GIẢM TỰ MỘC LAN HOA - LÝ THANH CHIẾU

Giảm tự mộc lan hoa - Lý Thanh Chiếu

Mại hoa đảm thượng,

Mãi đắc nhất chi xuân dục phóng.

Lệ điểm khinh quân,

Do đới đồng hà hiểu lộ ngân.

Phạ lang sai thấu,

Nô diện bất như hoa diện hảo.

Vân mấn tà trâm,

cánh yếu giao lang tỵ tịnh khan.

減字木蘭花 - 李清照

賣花擔上

買得一枝春欲放

淚點輕均

猶帶彤霞曉露痕

怕郎猜透

奴面不如花面好

雲鬢斜簪

更要教郎比並看

Giảm tự mộc lan hoa (Dịch thơ: Nguyễn Chí Viễn)

Gánh hoa chọn lựa,

Mua được một cành xuân sắp nở.

Lệ điểm hơi hơi,

Còn ngấn sương mai dáng đỏ tươi.

E chàng thấy rõ,

Mặt thiếp cùng hoa khôn sánh đọ.

Mái tóc nghiêng xoà,

Kề má cùng chàng đứng ngắm hoa.

Sơ lược tiểu sử tác giả:

Lý Thanh Chiếu 李清照 (1084-1155) hiệu Dị An cư sĩ 易安居士, người Tế Nam, Sơn Đông. Bà chẳng những là một tác gia vĩ đại trong nữ thi nhân, mà còn là một tác gia vĩ đại trong Tống từ. Bà là con gái của học giả trứ danh Lý Cách Phi. Năm 18 tuổi, bà kết hôn với con trai Tể tướng Triệu Đĩnh Chi, tức Hồ Châu thái thú Triệu Minh Thành, có thể nói là một mối nhân duyên tốt đẹp nhất thời Bắc Tống. Đôi tài tử cùng nhau xướng hoạ thơ từ, chỉnh lý văn chương, sống một đời thanh tao u nhã. Năm Tĩnh Khang 1126, quân Kim đánh Tống, bà theo chồng chạy xuống phương nam, không lâu sau trượng phu qua đời, thân gái dặm trường thực khiến người ta thương xót. Một mình phiêu bạc, vãn cảnh rất thê lương, đấy đã gây thành bối cảnh ảm đạm trong toàn bộ Sấu ngọc từ 漱玉詞 của bà.

Bà quan niệm từ khúc cần hợp luật, ý tứ thanh nhã, coi thơ và từ là hai thể loại hoàn toàn độc lập (biệt thị nhất gia). Tác phẩm của Lý Thanh Chiếu có hai thời kỳ: trước đại biến Tĩnh Khang là những từ khúc về tình yêu đôi lứa thiết tha đằm thắm. Sau khi Tống triều nam di, tác phẩm của bà là nỗi nhớ thương cố quốc, tình cảm cô liêu u tịch, phong cách kín đáo thâm trầm, xót xa cho kiếp hồng nhan bạc mệnh, hình thành phong cách riêng Lý Dị An, đẩy uyển ước từ phái lên vị trí đỉnh cao thời Lưỡng Tống. Từ của bà chỉ còn sót lại hơn 20 bài, song đều là những châu ngọc, gấm thêu.

Lục Du trong Lão Học am bút ký viết: “Dị An cư sĩ giỏi viết chữ, vẽ rất đẹp, từ khúc nổi tiếng, lời lẽ rất chau chuốt. Cho đến bây giờ các vị học giả, mỗi lần đọc Kim thạch tự lục thì tâm thần sảng khoái đến cùng cực. Không hiểu sao, một người đàn bà không còn trẻ nữa mà có thể sinh ra những lời hoa gấm như thế. Thật là đại kỳ! Thật là đại kỳ!”

Nguồn: Thi Viện