Wednesday, March 6, 2024

KHƯƠNG TỬ NHA: THÀNH CÔNG KHÔNG Ở CHỖ SỚM HAY MUỘN, MÀ ĐẾN TỪ 3 ĐIỄM MẤU CHỐT NÀY

Có câu “Làm người mà không biết Khương Thái Công, thì đọc hết sách sử cũng uổng công.” Thực ra, Khương Tử Nha là một nhân vật có thật trong lịch sử. Dù ngoài đời, ông không có thần thông quảng đại như trong Phong Thần Bảng, song ông thật sự là mẫu người điển hình cho câu “Có tài mà thành công muộn”.

Khương Tử Nha câu cá đợi hiền tài. (Ảnh qua ĐKN)

Nếu nói về người ôm chí lớn, tuổi đã cao mới lập công danh thì Khương Tử Nha xưng thứ hai, không ai dám xưng thứ nhất. Trong những năm tháng đầu đời, ông đã trải qua rất nhiều trắc trở, cho đến hơn 70 tuổi, vẫn chỉ là một lão già bên bờ sông Vị, sống lặng lẽ không ai biết đến.

Vậy mà “Khương Thái Công câu cá, lại có người nguyện ý cắn câu”, Khương Tử Nha lúc đó đã hơn 80 tuổi, gặp Chu Văn Vương với khát khao mong cầu hiền tài, cuối cùng ông cũng đã có đất dụng võ. Kể từ đó, ông phò tá Chu Văn Vương và Chu Vũ Vương, lần lượt đạt được một số thành tựu sự nghiệp vĩ đại, lưu danh thiên cổ.

Kinh nghiệm sống này của Khương Tử Nha đã để lại cho hậu thế biết một điều: Thành công không ở chỗ sớm muộn, mà đến từ 3 điểm mấu chốt này.

1. Có thể chịu đựng sự cô đơn

Thi tiên Lý Bạch có câu danh ngôn: “Cổ lai thánh hiền giai tịch mịch” (xưa nay thánh hiền đều tịch mịch)

Câu nói này quả thích hợp để miêu tả Khương Tử Nha. Sau sự suy bại của Triều Ca, Khương Tử Nha lui về ở ẩn bên bờ sông Vị, cho đến khi ông 80 tuổi, ông đã được Chu Văn Vương đón mời xuống núi. Trong khoảng thời gian ở ẩn đó, ông đã ở một mình ít nhất 2 năm 4 tháng.

Giai đoạn đó, trong mắt thế nhân, Khương Tử Nha chỉ là một lão già vô danh tiểu tốt, nhìn bề ngoài cũng không quá thông minh, vì có ai mà đi câu cá bằng một lưỡi câu thẳng?

Nhưng bất cứ ai cũng không thể ngờ rằng, cái lão già vô dụng mà họ nghĩ, kỳ thực là một người rất kiên nhẫn, ông đã thể hiện đức tính này của mình thông qua việc thả câu. Không chỉ vậy, ông còn văn thao võ lược không gì là không thông tuệ.

Những năm tháng một mình, Khương Tử Nha dù cô đơn, nhưng ông không hề nhàn rỗi, mà lại không ngừng “nạp năng lượng” cho bản thân, đợi đến khi xuống núi, sẽ có thể thuận gió rẽ sóng mà tiến lên.

Ngày nay, con người sau khi thống kê lại cũng phát hiện rằng, những người thành công thường có thể chịu đựng sự cô đơn tốt hơn những người thất bại.

Những người thành công thường có thể chịu đựng sự cô đơn tốt hơn những người thất bại. (Ảnh qua kknews)

Những người có khả năng chịu đựng sự cô đơn thường có mục tiêu lớn trong tâm, họ có chí hướng cao xa vĩ đại, tư duy rõ ràng, và để thực hiện mục tiêu, họ không ngừng học tập và không ngừng làm giàu kiến thức cho bản thân.

Bằng cách này, khi cơ hội đến, họ sẽ có thể bộc lộ hết được tài năng của bản thân, nắm chắc lấy cơ hội mà không do dự, bước lên vũ đài và bắt đầu tỏa sáng.

Khương Tử Nha từng nói: “Chỉ có chịu đựng sự cô đơn, chúng ta mới có năng lực tạo ra sự thịnh vượng để tiếp đón phồn hoa”.

2. Có phần ngốc nghếch, cuồng điên

“Không ngốc không cuồng, sẽ không ai biết rõ danh tiếng của bạn; không cuồng không ngốc, sẽ không có khả năng thành sự nghiệp”. Câu này xuất phát từ khương tử nha “Khí Phục”. Ý tứ rằng, làm người thì việc gì cũng nên ngốc nghếch, cuồng điên một chút.

Cái gọi là ngốc nghếch, nghĩa là chỉ cần thật sự giữ được kiên định vào niềm tin, phấn đấu cho những điều bạn thích, những gì bạn làm, và thiết lập mục tiêu bạn đặt ra, cần phải có sự cần cù chăm chỉ. “Chuyên tâm không bao giờ quên” thì tài năng của bạn “nhất định sẽ tạo được tiếng vang”.

Còn vì sao phải cuồng điên, nghĩa là chúng ta cần duy trì niềm tin vào ước mơ của mình, theo đuổi tài năng của bản thân. Vì “tự tin là bí quyết đệ nhất của thành công”.

Có một câu rất hay: “Mỗi cá nhân theo đuổi giấc mơ, đều có những điểm ngốc nghếch cuồng điên, và mỗi cá nhân thành công đều có những điểm đặc biệt điên rồ”.

Thực ra, người ngốc nghếch điên cuồng thường có niềm tin của riêng mình, niềm tin này giúp họ không quan tâm đến ánh mắt của người khác.

Cũng giống như Khương Tử Nha, trong khi những người khác sử dụng lưỡi câu cong để câu cá, còn Thái Công lại sử dụng lưỡi câu thẳng để câu cá, chẳng phải ông rất ngốc sao?

Người khác cười nhạo, mỉa mai, giễu cợt ông, ông chỉ cười mà không nói lời nào, bởi vì thứ ông đang câu không phải là cá, và ông tin rằng người ông mong muốn chắc chắn sẽ cắn câu, chẳng phải ông đã điên rồi sao?

Đây chính là “người cười ta quá điên, ta cười người vì không nhìn thấu tỏ”.

Do đó, làm người cần có 3 phần ngốc nghếch, 7 phần điên cuồng. Những người như vậy thường sẽ cận kề với thành công.

3. Hãy thận trọng khi nói

“Nhiều lúc cần phải ngậm cái miệng này lại, cũng lại phải dùng ngôn ngữ cho cẩn thận”.

Đây là một câu danh ngôn nổi tiếng của Khương Tử Nha trong “Thái Công Kim Quỹ”, khi ông khuyên nhủ Chu Vũ Vương. Câu nói này đã được lưu truyền cho đến tận ngày nay, ý tứ là, khi nói chuyện nên thận trọng lời nói của mình.

Xuyên suốt nhiều thời đại, những người thành tựu đã rất chú trọng đến nghệ thuật ăn nói, và ngay cả Khổng Tử cũng nói rằng “đối với lời nói cần thận trọng và với hành vi cần nhạy bén, thông minh”.

Cái gọi là “họa từ miệng mà ra”, nói năng không cẩn thận, sẽ không chỉ làm tổn thương người khác, mà còn tự chuốc lấy phiền phức cho chính mình. Vì vậy, những người có tu dưỡng sẽ không mở miệng nói những lời lộn xộn, vô căn cứ.

Bức “Vị thủy phi hùng đồ” mô tả cảnh Khương Tử Nha ngồi câu cá, Chu Văn Vương đến cầu hiền. (Tranh: Lưu Tùng Niên, thời Tống, Public Domain)

Họ sẽ suy nghĩ cẩn thận, sẽ chú ý, sẽ kiềm chế, sẽ không thao thao bất tuyệt, họ sẽ không phóng túng hay khoe khoang về bản thân.

Người thông minh dùng đầu não để nói, thay vì dùng cái miệng để nói.

Trước mỗi cuộc nói chuyện, bạn nên suy nghĩ kỹ về những gì nên nói, những gì không nên nói, nói khi nào và nói như thế nào.

Bạn biết đấy, mỗi lời, mỗi câu bạn nói ra, có khả năng sẽ thành tựu bạn, cũng có khả năng sẽ hủy hoại bạn. Dĩ nhiên, bạn không thể ăn bừa bãi, thì cũng không thể nói năng vô căn cứ.

Nhân sinh trên đời này, con người cần phải thu lại những lời nói sắc bén, gây thương tổn người khác, giữ lấy một tiêu chuẩn thước đo thái độ cho bản thân, đó là một quy tắc trọng yếu để ứng xử với mọi người.

Chúc DI / Theo: Tinh Hoa

No comments: