Monday, December 2, 2024

CHUKA RYORI: SỰ HÒA QUYỆN CỦA HƯƠNG VỊ TRUNG-NHẬT

Ngoài các món ăn truyền thống và yoshoku – món Tây hương vị Nhật, thì nền ẩm thực Nhật Bản còn có những món ăn chịu ảnh hưởng bởi Trung Quốc, tạo nên sự pha trộn thú vị và làm đa dạng hơn thế giới ẩm thực của quốc gia này.


Chuka Ryori là gì?

Ẩm thực Trung Hoa Nhật Bản hay còn được gọi là Chuka Ryori - 中華料理 (hoặc có thể gọi ngắn gọn là Chuka), là sự kết hợp độc đáo giữa truyền thống ẩm thực Nhật Bản và Trung Quốc, phát triển vào cuối thế kỷ 19.

Những món ăn kết hợp Nhật-Trung, mặc dù dựa trên ẩm thực Trung Hoa chính thống nhưng được các đầu bếp Nhật Bản gia giảm, biến tấu cho phù hợp với người dân bản địa. Các công thức nấu ăn không hoàn toàn là Nhật Bản hay Trung Quốc, mà là sự pha trộn hương vị thơm ngon và độc đáo của cả hai.

Bối cảnh hình thành nên Chuka

Khi xưa, những người nhập cư và thương nhân Trung Quốc đến Nhật Bản không chỉ mang theo hàng hóa mà còn cả kho báu hương liệu trong căn bếp của họ. Họ định cư tại các thành phố của Nhật Bản như Yokohama, Nagasaki, Kobe và nhiều nơi khác.

Tất nhiên, những người nhập cư Trung Quốc cần phải thích nghi với văn hóa địa phương, bao gồm cả ẩm thực. Vì vậy, thay vì giữ cho ẩm thực Trung Quốc “nguyên chất” ở Nhật Bản, cộng đồng người Hoa-Nhật phải sử dụng và thích nghi với hương vị, nguồn nguyên liệu địa phương. Điều này đặc biệt rõ nét ở các nhà hàng, nơi những thực khách người Nhật không quen với cách nấu ăn truyền thống của Trung Quốc.

Khu phố Tàu tại Yokohama. Ảnh: Japan Guide

Và thế là Chuka Ryori – ẩm thực Trung Hoa ra đời tại Nhật Bản. Cho đến ngày nay, Chuka vẫn là một nhánh ẩm thực độc đáo như một tập hợp con của ẩm thực Nhật Bản. Khi mới du nhập vào Nhật, những nhà hàng món Hoa sẽ thường tập trung ở khu phố Tàu như các thành phố cảng Kobe, Nagasaki hoặc Yokohama, và kèm trong thực đơn cũng có một số món ăn được coi là meibutsu (đặc sản vùng miền) của các thành phố này.

Những nhà hàng với món ăn Trung Hoa cũng được chia thành nhiều dạng riêng biệt như: nhà hàng ramen; nhà hàng dimsum; nhà hàng theo phong cách Trung Quốc truyền thống… Nhưng theo thời gian, ramen lại trở thành một trong những món ăn đặc trưng cho ẩm thực xứ Phù Tang. Ngày nay, bạn có thể dễ dàng kiếm được những nhà hàng bán Chuka ở bất kỳ đâu, với những món Hoa có sự điều chỉnh để phù hợp với khẩu vị người Nhật.

Những món ăn Trung Hoa và Chuka phổ biến ở từng vùng khác nhau tại Nhật

Bất kỳ nhà hàng Trung Quốc nào ở Nhật Bản cũng sẽ có các món ăn từ nhiều vùng miền ở Trung Quốc, nhưng có một số nhà hàng chuyên về các món ăn của một vùng miền cụ thể. Vì người Nhật không ăn thịt cho đến gần cuối thế kỷ 19, nên nhiều món ăn làm từ thịt heo mà bạn thấy trong ẩm thực Nhật Bản thực ra cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Ẩm thực Chuka

Chuka dựa trên ẩm thực Trung Quốc, nhưng mang hương vị Nhật Bản đặc trưng. Các thành phần và phương pháp chế biến cùng gia vị sau đó đã thay đổi đáng kể so với nguyên bản để phù hợp hơn với khẩu vị của người Nhật. Cùng tham khảo một số món Chuka mà bạn dễ dàng nhìn thấy trong thực đơn nhà hàng.

Banbanji: Đây là món ăn có nguồn gốc từ Tứ Xuyên, làm từ thịt gà luộc xé nhỏ với dưa chuột và nấm kikurage (nấm mèo), rưới nước sốt mè.

