đây là dịp làm phúc, thể hiện tâm ý với người đã khuất.

Theo: iVIVU