"Có phải em mùa thu Hà Nội" đã được nhiều người biết đến qua các giọng hát Thu Phương, Hồng Nhung,Mỹ Tâm, Bằng Kiều, Lam Trường.... Có một thời gian, nhạc phẩm vẫn thường đứng đầu các cuộc bình chọn của giới trẻ, thế nhưng, tác giả bài thơ của nó gần như bị bỏ quên. Bản thân nhà thơ và các tổ chức văn nghệ, báo chí trong nước đã nhiều lần lên tiếng can thiệp nhưng quyền lợi của nhà thơ vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng.
Có lẽ người ta thích bản nhạc, thích người ca sĩ và cả nhạc sĩ mà không ai nghĩ đến tác giả bài thơ. Nếu đọc qua một đoạn ngắn giới thiệu về tác giả tôi nghĩ bạn sẽ nghẹn ngào trong một khoảng khắc để thương và tội nghiệp:
Tô Như Châu sinh năm 1935, mất năm 2000. Quê ở Đà Nẵng.
Thuở trẻ, trong xóm nhỏ ông ở nằm trên bờ biển Sơn Trà, Đà Nẵng có nhiều cô gái gốc Hà Nội di cư vào Nam. Các cô gái thật xinh xắn dễ thương làm cho trái tim tác giả mơ tưởng về một Hà Nội ngàn năm văn hiến nhưng khi đó đã quá xa xôi vì ở bên kia bờ giới tuyến.
Trước khi qua đời, Tô Như Châu là nhân viên phát báo tại Đà Nẵng. Viết về Hà Nội hay như vậy nhưng không ai có thể ngờ rằng, được một lần ghé thăm Hà Nội là ước mơ của ông, vậy mà cho tới ngày nhắm mắt, ông vẫn không thể thực hiện được ước nguyện này vì không đủ điều kiện tài chánh.
Tôi may mắn đã từng đi qua Hà Nội (12/2013). Hà Nội đẹp và có nhiều di tích lịch sử, rất xứng đáng là "ngàn năm văn vật đất Thăng Long", nếu có cơ hội nên đi thăm một lần cho biết
Bây giờ mời các bạn đọc nguyên tác bài thơ:
(LKH)
CÓ PHẢI EM MÙA THU HÀ NỘI
thơ Tô Như Châu
Tháng tám mùa thu
Lá khởi vàng em nhỉ
Từ độ người đi
thương nhớ âm thầm
Chiều vào thu nghe lời ru gió
Nắng vàng lơ lửng ngoài hiên
Mắt nai đen mùa thu Hà Nội
Nghe lòng ấm lại tuổi phong sương
May mà có em cho đường phố vui
May còn chút em trang sức sông Hồng
Một sáng vào thu bềnh bồng hương cốm
Đường Cổ Ngư xưa bắt bước phiêu bồng
thôi thì có em đời ta hy vọng
Thôi thì có em sương khói môi mềm
Có phải em mùa thu Hà Nội
Nghe đâu đây lá ướt và mi xanh
Nghe đâu đây hồn Trưng Vương sông Hát
Lững thững Hồ Tây một dáng Kiều
Có phải em mùa thu Hà Nội
Nghìn năm sau níu bóng quay về
Phải nơi đây miền Thanh Nghệ Tĩnh
Phải nơi đây Hồng Lĩnh-Ba vì
Phải nơi đây núi Nùng sông Nhị
Lớn đậy con người đất Tổ Hùng Vương
Anh sẽ đi
Cả nước Việt Nam yêu dấu
Đẹp quê hương gặp lại tình người
Bước nhỏ long lanh hồn nghệ sĩ
Mơ Quang Trung vó ngựa biên thuỳ
Ngày anh đi
Nhất định phải có em
đường cỏ thơm giong ruổi
Sẽ ghé lại Thăng Long
thăm Hoàng Thành- Văn Miếu
chắc rêu phong đã in dấu bao ngày
Đã nghe
bập bùng trống trận
Ngày chiến thắng Điện Biên
Sáng hồn lửa thiêng
Xuôi quân về giữ quê hương
Hôm nay mùa thu
Gió về là lạ
Bỗng xôn xao con tim lời lá
Bỗng xôn xao rơi vàng tiếng gọi
Lệ mừng gặp nhau ngàn phím dương cầm
Có phải em mùa thu Hà Nội
Ngày sang thu lót lá em nằm
Bên trời xa sương tóc bay
Hà Nội ơi em có hay
Quê hương thần thoại hiển linh hồn sông núi
Nắng thu muôn màu rực rỡ trong hồn anh.
Đà Nẵng,tháng 8-1970.
TÔ NHƯ CHÂU
(Tin VnExpress ngày 29/5/2002)
Nhà thơ Tô Như Châu, hội viên Hội Nhà văn Đà Nẵng, người đã viết bài thơ này từ trước 1975 và được người bạn tài hoa của ông phổ nhạc (nhạc sĩ Trần Quang Lộc), vừa qua đời sau một cơn bạo bệnh tại Đà Nẵng.
"Có phải em mùa thu Hà Nội" đã được nhiều người biết đến qua các giọng hát Thu Phương, Hồng Nhung. Thời gian gần đây, nhạc phẩm vẫn thường đứng đầu các cuộc bình chọn của giới trẻ, thế nhưng, tác giả lời ca của nó gần như bị bỏ quên. Bản thân nhà thơ và các tổ chức văn nghệ, báo chí trong nước đã nhiều lần lên tiếng can thiệp nhưng quyền lợi của nhà thơ vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng.
Trước khi qua đời, Tô Như Châu là nhân viên phát hành báo tại Đà Nẵng. Viết về Hà Nội hay như vậy nhưng không ai có thể ngờ rằng, được một lần ghé thăm Hà Nội là ước mơ của ông, vậy mà cho tới ngày nhắm mắt, ông vẫn không thể thực hiện được ước nguyện này.
(Theo báo Văn hoá)