Yaki-gyoza: Thịt xay trộn với hành lá và gừng, bọc trong lớp vỏ làm từ bột mì và nước. Ở Trung Quốc, gyoza thường được hấp hoặc luộc, nhưng phiên bản tại Nhật thì lại ưa chuộng việc chiên ở mặt dưới.

Hiyashi Chuka: Các món ăn kèm như giăm bông, dưa leo và trứng chiên thái sợi được phục vụ cùng mì trứng lạnh và rưới nước nước dùng vị giấm. Hiyashi Chuka là một món ăn phổ biến vào mùa hè ở Nhật Bản.

Tenshinhan: món ăn gồm trứng chiên ăn kèm với cơm.

Ảnh: naokoannutritionist, asianinspirations, wa's chicken

Chuka-don: Đây là món ăn được làm từ happosai (rau củ và thịt lợn/gà xào trong nước sốt đặc) đặt trên một lớp cơm.

Rebanira-itame: món ăn mặn gồm gan bò xào với hẹ và giá đỗ.

Kani-tama: Thịt cua được xào với trứng và phủ trong nước xốt hơi sệt. Món ăn này dựa trên một món Quảng Đông gọi là “Fu rong dan”.

Ja-ja men là món mì kiểu Bắc Kinh với nhiều nguyên liệu như thịt xay xào và măng, sau đó nêm với nước xốt miso cay. Đôi khi, món này còn kèm theo dưa leo và giá.

Ẩm thực Quảng Đông

Yamu cha (yum cha): là một phong cách ăn uống mà người ta ăn dim sum trong khi uống trà.

Happosai: Món ăn này được làm từ rau và thịt heo (hoặc thịt gà) xào trong nước xốt sệt.

Ảnh: BBC, asahimatsu, Plated Asia, 中華一筋

Súp Fukahire: Fukahire là vây cá mập khô, cực kỳ đắt đỏ nhưng cũng là món ăn gây nhiều tranh cãi vì cách đánh bắt cá mập tàn nhẫn.

Chinjongyu: là món ăn được chế biến từ cá hấp với hành lá và rượu Thiệu Hưng.

Ẩm thực Bắc Kinh

Pekin dakku (Vịt Bắc Kinh): một món ăn không hề xa lạ với người Việt Nam với một con vịt được quay đến khi da giòn. Sau đó phần da sẽ được thái thành từng miếng nhỏ, gói trong một chiếc bánh mỏng, ăn kèm hành lá và dưa leo.

Baozi (bánh bao): Đây là loại bánh hấp có nhân là thịt và rau đã ướp gia vị, được bọc trong lớp vỏ mềm và xốp.

Sui Gyoza (sủi cảo Trung Quốc/ sủi cảo nước) là loại sủi cảo luộc có nhân là thịt và rau đã ướp gia vị, được bọc trong lớp vỏ bột mỏng.

Ảnh: KKday, Asian Food Lovers, youki

Ẩm thực Tứ Xuyên

Tôm xốt ớt: là tôm được xào trong nước xốt cà chua cay.

Chin-jao rosu: món thịt bò thái mỏng xào với hạt tiêu.

Mabo dofu (Mapo tofu): là món đậu hũ xào cùng nước xốt thịt cay, tại Việt Nam có một phiên bản gần giống vậy gọi là đậu hũ Tứ Xuyên.

Ảnh: park.ajinomoto, FOODIE, serious eats, Kikkoman

Mabo nasu: món cà tím xào với nước xốt thịt cay.

Hoikoro: Đây là món thịt lợn xào với bắp cải, ớt chuông và các loại rau khác.

Ẩm thực Thượng Hải

Shoronpo (Tiểu long bao): Đây là món ăn làm từ thịt và rau trộn với nước xúp cô đặc được bọc trong lớp vỏ mỏng. Khi shoronpo được hấp chín, nóng lên, phần xúp bên trong tan chảy. Để thưởng thức món ăn này, bạn nên đặt shoronpo trên một chiếc muỗng, dùng đũa chọc một lỗ nhỏ để phần nước chảy ra và húp phần nước trước khi ăn để tránh bị bỏng. Cách ăn ngon nhất là rắc gừng và nước tương hoặc giấm gạo đen lên trên.

Shanghai-gani (cua Trung Quốc): Shanghai-gani là một món ngon hiếm có chỉ có thể ăn vào mùa thu, đặc biệt là trứng cua cái. Chúng được hấp và nêm với giấm gạo đen.

Ảnh: Rakuten, 80c, lettuceclub

Niku-dango no amazu-ankake: bao gồm thịt xay được vo thành từng viên tròn và phủ trong nước xốt chua ngọt sánh đặc.

Natsume / Theo: kilala



No comments: